UCERF 13 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Aanscherping strafbaarheid bij het niet naleven van omgangsafspraken?

C.G. Jeppesen de Boer, G.C.A.M. Ruitenberg, I. van der Valk

De gevolgen van de Brexit voor familierechtelijke vraagstukken.

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Aansprakelijkheid in familieverband

N. de Vries

Aansprakelijkheid in familieverband is tot nu toe (nog) nauwelijks onderwerp van wetenschappelijke studie geweest en roept een reeks vragen op die nog niet beantwoord zijn. In deze bijdrage zal getracht worden de discussie op verschillende punten weer te geven en op sommige van deze vragen een antwoord te formuleren.

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Adoptie gaat met zijn tijd mee

V. Kidjan

In deze  bijdrage wordt de toepassing van de Nederlandse adoptieregels aan de hand van een viertal praktijkgevallen onderzocht die internationale aspecten vertonen.

UCERF 1 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Arbeid en zorg van hoger opgeleide mannen en vrouwen: een Europese vergelijking

T. van der Lippe

De uitgebreide aandacht in de literatuur voor de relatie tussen welvaartregimes en de betaalde arbeid van vrouwen laat onverlet dat we de precieze invloed van de diverse institutionele indicatoren op tijdsbesteding van mannen en vrouwen nog onvoldoende kennen. Een gebrek aan internationaal vergelijkbare data was daar lange tijd debet aan, maar de nadere theoretische uitwerking van de invloed van macro-condities op het niveau van verzorgingsstaten op individueel handelen evenzo. In deze bijdrage wordt een uitwerking op macro niveau gepresenteerd, specifiek gericht op hoger opgeleiden.

UCERF 1 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Blijft co-ouderschap na echtscheiding een uitzondering?

J. Gerritse

Deze bijdrage gaat over de vraag of, en zo ja op welke wijze, co-ouderschap mogelijk is, aan welke voorwaarden minimaal voldaan dient te worden en of co-ouderschap in algemene zin in het belang van het kind kan worden geacht. Voorop dient te worden gesteld dat de term co-ouderschap niet in de wet is opgenomen, en daar dus niet is gedefinieerd of anderszins is omschreven.

UCERF 12 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Brexit en de gevolgen voor het familierecht: Trekt de mist boven de Noordzee nog op?

S. Verburgt

De gevolgen van de Brexit voor familierechtelijke vraagstukken.

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Brussels IIbis: tijd voor bepaalde wijzigingen

T. Kruger

In deze bijdrage wordt de herziening van de voor het internationale familierecht belangrijke Brussel IIbis Verordening door Thalia Kruger ter hand genomen.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Cassatie in familiezaken

K. van Stratum

Procesrechtelijke aspecten van het familierecht zijn vaak een wat onderbelicht onderwerp, terwijl uit deze bijdrage van Katrien van Stratum blijkt dat een goede kennis van het procesrecht veel impact kan hebben op de uitkomst. Zij gaat in op de praktische vraag op welke punten de advocaat direct invloed heeft, niet alleen in eerste aanleg, maar juist ook in hoger beroep.

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De (on-)mogelijkheden van een ‘ouder-kind’-financiering

G. Doull

In deze bijdrage wordt uitgebreid stil gestaan bij de rol van de ouders in geval het kind te weinig inkomen heeft om zijn droomhuis te kunnen kopen.

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De (on)mogelijkheid van sharia in Nederland

M.S. Berger

Deze bijdrage stelt de (On)mogelijkheid van sharia in Nederland ter discussie. Over de vraag wat onder de sharia moet worden verstaan bestaan veel misverstanden.

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De bijzondere curator: het bijzonder curatorschap in de praktijk

L. Hendriks

In deze bijdrage zal ‘de bijzondere curator’ nader worden toegelicht waarbij met name het accent zal komen te liggen op de praktijk.

UCERF 4 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De erkenning van polygame huwelijken in Nederland

K.R.S.D. Boele-Woelki, I. Curry-Sumner, W.M. Schrama

Rapport over de juridische status van polygame huwelijken in rechtsvergelijkend perspectief. Aan de orde komen: de definitie van polygamie en de ratio van het polygamieverbod, het aangaan van een polygaam huwelijk in eigen land, de erkenning van polygame huwelijken gesloten in het buitenland, de registratie van polygame huwelijken en de nietigverklaring danwel ongedaanmaking van polygame huwelijken.

UCERF 17 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De financiële gevolgen van scheiding: verdelingseffecten

B. Hogendoorn

Scheidingen vanuit een sociaalwetenschappelijk perspectief. Welke gevolgen heeft scheiding op het besteedbaar inkomen van de partners? De verschillen tussen gezinnen en tussen mannen en vrouwen. Van belang bij dit onderwerp is dat de kans dat twee laag- of middelbaar opgeleide partners thans uit elkaar gaan ongeveer twee keer zo groot is als de kans dat […]

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De Hoge Raad en het familierecht

F. Langemeijer

In deze bijdrage wordt onderzocht wat wetenschappers en advocaten kunnen bijdragen om de verschillende wijzen van toetsing van de Hoge Raad en het Europse Hof met elkaar te verenigen.

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De logeerbuik: draagmoederschap in Nederland

M.J. Vonk

Er bestaat geen specifieke juridische procedure waarmee de draagmoeder het kind kan overdragen aan de wensouders. Hoe kunnen de wensouders dan onder het huidige Nederlands recht de juridische ouders worden van het kind?

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De modernisering van het huwelijksvermogensrecht: hoe nu verder? Over de mogelijkheden die het algemeen vermogensrecht biedt

J.H. Lieber

De bijdrage van Jan Hein Lieber begint met de uitdagende vraag hoe het huwelijksvermogensrecht hervormd kan worden. De titel licht al een tipje van de sluier op in welke richting hij mogelijk een oplossing ziet. Na een brede inleiding die context geeft aan de rechtsontwikkelingen op dit punt, onderzoekt Lieber vanuit praktisch oogpunt welke mogelijkheden […]

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De overlegscheiding: de eerste ervaringen in Nederland

B. Chin-A-Fat

In dit artikel wordt in de eerste plaats de achtergrond van de overlegscheiding geschetst. Vervolgens wordt ingegaan op de ontwikkeling van de overlegscheiding in de Nederlandse praktijk.

UCERF 4 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De positie van de minderjarige in het civiele proces

L. Punselie

Een beschouwing van het recht van minderjarigen om gehoord te worden in aangelegenheden die hen betreffen en de (on)mogelijkheden voor minderjarigen die het Nederlandse recht thans kent om kwesties die hen betreffen zelfstandig aan de rechter voor te leggen. Achter het benadrukken van beide onderwerpen ligt de vraag welke rol minderjarigen zelf toekomt in juridische procedures.

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De praktijk van het hoorrecht van minderjarigen: verbeteringen wenselijk?

M.R. Bruning

Een onderwerp dat de laatste jaren meer aandacht heeft gekregen: het recht op participatie van minderjarigen. Mariëlle Bruning gaat in deze bijdrage in op een groot WODC-onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid van de uitbreiding van de formele procespositie en het hoorrecht van minderjarigen in familie- en jeugdprocedures. Interessant is dat in het onderzoek een […]

UCERF 11 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De rol van het IVRK in de Nederlandse familie- en jeugdrechtpraktijk

P.J. Montanus

In deze bijdrage zal aan de hand van wetgeving, jurisprudentie en literatuur worden besproken welke rol het IVRK heeft gespeeld, speelt en kan spelen in de Nederlandse familie- en jeugdrechtpraktijk.

UCERF 11 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De rol van het sociale netwerk bij (v)echtscheidingen

C. Finkenauer, E. Kluwer, J. van Lawick, J.C. de Schipper, K. Schoemaker, M. Visser

Het artikel maakt een begin met het in kaart brengen van de complexiteit van de sociale context van vechtscheidingen. Het draagt er toe bij kennislacunes te identificeren. 

UCERF 12 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De toepassing van de redelijkheid en billijkheid in het huwelijks- en echtscheidingsvermogensrecht

E.M.J.M.C. van Wijk-Verhagen

Wat is de rol van de redelijkheid en billijkheid in het huwelijks- en echtscheidingsvermogensrecht?

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De waarde van het levenstestament

A. Autar

In deze bijdrage gaat de auteur in op vragen rondom het razend populaire levenstestament. Dit instrument, dat in de notariële praktijk tot ontwikkeling is gekomen, wordt vaak gebruikt vanuit de wens om zelf regie te houden. De beschermingsmaatregelen uit Boek 1 BW (curatele, bewind en mentorschap) worden als te beperkend gezien. Toch is het levenstestament […]

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De wet herziening partneralimentatie: kort door de bocht verkort

W.M. Schrama

Op 1 januari 2020 is de nieuwe wet partneralimentatie inwerking getreden. Daarmee is een einde gekomen aan een lang wetgevingstraject, dat aanvankelijk zeer ambitieus was, doch later werd beperkt tot een verkorting van de alimentatieduur. In deze bijdrage wordt ingegaan op de wetsgeschiedenis en worden enkele belangrijke vraagstukken belicht die in de rechtspraktijk een rol […]

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

De X factor: genderidentiteit en geslachtsregistratie

M. van den Brink

Marjolein van den Brink doet in deze bijdrage over trans*genders verslag van een omvangrijk rechtsvergelijkend onderzoek.

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Digitale kinderrechten. Op zoek naar een evenwicht tussen bescherming en vrijheid

S. van der Hof

Het spanningsveld tussen vrijheid en bescherming inzake internetgebruik onder kinderen is het centrale thema van deze bijdrage. Achtereenvolgens wordt ingegaan op online grooming alsmede op online privacy en online profiling.

UCERF 13 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Dilemma’s rond gezagsbeëindiging bezien vanuit de praktijk

J. Huijer

De auteur gaat in deze bijdrage in op de nieuwe kinderbeschermingswetgeving die in 2015 in werking is getreden. Daarin zijn door de wetgever duidelijke keuzes gemaakt die het belang van kind zouden moeten dienen. In de bijdrage staat centraal welke problemen in de praktijk worden ervaren met de toepassing van de nieuwe wet door medewerkers […]

UCERF 12 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Dilemma’s rond wilsbekwaamheid bij kinderen in de klinische praktijk

I. Hein

Hoe wilsbekwaamheid vastgesteld moet worden en of deze wettelijke leeftijdsgrens goed gekozen is, is weinig onderzocht. In deze bijdrage wordt de klinische praktijk handvaten geboden om tot een beter onderbouwd oordeel te komen in individuele gevallen.

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Draagmoederschap: een regeling voor Nederland

M.J. Vonk

Draagmoederschap. Er is veel debat over geweest, maar inmiddels heeft de wetgever de handschoen opgepakt en is met een wetsvoorstel gekomen over draagmoederschap. Machteld Vonk zet de hoofdlijnen van het wetsvoorstel uiteen. Het wetsvoorstel maakt een onderscheid tussen een draagmoederschapstraject binnen de Nederlandse context en daarbuiten. Voor beide gelden aparte regimes. Het wetsvoorstel stelt voor […]

UCERF 2 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Duo moeders en hun kinderen

M.J. Vonk

In oktober 2007 heeft de Commissie Kalsbeek haar rapport inzake het lesbisch ouderschap gepubliceerd. Het is nu aan de wetenschap, de praktijk en de wetgever om dit rapport kritisch te bekijken. Men moet zich afvragen of het rapport een realistische voorstelling van zaken geeft, of dat er wellicht hier een daar een te eenvoudig beeld van de situatie wordt geschetst. Deze bijdrage zal aan de hand van een aantal casussen de conclusies van het rapport Lesbisch Ouderschap aan een kritische analyse onderwerpen.

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Een ex-ante beleidsevaluatie van de Hervormingsagenda Jeugd 2023-2028

S. Stellaard

Het jeugdzorgbeleid in de afgelopen decennia onderzocht. Daarbij staat voorop het pleidooi voor het innemen van een langetermijnperspectief bij het doorgronden van beleidsproblemen zoals in de jeugdzorg. Sharon Stellaard heeft vanaf 1989 tot nu gekeken welke wets- en beleidswijzigingen zijn doorgevoerd. Daarbij gaan er verschillende dingen niet goed en doen zich een repetitief en een […]

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Een inkijk in lopend sociaalwetenschappelijk onderzoek naar het functioneren van jeugdigen uit gescheiden gezinnen

Z. Rejaän

Zoë Rejaän laat haar licht schijnen over de positie van kinderen na (echt-)scheiding. Het gaat om een grote groep kinderen waardoor de vraag hoe kinderen zich in deze situatie het beste kunnen ontwikkelen gesteld moet worden. Een van de invalshoeken vanuit de sociale wetenschappen is dat kinderen de behoefte hebben om ergens thuis te horen, […]

UCERF 2 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Een nieuwe wet voor het gezin in Marokko

L. Buskens

De hervorming van het familierecht in februari 2004 is de belangrijkste gebeurtenis op het terrein van het Islamitisch recht in Marokko sinds de codificatie van de Mudawwana in 1957-1958. De wetgever richt zich met de nieuwe regels nadrukkelijk op het bevorderen van de stabiliteit van het gezin, waarin man en vrouw als gelijken optreden. In deze bijdrage worden de volgende elementen uit de Mudawwana van 2004 besproken: Huwelijk, Huwelijksontbinding, Afstamming en de relaties tussen ouders en kinderen, Erfrecht, en de uitvoering van de wet.

UCERF 3 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Een vierde trede in het familierecht? Een blik op het verleden en op de toekomst van het Nederlandse familierecht

W.M. Schrama

In deze bijdrage staat het spanningsveld tussen het familierecht en de realiteit centraal en de wijze waarop het recht door wetgeving aan de realiteit is aangepast. Een terugblik, die nodig is om fris vooruit te kunnen kijken, heeft al geruime tijd niet plaatsgevonden. Het gaat in deze bijdrage om de periode vanaf 1995 tot nu, waarbij de nadruk sterk ligt op Boek 1 BW.

UCERF 17 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Een wettelijke regeling voor het levenstestament? De vraag opnieuw gesteld

H.N. Stelma-Roorda

Gelet op de sterk vergrijzende maatschappij is het geen overbodige luxe om aan levenstestamenten aandacht aan te besteden. Daarbij spelen spannende vragen een rol: hoever reikt de autonomie van een burger om over zijn toekomstige leven te beschikken? Hoe moet de door hem benoemde vertegenwoordiger zijn taken verrichten en hoe zit het met toezicht? Stelma-Roorda […]

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Eenvoudige adoptie door pleegouders?

W. de Haan, C.G. Jeppesen de Boer, G.C.A.M. Ruitenberg, M.J. Vonk

In deze bijdrage worden de uitkomsten beschreven van WODC-onderzoek naar de vraag in hoeverre de invoering van eenvoudige adoptie tegemoetkomt aan de behoeftes en belangen van pleegkinderen en pleegouders die langdurig voor een pleegkind zorgen. Daarnaast had het onderzoek tot doel om de voor- en nadelen van de invoering van eenvoudige adoptie in het Nederlands […]

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

EU-rechtspraak over zorg in familierelaties: een zorgenkind?

S. Burri

De hoofdvraag die in deze bijdrage wordt behandeld is in hoeverre de EU-rechtspraak tot nu toe al dan niet heeft bijgedragen aan het faciliteren van zorg door mannelijke en vrouwelijke werknemers voor hun kinderen in families.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Europees onderzoek naar informele relaties

K.R.S.D. Boele-Woelki

Wat kunnen we aan partners overlaten en wat dient de staat te regelen? Waar het gaat om informele partnerrelaties (ongehuwd samenleven) is dat een boeiende kwestie, die ook internationaal steeds meer aandacht krijgt.

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Europese oogkleppen: waarom ‘Rome III’ voor Nederland geen optie is

T. de Boer

De Staatscommissie voor het Internationaal Privaatrecht heeft een advies uitgebracht over de gevolgen van Rome III voor de Nederlandse rechtspraktijk, waarin zij tot de conclusie kwam dat Nederlandse deelneming aan de nauwere samenwerking  ‘vooralsnog niet geraden’ is.

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Financiële aanspraken na scheiding in het islamitisch recht, en wat hiervan overblijft in Nederland

S. Rutten

In deze bijdrage zal nader worden stilgestaan bij de financiële aanspraken die echtgenoten in verband met een scheiding en na een scheiding jegens elkaar kunnen hebben.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Flexibiliteit en zekerheid in het familierecht

S.F.M. Wortmann

Sylvia Wortmann beschrijft en analyseert het brede terrein van het familierecht aan de hand van het begrippenpaar flexibiliteit en rechtszekerheid.

UCERF 3 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Gebonden tegen wil en dank: Verhuismoeders en omgangsvaders

E. van Blokland

In velerlei opzichten blijven ouders na een scheiding aan elkaar gebonden, vaak tegen wil en dank. Deze gebondenheid duurt in ieder geval tot de gezamenlijke kinderen meerderjarig zijn; als er tenminste sprake is van een regelmatig contact tussen de kinderen en de niet-verzorgende ouder. Een artikel over de niet-verzorgende oude (vader), die graag frequent contact met zijn kind(eren) wil blijven houden en de verzorgende ouder (moeder), die een eigen leven na scheiding wil vormgeven.

UCERF 15 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Gewone verblijfplaats in het Europees familierecht

I. Sumner

Het begrip ‘de gewone verblijfplaats’ speelt een cruciale rol in het internationale familierecht. Het is een belangrijke aanknopingsfactor in veel Haagse verdragen en in EU-verordeningen voor uitlopende aspecten van grensoverschrijdende families. Het is een begrip dat open staat voor interpretatie en is belangrijk, bijvoorbeeld omdat het kan leiden tot rechtsmacht van de Nederlandse rechter. Het […]

UCERF 15 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Giraal goed, vergoeden moet?

Het nieuwe relatievermogensrecht heeft al menig pen in beweging gezet en in dit artikel wordt aandacht besteed aan een specifieke vraag die zich in de praktijk met grote regelmaat voordoet. Thomas Subelack gaat in op de vraag wat rechtens geldt als de ene echtgenoot in privé een schenking in geld verkrijgt, die wordt overgeboekt naar […]

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Handvaten bij de andere wettelijke rechten uit Boek 4 BW voor de langstlevende echtgenoot en kinderen

M.R. Beuker

Andere wettelijke rechten (dan de legitieme) zijn rechten als het verzorgingsvruchtgebruik. Het gaat daarbij om het nadere invulling geven aan de open normen die in Boek 4 gebruikt worden bij de andere wettelijke rechten. Mark Beuker doet op dit punt een aantal suggesties. Het stappenplan gebruikt als eerste indicatie van de verzorgingsbehoefte een vergelijking met […]

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Heeft koude uitsluiting nog recht van bestaan?

A.G.F.M. Flos

Huwelijkse voorwaarden met gescheiden vermogens. Alexander Flos gaat in op de vraag of koude uitsluiting nog recht van bestaan heeft. Daarbij wijst hij op een aantal sociaal-economische ontwikkelingen rond arbeid en zorg, en het dynamische karakter van het huwelijk als duurrelatie. Koude uitsluiting kan problematisch uitpakken bij een ongelijke taakverdeling; de gevolgen worden pas duidelijk […]

UCERF 15 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het gearrangeerde huwelijk in kaart gebracht

N.N. Tahir

Naema Tahir plaatst het gearrangeerde huwelijk in het licht van het in het westen geaccepteerde ‘autonome’ huwelijk. De bijdrage is gebaseerd op haar promotieonderzoek waarin de manier waarop we aankijken tegen deze ‘vreemde’ huwelijksvorm als problematisch wordt gezien. Volgens Tahir is deze kijk tamelijk negatief en gaat het uit van een te beperkt perspectief op […]

UCERF 1 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het nieuwe Belgische echtscheidingsrecht en de CEFL-beginselen inzake echtscheiding en alimentatie tussen gewezen echtgenoten

F. Swennen

In welke mate heeft Belgische wetgever al dan niet rekening heeft gehouden met de beginselen inzake echtscheiding en alimentatie tussen gewezen echtgenoten, die werden ontwikkeld door de Commission on European Family Law (‘CEFL-beginselen’) bij de hervorming van het Belgisch echtscheidingsrecht. Deze bijdrage geeft een korte situering van het huidige Belgische echtscheidingsrecht, een overzicht van het nieuwe echtscheidingsrecht en een toets aan enkele CEFL-beginselen.

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het onterfde kind

J.W.A. Biemans

In deze bijdrage staat de vermogensrechtelijke positie van het minderjarige kind in het erfrecht centraal, en in het bijzonder de vermogensrechtelijke positie van het onterfde minderjarige kind.

UCERF 3 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het ouderschapsplan

E. Loeb

Alle ouders van minderjarige kinderen, die niet meer samenwonen, maar dat wel hebben gedaan en gezag hebben, zijn verplicht om bij scheiding een zogenaamd ouderschapsplan op te stellen. Het fenomeen ouderschapsplan komt in de praktijk van de scheidingsmediation komt het al jaren voor, zij het niet onder die naam. In deze bijdrage wordt vanuit de invalshoek van die praktijk een aantal opmerkingen gemaakt over het ouderschapsplan.

UCERF 4 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het ouderschapsplan in nationaal en internationaal perspectief

H. Ackermans-Wijn

Het ouderschapsplan is in artikel 815 Rv als een vereiste bij het echtscheidingsverzoek geformuleerd. Daarmee is het in procedureel opzicht tot de toegangsdeur van de echtscheidingsprocedure gemaakt. Het ontbreken van een ouderschapsplan kan in het uiterste geval tot gevolg hebben dat het echtscheidingsverzoek niet-ontvankelijk wordt verklaard. Levert het ouderschapsplan bij een scheiding tussen Nederlandse echtgenoten in de praktijk al genoeg problemen op, nog lastiger wordt het als er bij een echtscheiding internationale aspecten zijn.

UCERF 4 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het tijdstip van de ontbinding van de huwelijksgemeenschap bij echtscheiding

B. Breederveld

De (ontbonden) huwelijksgemeenschap is van een bijzondere gemeenschap overgegaan naar een gemeenschap, zoals vermeld in artikel 3:166 BW. Gezien de daaraan verbonden gevolgen is bij echtscheiding het tijdstip waarop de huwelijksgemeenschap wordt ontbonden van groot belang. In deze bijdrage wordt de voorgestelde vervroeging van het tijdstip van de ontbinding van de huwelijksgemeenschap zoals dat in het wetsvoorstel Wet aanpassing wettelijke gemeenschap van goederen (28 867) is geregeld, behandeld.

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Het welbevinden van ouders en kinderen na echtscheiding

E. Kluwer

Deze bijdrage beoogt een overzicht te geven van onderzoek naar de psychologische gevolgen van echtscheiding voor ouders en hun kinderen.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

In het buitenland tot stand gekomen afstammingsrechtelijke betrekkingen

L. Strikwerda

Hoe gaat het Nederlandse internationale privaatrecht om met de erkenning van in het buitenland tot stand gekomen afstammingsbetrekkingen. Luc Strikwerda gaat in op deze vraag.

UCERF 3 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

International Recovery of Child Maintenance Administrative co-operation in incoming child maintenance cases

I. Curry-Sumner

The Convention on the International Recovery of Child Support and other forms of Family Maintenance, The Protocol on the Law Applicable to Maintenance Obligations and The European Maintenance Regulation cover all private international law aspects of child maintenance claims, namely jurisdiction, applicable law, as well as recognition and enforcement of decisions. Furthermore, two of these instruments, the Convention and the Regulation, include provisions dealing with the administrative co-operation between Contracting or Member States. It is this particular aspect of these instruments that is the focus of this contribution.

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Internationale echtscheiding en partijautonomie

L. Frohn

In deze bijdrage wordt een beschrijving gegeven van de wijze waarop in het geldende Nederlandse Internationaal Privaatrecht de partijautonomie zich in een grensoverschrijdende echtscheiding manifesteert.

UCERF 4 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Internationale kinderbescherming: behaalde resultaten van de Haagse Conferentie en toekomstige uitdagingen

M. Pertegás

Deze bijdrage richt zich met name op de internationale kinderbescherming, met bijzondere aandacht voor de huidige en toekomstige activiteiten van de Haagse Conferentie. Onder de bescherming van het VN-Verdrag inzake de Rechten van het Kind zijn de waarden van juridische diversiteit en respect voor culturele verschillen van beperkende invloed geweest op de discussie rondom de unificatie van het internationale kinderbeschermingsrecht. Op mondiaal niveau blijft het bestaan van internationaal privaatrecht dus relevant.

UCERF 2 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Internationale kinderontvoering

R. de Lange-Tegelaar

Internationale kinderontvoering is een onderwerp dat in de belangstelling staat. Niet alleen juristen houden zich bezig met de veelal schrijnende situaties die ontstaan als een internationaal huwelijk op de klippen loopt en één van de ouders eigenmachtig met de kinderen het land verlaat. In de pers en in de politiek is er de laatste jaren ook veel aandacht aan besteed. En sinds de zaak van de twee kinderen die een half jaar op de ambassade in Syrië hebben verbleven en in december 2006 weer zijn teruggekeerd naar hun moeder in Nederland, is het begrip ‘internationale kinderontvoering’ ook in niet-juridische kringen wijd bekend geworden. Een civielrechtelijke beschouwing van internationale kinderontvoering.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Internationale kinderontvoering in Nederland

M. Jonker

Merel Jonker schrijft over een aantal bevindingen uit recent onderzoek naar (internationale) kinderontvoering.

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Invloed van migratierecht op internationaal familierecht en andersom

P. Boeles

Om de onderlinge verhouding van immigratierecht en internationaal familierecht, onderdeel van het internationaal privaatrecht (ook wel ipr) te begrijpen is het nuttig te zien wat de kenmerkende onderliggende probleemstellingen van die rechtsgebieden zijn.

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Jeugdstrafrecht in beweging

T. Liefaard

Deze bijdrage beoogt de plannen voor een adolescentenstrafrecht tegen het licht te houden en te beoordelen op hun nut, noodzaak en wenselijkheid.

UCERF 17 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Kiekeboe! Hier ben ik: identiteitsrechten van kinderen in het familierecht

S. Bou-Sfia

Het recht op identiteit van minderjarigen. Dit recht op identiteit is een terrein dat nog niet vaak onderzocht is begint dan ook met een open verkenning van identiteitsrechten. Verschillende verdragen zijn daardoor relevant, maar met name artikel 8 IVRK en artikel 8 EVRM bieden bescherming aan dit recht. Daarbij rijzen veel vragen: wat houdt het […]

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Kinderalimentatie bij samengestelde gezinnen: een knelpunt en een stappenplan

J. Franken, J.A.M.H. de Wit

Een heldere uiteenzetting over de berekening van kinderalimentatie bij samengestelde gezinnen. Jennifer Franken en Johan de Wit, komen vanuit hun ervaring vanuit de rechtspraktijk met een aantal ideeën over de berekening van de draagkracht van de alimentatieplichtige ouder. Die berekening speelt steeds vaker een rol in de praktijk door scheidingen en hertrouwen. Na een uiteenzetting […]

UCERF 1 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Kinderalimentatie, wat nu?

A. Willems

Op 9 november 2006 heeft de minister van justitie wetsvoorstel 29.480 tot herziening van het kinderalimentatiestelsel ingetrokken, omdat er in de Tweede Kamer onvoldoende draagvlak voor het voorgestelde forfaitaire systeem van vaststelling van kinderalimentatie is. In deze bijdrage wordt ingegaan op kinderalimentatie aan de hand van de totstandkoming van het wetsvoorstel en de kritiek die erop geleverd is in en buiten het parlement.

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Kinderontvoering en mensenrechten

H. van Loon

In deze bijdrage komt aan de orde hoe het Verdrag van 25 oktober 1980 inzake de burgerrechtelijke aspecten van internationale kinderontvoering (HKOV) zich verhoudt tot, achtereenvolgens, het Verdrag over de Rechten van het Kind, het Europees Verdrag over de Rechten van de Mens en de Verordening Brussel IIbis.

UCERF 15 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Kinderparticipatie in Nederland: Wat kunnen we leren van het IVRK en het EVRM?

C.R. Mol

De regering heeft laten weten dat er voorlopig weinig wezenlijke wijzigingen te verwachten zijn met betrekking tot kinderparticipatie in familiezaken. Charlotte Mol laat zien dat dit een gemiste kans is. Ze vertrekt vanuit het internationale mensenrechtelijke kader, waar artikel 12 van het Verdrag voor de Rechten van het kind, en art. 8 EVRM een belangrijke […]

UCERF 2 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Levenskunst als basis voor zorg voor ouderen

H. van Delden

Wat ouderen verbindt is dat zij op een eigen manier ‘in de tijd’ staan en dat hun leven daarvan de sporen draagt, zowel in hun lichamelijke als in hun geestelijke constitutie. De prominente betekenis van het verleden betekent niet dat heden en toekomst minder tellen. Integendeel. Ook voor de meest vitale oudere die nog ‘van alles wil’ brengt ouder worden een nieuwe verhouding tot het heden en de toekomst met zich mee. Een belangrijke vraag voor hen is dus wat die ‘tekenen van de tijd’ voor hun verdere leven betekenen en hoe zij verwerkt kunnen worden met het oog op de toekomst. Het is dit gemeenschappelijke gegeven van de levensfase dat tot uitgangspunt wordt genomen in deze ethische reflectie op ouder worden.

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Naar een beperkte gemeenschap van goederen

W.D. Kolkman

Een bijdrage over de beperkte huwelijksgoederengemeenschap door Wilbert Kolkman.

UCERF 13 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Nauwere samenwerking binnen de Europese Unie: nieuwe IPR-verordeningen over de vermogensrechtelijke gevolgen van huwelijken en geregistreerde partnerschappen

J-G. Knot

Op 29 januari 2019 zijn twee EU-verordeningen van toepassing geworden die van groot belang zijn voor het grensoverschrijdende familierecht. Het zijn Verordening (EU) 2016/1103 op het gebied van huwelijksvermogensstelsels en Verordening (EU) 2016/1104 op het gebied van de vermogensrechtelijke gevolgen van geregistreerde partnerschappen. De auteur beziet wat ons te wachten staat met deze twee nieuwe […]

UCERF 11 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Nieuwe aandacht voor toezicht op vermogens­beheer bij minderjarigen

J.H.M. ter Haar

Hans ter Haar gaat in op rechtsvergelijkend onderzoek dat recent is gedaan naar de positie van kinderen in een vermogensrechtelijke context. Hij spitst zich daarbij vooral toe op toezicht op bewind over erfrechtelijke aanspraken, omdat het gebrekkige functioneren hiervan aanleiding was voor het onderzoek.
 

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Nieuwe erfrechtelijke verwijzingsregels in de Europese Unie

P.A.M. Lokin

Doel van deze bijdrage is de Europese erfrechtelijke verwijzingsregels te bespreken in vergelijking met de thans geldende Nederlandse verwijzingsregels om de meest in het oog springende verschillen en overeenkomsten te illustreren.

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot partneralimentatie

M.L.C.C. de Bruijn-Lückers

In deze bijdrage wordt nader ingegaan op deze actuele ontwikkelingen op het gebied van partneralimentatie. De rechtsgrond voor partneralimentatie staat ter discussie: van lotsverbondenheid naar huwelijks gerelateerde vermindering van de verdiencapaciteit.

UCERF 5 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Nieuwe wegen in het kinderalimentatierecht

M. Jonker

In dit artikel wordt een overzicht gegeven van de actuele ontwikkelingen op het gebied van de vaststelling van de onderhoudsbijdrage voor kinderen.

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Omgangsrecht voor niet-ouders in het Belgische recht

F. Swennen

Op welk omgangsrecht (in België: recht op persoonlijk contact) met een kind kunnen niet-ouders zich beroepen ingeval een minnelijke regeling niet kan worden bereikt.

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Omissie in jeugdbeschermingswet dwingt rechter tot creativiteit

J. Huijer, I. Weijers

Wat is de rol van de staat op een terrein waar families op hun kwetsbaarst zijn? Hoe verhoudt zich het diepe ingrijpen van de staat tot de opstelling en instemming van ouders met dit ingrijpen? Ido Weijers en Joost Huijer plaatsen kritische kanttekeningen bij recente wijzigingen in het jeugdbeschermingsrecht.

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Op de grens van volwassenheid

W.M. Schrama

Het achttienjarig bestaan van het UCERF is in lijn met een ander thema. Dat betreft de grens van meerderjarigheid en de daarmee samenhangende leeftijdsgrenzen. Vooral in het juridisch domein maakt het veel verschil of een persoon minder- of meerderjarig is. Alleen meerderjarigen zijn handelingsbekwaam. Toch hebben minderjarigen ook verschillende rechten en verantwoordelijkheden. Daarbij lijkt de […]

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Op het snijvlak van nationaliteitsrecht en (internationaal) familierecht

G.R. de Groot, D. de Groot

Om de nationaliteit van een land te verkrijgen spelen familierechtelijke vragen een belangrijke rol. Is dit kind wel een juridisch kind van deze vader? En hoe is die familierechtelijke betrekking gevestigd? Het verkrijgen van nationaliteit is een belangrijke toegangspoort voor rechten en plichten ten opzichte van een staat, en daarmee van groot belang. Toch doen […]

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Over de menselijke maat, ook in het familierecht

W.M. Schrama

Zaken uit het familierechtelijke verleden waar de overheid of overheidsinstanties een rol in gespeeld hebben, duiken steeds vaker op en roepen de vraag op wat de overheid nu moet doen voor handelen van toen. Dat zijn, gezien de langdurende trajecten voor de overheid, lastige vragen. Om erkenning, excuses en genoegdoening van het leed te krijgen […]

UCERF 12 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Over het nieuwe relatievermogensrechtelijke basisstelsel, averij, spoken, gemiste en nieuwe kansen

F.W.J.M. Schols

Wat kunnen wij verwachten ten aanzien van het nieuwe huwelijksvermogensrecht?

UCERF 12 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Over KEI en de regierechter in het personen- en familierecht

F. Kleefmann

De ontwikkelingen op het terrein van de KEI-wetgeving. Hoe verhoudt de regierechter zich tot het beginsel van lijdelijkheid?

UCERF 17 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Over social media en minderjarigen

W.M. Schrama

De rol van social media in de verhouding tussen ouders en kinderen. De Europese Unie besteedt de nodige aandacht aan digitale kinderrechten. Ook het Kinderrechtencomité heeft richting gegeven aan de verplichtingen van verdragsstaten over kinderrechten in een digitale omgeving in General Comment nr. 25. Het Kinderrechtencomité merkt op dat de privacy van kinderen bedreigd kan […]

UCERF 13 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Participatie van het kind bij het ouderschapsplan

T. van der Berg, H. Schröder

Participatie van kinderen krijgt in toenemende mate aandacht, zowel nationaal als internationaal. Artikel 12 van het Verdrag voor de Rechten van het Kind speelt hierbij een belangrijke rol. In deze bijdrage staan de ervaringen van een GZ-psycholoog kind & jeugd en orthopedagoog generalist en een familierechter, die in dit kader bij de rechtbank Overijssel zijn […]

UCERF 7 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Recht in het dagelijks leven van transnationale families

W. van Rossum

Deze bijdrage pleit voor het behouden en verder ontwikkelen van wijzen van denken en communiceren in reactie op transnationale oriëntaties op recht die de legitimiteit van advocatuur en rechterlijke macht kunnen versterken.

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Rechtsbescherming in jeugdbeschermingszaken steeds doorslaggevend?

L.M. Coenraad

Lieke Coenraad vraagt zich in haar bijdrage af of de rechter in geval van jeugdbeschermingsmaatregelen niet de mogelijkheid zou moeten hebben om een afweging te maken tussen het belang van rechtsbescherming enerzijds en dat van snelle rechtszekerheid en minder ingrijpende middelen anderzijds. Rechtspraak van de Hoge Raad lijkt daaraan in de weg te staan, nu […]

UCERF 11 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Rechtsbijstand voor ouders in de jeugdbeschermings­procedure in het licht van EHRM-jurisprudentie

K.E. Hepping, E.P. Schmidt

De auteurs gaan in deze bijdrage in op de vraag welke rechten ouders hebben. Daarbij gaat het om het recht op rechtsbijstand van een advocaat in het licht van artikelen 6 en 8 EVRM.

UCERF 13 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Rotterdamse toestanden: ervaringen van de gemeentelijke kinderombudsman

C.A. Goudsmit

De auteur beschrijft in deze bijdrage waar zij in haar functie als gemeentelijke kinderombudsman in Rotterdam en omgeving mee te maken krijgt. Welke rol kan een gemeentelijke kinderombudsman spelen bij de verwezenlijking van kinderrechten? Het werkterrein van de ombudsman is breed en betreft zeer uiteenlopende onderwerpen; door de decentralisatie van zorg naar gemeenteniveau is die […]

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Samenloop van burgerlijke en religieuze rechtsgang bij huwelijkse gevangenschap

S. Rutten

Susan Rutten gaat in op de mogelijkheid voor vrouwen om via het civiele recht aan huwelijkse gevangenschap te ontkomen. Tot nu toe is dat veelal via een kort geding-procedure aangespannen op grond van onrechtmatige daad; onder toekomstige wetgeving kan dit als nevenvoorziening bij een echtscheidingsverzoek. Op basis van rechtspraak van de Hoge Raad geldt een […]

UCERF 15 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Ter inleiding

W.M. Schrama

Over actualiteiten in het familierecht kan ook dit jaar weer het nodige gezegd worden. Er liggen aardig wat wetgevingsplannen op stapel in de Tweede en Eerste Kamer, zoals bijvoorbeeld het wetsvoorstel over gezamenlijk gezag bij erkenning, de veranderingen in de pensioenrechten van echtgenoten bij scheiding en de plannen om huwelijkse gevangenschap tegen te gaan. De […]

UCERF 14 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Toekomst mantelzorg: naar erkenning van het collectief belang en bescherming voor het individu

L. Hoogendijk

Een van de belangrijkste vraagstukken van de komende jaren zal zijn hoe we als maatschappij omgaan met vergrijzing en de zorg voor ouderen. Mantelzorg speelt daarbij een cruciale rol. In deze bijdrage wordt ingegaan op die vraag. Hoe kunnen we faciliteren dat burgers mantelzorg verlenen en daarbij niet onnodig belast worden? In de toekomst zal […]

UCERF 11 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Toetsing van wilsbekwaamheid bij dementerende ouderen

E. Pans

In deze bijdrage gaat om de vraag naar wilsbekwaamheid van ouderen met dementie. Deze ouderen lopen het risico blootgesteld te worden aan misbruik, bijvoorbeeld op financieel terrein. Wilsbekwaamheid wordt in de bijdrage belicht vanuit verschillende perspectieven.

UCERF 18 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Van belangen naar verantwoordelijkheid. De juridische status van het toekomstige, nog niet-verwekte kind

L. ten Haaf

De juridische positie van het toekomstige, nog niet verwekte kind in het recht. Nieuwe voortplantingstechnieken maken het belang van die vraag duidelijk zichtbaar. Lisette ten Haaf betoogt dat de manier waarop er nu wordt omgegaan met de belangen van het nog niet-verwekte kind problematisch is. Het toekomstige kind bestaat fysiek niet, en zal door de […]

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Van Brussel II bis naar Brussel II ter: What’s new? Beschrijving van de herziene verordening en enkele aandachtspunten

L. Frohn

Lisette Frohn gaat in op de herziene ipr-verordening Brussel IIter. Daarin veranderen een aantal zaken vergeleken met de geldende Brussel IIbis verordening. Voor de praktijk is dat van belang, nu aan menige echtscheiding of zaak over ouderlijk gezag een grensoverschrijdend element zit. Helaas is in de nieuwe verordening nog steeds geen definitie opgenomen van het […]

UCERF 16 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Van je familie moet je het hebben? Intergenerationele familiezorg in het privaatrecht

F. de Kievit

Femke de Kievit gaat in op de urgente vraag hoe informele zorg voor ouderen in een sterk vergrijzende samenleving geregeld kan worden, en met name welke rol het privaatrecht daarbij zou kunnen vervullen. Met het verschuiven van zorg naar het private domein rijst ook de vraag of de rol van het privaatrecht belangrijker zal of […]

UCERF 10 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Vechtscheidingen: Meer om over te vechten?

M. Antokolskaia

De wetgeving en de onderliggende ideologie van het gezags- en omgangsrecht zijn de afgelopen decennia ingrijpend veranderd. Masha Antokolskaia gaat in op vechtscheidingen; een boeiend onderwerp, dat helaas voorlopig niet aan actualiteit zal inboeten.

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Verblijfsarrangementen na scheiding: een sociologische analyse

A. Poortman

Hoe vaak komen bepaalde verblijfsarrangementen voor na scheiding? Wat zijn de gevolgen van verschillende verblijfsarrangementen voor de betrokkenen? Welke factoren spelen een rol bij de totstandkoming van verblijfsarrangementen?

UCERF 9 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Verlies van de nationaliteit wegens wegvallen familierechtelijke betrekking

G.R. de Groot

Deze bijdrage legt de verbindingen bloot tussen afstammingsvraagstukken en het verkrijgen dan wel het verlies van nationaliteit wegens het wegvallen van de familierechtelijke band waarop de verwerving is gebaseerd.

UCERF 8 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Vrouwen en economische zelfstandigheid

W. Portegijs

Voor de vrouw betekent echtscheiding vaak een aanzienlijke achteruitgang van haar koopkracht. Omdat minderjarige kinderen na een scheiding doorgaans bij de moeder blijven wonen, delen zij mee in haar koopkrachtdaling.

UCERF 6 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

Waarheidsvinding in familiezaken geïllustreerd

L.M. Coenraad

Aan de hand van jurisprudentie wordt in deze bijdrage ingaan op de wijze waarop de familierechter omgaat met het gebrek aan informatie en met (vermeende) bewijsnood.

UCERF 17 - Actuele ontwikkelingen in het familierecht

What’s in a name? De voornaam van trans personen in het licht van het recht op genderautonomie

P. Cannoot

De voornaam van trans personen in het licht van het recht op genderautonomie. Voornaamswijziging is voor trans personen van groot belang. De auteur gaat voor het Nederlandse en Belgische recht in op het voornamenrecht en wat dat voor trans personen betekent als zij hun voornaam willen wijzigen. Het gaat daarbij om een door artikel 8 […]

Banner Hoge Raad
Banner RU Onderneming & Recht
Banner Maverick
Banner Raad van State
Banner Hoge Raad
Banner RU Onderneming & Recht
Banner Maverick
Banner Raad van State