Banner Hoge Raad
Banner Raad van State
Banner RU Onderneming & Recht
Banner Maverick
Banner Hoge Raad
Banner Raad van State
Banner RU Onderneming & Recht
Banner Maverick

Ars Aequi maart 2024

Deze maand

Zelden was een aflevering van Ars Aequi zó divers! In het maartnummer 2024 komen de volgende onderwerpen aan bod: soevereinen & autonomen, euthanasie bij kinderen, duo-euthanasie, sociale advocatuur, het perspectiefbesluit in jeugdbeschermingszaken, wetenschappers & communicatie, rechters & communicatie, rechters & lunch, de Data Act, de AVG, productaansprakelijkheid, dickpics, Alfred J. Kwak, onvermogende procesdeelnemers en (contra-)expertises, de Wet aanpak dierenmishandeling en dierenverwaarlozing, goede trouw en nadelige gevolgen van wijziging van de huwelijkse voorwaarden en last but not least de Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten.

Nieuwsbrief

Altijd als eerste op de hoogte van alle juridische content van Ars Aequi?

Schrijf je in:

Ars Aequi nieuwsbrief


Bekijk onze Privacyverklaring


Ars Aequi maart

Gerechtvaardigd vertrouwen in voor de vrouw nadelige wijziging huwelijkse voorwaarden tijdens huwelijk?

A.J.M. Nuytinck

Hoge Raad 2 februari 2024, ECLI:NL:HR:2024:165 (mrs. C.E. du Perron, H.M. Wattendorff, A.E.B. ter Heide, S.J. Schaafsma en G.C. Makkink; A-G mr. G.R.B. van Peursem) Huwelijksvermogensrecht (art. 1:115 BW); afwikkeling bij echtscheiding. Wijzigingen huwelijkse voorwaarden tijdens huwelijk ten nadele van de vrouw. Zorgplicht notaris (art. 43 lid 1 Wet op het notarisambt); specifieke waarschuwings- en vergewisplicht bij nadelige of riskante gevolgen. Heeft de man, gelet op betrokkenheid van notarissen bij wijzigingen, gerechtvaardigd erop vertrouwd dat wil van de vrouw strookte met haar verklaring (art. 3:33 en 35 BW)?

Annotaties en wetgeving | Annotatie
maart 2024
AA20240235

‘Ter kennisname aangeboden’

Enkele gedachten over de strafwaardigheid van cyberflashing

R.S.B. Kool

Post thumbnail Cyberflashing: het ongevraagd toezenden van digitale afbeeldingen van de eigen of een anders genitaliën vormt een zedenmisdrijf (art. 240 lid 2 en 240a Sr), maar gaat in de aanhangige Wet seksuele misdrijven (WSM) gelden als overtreding tegen de openbare orde. Hoe verhoudt die keuze zich tot de grondslag van de WSM, zijnde de bescherming van de seksuele wilsvrijheid?

Opinie | Opiniërend artikel
maart 2024
AA20240230

Communicatie over de Rechtspraak: de rechter als ambassadeur?

De spanning tussen de communicatie van de rechterlijke organisatie en meningsuitingen van individuele rechters

S. Dijkstra

Post thumbnail Soms bestaat spanning tussen de communicatie vanuit de rechterlijke organisatie en de meningen die individuele rechters publiekelijk uiten. Uit de rechtspraak over de vrijheid van meningsuiting (art. 10 EVRM) blijkt dat rechters het recht hebben om een mening te uiten die afwijkt van het ‘officiële geluid’ en, in rechtsstatelijke crises, soms zelfs een plicht. In minder extreme situaties zal de rechter er rekening mee moeten houden dat uitingen over onderwerpen die gerelateerd zijn aan de rechtsstaat al snel als politiek gekleurd worden beschouwd.

Opinie | Opiniërend artikel
maart 2024
AA20240218

Euthanasie bij kinderen onder de 12 jaar toestaan?

A.C. Hendriks

Post thumbnail Diverse personen wensen hun leven met behulp van een medisch deskundige eerder te (laten) beëindigen. In Nederland kan dat onder bepaalde voorwaarden. De Wet toetsing levensbeëindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl) biedt artsen duidelijkheid over wat hen in dergelijke situaties is toegestaan. Artsen hoeven bij naleving van de wettelijke zorgvuldigheidseisen niet te vrezen voor strafrechtelijke vervolging dankzij een bijzondere strafuitsluitingsgrond in het Wetboek van Strafrecht. Deze strafuitsluiting geldt volgens de wet alleen voor levensbeëindiging van personen van 12 jaar en ouder. Buiten de wet om bestaat er in uitzonderlijke situaties de mogelijkheid het leven van een pasgeborene (tot 1 jaar) te beëindigen. Is het inmiddels tijd om het leven van kinderen tussen de 1 en 12 jaar in voorkomende gevallen ook te kunnen beëindigen zonder dat de arts strafrechtelijk wordt vervolgd? Een analyse en een voorstel voor een antwoord op deze vraag.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2024
AA20240211

Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten: van het oplossen en creëren van problemen

E. Poelmann

Post thumbnail De met ingang van 2023 in werking getreden Wet aanpassing fiscale regeling aandelenoptierechten heeft tot doel een liquiditeitsknelpunt voor werknemers weg te nemen en zo de positie van start-ups en scale-ups op de internationale arbeidsmarkt te verbeteren. Dit gebeurt door voor de belastingheffing in beginsel aan te sluiten bij de verhandelbaarheid van de verkregen aandelen. Er kan overigens worden gekozen voor een eerder of later tijdstip. Verder compliceert dat het begrip verhandelbaarheid niet aansluit op het begrippenkader van het internationale belastingrecht, met name het OESO-modelverdrag en de bilaterale belastingverdragen. In deze bijdrage wordt ingegaan op deze kwesties.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2024
AA20240223

Man bijt hond? Nieuwe maatregelen in de aanpak van dierenmishandeling en dierverwaarlozing

T.G.J. van Arnhem

De Wet aanpak dierenmishandeling en dierverwaarlozing is op 1 januari 2024 in werking getreden. De wet beoogt sneller en doeltreffender optreden mogelijk te maken na ernstige schendingen van de gezondheid of het welzijn van dieren. In deze bijdrage wordt eerst ingegaan op de aanleiding voor de nieuwe wet, vervolgens op het zelfstandige dierenhoudverbod en andere strafrechtelijke wijzigingen en tot slot op de belangrijkste bestuursrechtelijke onderdelen van de wet.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
maart 2024
AA20240250

Soevereinen en autonomen: hoe het complotdenken de rechtszaal betreedt

I.D. Siegel

Post thumbnail Zogenaamde soevereinen en autonomen erkennen de gelding van het Nederlands recht niet, maar komen in toenemende mate hun soevereiniteit in de rechtszaal opeisen. Het recht biedt hun geen soelaas. Waar komen deze soevereinen vandaan en wat moet een rechter met hen aan? In dit artikel wordt uiteengezet hoe hun retoriek begrepen kan worden als complotdenken over het recht. Daarnaast wordt gereflecteerd op hun stellingname ten opzichte van de sociaalcontractleer en nader beschouwd hoe rechters met soevereinen om kunnen gaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2024
AA20240201

Nieuwe regels voor productaansprakelijkheid

P.W.J. Verbruggen

Post thumbnail Sinds 1985 kennen we in Europa uniforme regels ter vergoeding van schade veroorzaakt door gebrekkige producten. De opkomst van software, AI en mondiale waardeketens maken echter duidelijk dat deze regels sterk verouderd zijn. Het productaansprakelijkheidsrecht gaat daarom op de schop. Deze amuse beschouwt in kort bestek wat er te veranderen staat.

Opinie | Amuse
maart 2024
AA20240198

Goede raad is duur!

Een rechtsvergelijkende analyse van de verdeling van kosten voor contra-expertises in het straf-, privaat- en bestuursrecht bezien vanuit het perspectief van de onvermogende procesdeelnemer

M. Visser

In dit artikel zal aan de hand van rechtspraak en literatuur worden ingegaan op de positie van financieel onvermogende procesdeelnemers bij het inschakelen van een (contra-)expert. Daarbij zullen de regelingen in het straf-, privaat- en bestuursrecht voor de mogelijke vergoeding van kosten (achteraf) in kaart worden gebracht en zal worden bezien of deze regelingen voldoen aan het recht op equality of arms. Naast een juridische analyse zal de problematiek ook worden beschouwd vanuit een sociaalwetenschappelijke invalshoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
maart 2024
AA20240272

De Hoge Raad over het perspectiefbesluit in jeugdbeschermingszaken

J. Huijer

Post thumbnail In de huidige jeugdbeschermingspraktijk is door eenieder reikhalzend uitgekeken naar de beschikking van de Hoge Raad van 1 september 2023 (ECLI:NL:HR:2023:1148) over de vraag of een perspectiefbesluit via de geschillenregeling van artikel 1:262b BW kan worden getoetst. De Hoge Raad komt tot de conclusie dat de geschillenregeling geen zelfstandige rechtsingang biedt om het perspectiefbesluit als zodanig aan de kinderrechter voor te leggen. In deze bijdrage wordt betoogd dat de Hoge Raad in zijn beslissing meer oog had kunnen hebben voor het belang van rechtsbescherming voor kinderen en ouders.

Rode draad | Dissenting opinions
maart 2024
AA20240254

Alfred J. Kwak

H. Botter

Herman van Veen zei ooit dat eend Alfred J. Kwak een rolmodel is als het gaat om de strijd tegen onrecht. Hij reageerde volgens Hugo Botter inderdaad correct op discriminatie, armoede en walvisvaart, maar sloeg met zijn reactie op een onteigening toch echt de plank mis.

Perspectief | Column
maart 2024
AA20240266

May they rest peacefully, together

L.A.G.M. van der Geld

Het recente overlijden van oud-premier Dries van Agt samen met zijn echtgenote Eugenie is voor Lucienne van der Geld aanleiding om een column te schrijven over duo-euthanasie.

Opinie | Column
maart 2024
AA20240210

Rechters: het zijn net(te) mensen

B. Groothoff, K. Heidary

Ook rechters zijn vatbaar voor mentale valkuilen in het besluitvormingsproces, zo is opnieuw bevestigd in recent onderzoek. Hoewel het voorkomen van deze – vaak onbewuste – processen vrijwel onmogelijk is, bepleiten de auteurs in dit redactioneel dat nieuwe inzichten bijdragen aan de herkenning van mogelijke valkuilen, teneinde ongelijkheden in (strafrechtelijke) besluitvorming te ondervangen.

Opinie | Redactioneel
maart 2024
AA20240195

De sociale advocatuur is onmisbaar

S. van Oers

Post thumbnail Juist de persoonlijke en maatschappelijke impact maakt de sociale advocatuur zo’n mooi beroep. Het werk van sociaal advocaten draait veelal om grondrechten én dat raakt mensen in de kern van hun bestaan. Maar die rechtsbescherming staat op de tocht. De uitstroom van het aantal sociaal advocaten is hoger dan de instroom. De tekorten zullen op niet al te lange termijn problematisch zijn. De Nederlandse orde van advocaten maakt zich zorgen.

Perspectief | Perspectiefartikel
maart 2024
AA20240262

De Data Act: van het beschermen van data naar het delen van data?

I. Graef

Post thumbnail In deze aflevering van ‘Verdraaid recht’ schrijft Inge Graef over de Data Act. Hoewel het doel van de Data Act is om innovatie te bevorderen door data beschikbaar te maken voor hergebruik door derden, zouden verplichtingen om data te delen ook kunnen leiden tot een afname van prikkels voor marktspelers om te blijven investeren in producten en diensten die data genereren, waardoor er een averechts effect optreedt.

Blauwe pagina's | Verdraaid recht
maart 2024
AA20240196

SRB v EDPS: Gerecht begaat fundamentele misstap

A. Berlee

Gerecht EU 26 april 2023, T-557/20, ECLI:EU:T:2023:219 (SRB v EDPS)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
maart 2024
AA20240242