Strafprocesrecht

Over rechtsmiddelen in strafzaken

J. de Hullu

Een milde terugblik op mijn proefschrift Over rechtsmiddelen in strafzaken van dertig jaar geleden aan de hand van de eerste vijf stellingen. Er blijkt het een en ander veranderd, zowel in de wettelijke regeling van de belangrijkste rechtsmiddelen in strafzaken als in mijn opvattingen. Overeind blijft wel mijn grondgedachte dat de rechtsmiddelen in strafzaken ook als stelsel moeten worden geanalyseerd en beoordeeld.

Literatuur | Voortschrijdend inzicht
september 2019
AA20190725

Maandbladartikel

Overeenkomsten binnen het strafrecht

J.H. Crijns

Post thumbnail

Het is een bekend gegeven dat het Openbaar Ministerie en de politie geregeld afspraken maken met al dan niet verdachte burgers in de context van het strafproces of de voorfase daarvan. In deze bijdrage richt Jan Crijns zich op de afspraken die het Openbaar Ministerie met al dan niet verdachte burgers maakt met het oog op het vergaren van voor de opsporing relevante informatie en/of bewijs. Hierbij staat hij in het bijzonder stil bij de vraag of en in hoeverre dergelijke afspraken al dan niet als overeenkomst kunnen worden beschouwd alsmede bij de vraag welke rechtsnormen op een dergelijke afspraak van toepassing (kunnen) zijn.

Bijzonder nummer | Privatisering van het strafrecht | Overig
juli 2013
AA20130538

Maandbladartikel

Overmacht in het stelsel van strafuitsluitingsgronden

M.M. Dolman

Wat heeft de moeder die een brood steelt om haar kind te voeden gemeen met de opticien die na sluitingstijd een slechtziende aan een bril helpt? Wat verenigt de gewetensbezwaarde dienstweigeraar met de arts die het leven van zijn ondraaglijk lijdende patint beindigt? Hoewel zij naar de letter van de wet een strafbaar feit begaan, worden zij niet gestraft: zij waren door overmacht gedrongen. In zijn proefschrift heeft Menno Dolman onderzocht hoe de strafuitsluitingsgrond overmacht functioneert: welke plaats heeft zij in het stelsel van strafuitsluitingsgronden?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
juni 2006
AA20060444

Maandbladartikel

Pardon, is dat zo? (Digitaal boek)

Vier visies op de strafrechtspleging ter ere van Rijnhard Haentjens

D.J.C. Aben, J.M.J. Chorus, M. van der Horst, C. Kelk

Post thumbnail Rijk geschakeerde verzameling opstellen over fundamentele strafrechtelijke kwesties die tot nadenken aanzetten.

9789069166100 - 24-04-2014

Digitale uitgaven

Particuliere opsporing

Y. Buruma

Hoge Raad 01-06-1999, nr. 110.367, ECLI:NL:HR:1999:ZD1605 Na onrechtmatig handelen door particuliere recherche is er nog geen sprake van niet-ontvankelijkheid van het openbaar ministerie, onder omstandigheden kan er echter wel bewijsuitsluiting zijn.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
februari 2000
AA20000117

Maandbladartikel

Pathologisering van terrorisme?

Over de toenemende inschakeling van gedragsdeskundigen in terrorismezaken

J. Bijlsma

Post thumbnail

In strafzaken tegen Syriëgangers wordt regelmatig gebruik gemaakt van gedragswetenschappelijke rapportage over de geestesgesteldheid van de verdachte. In dit artikel wordt deze ontwikkeling beschreven. Vervolgens wordt verkend welke invloed een psychische stoornis kan hebben op de strafrechtelijke aansprakelijkheid van terrorismeverdachten.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2016
AA20160716

Maandbladartikel

Pleidooi voor een ruimere interpretatie van de grondslagleer

B. de Wilde

Post thumbnail

Feitenrechters baseren zich bij de bewezenverklaring van een strafbaar feit in beginsel op de letterlijke tekst van de tenlastelegging. Dit heeft onder andere moeilijk te doorgronden tenlasteleggingen als gevolg. In deze bijdrage wordt, in navolging van het Duitse strafrecht, gepleit voor een ruimere interpretatie van de grondslagleer en helderder geformuleerde tenlasteleggingen.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2017
AA20170490

Maandbladartikel

Politie en justitie in de Europese Unie

A.H.J. Swart

Met het in werking treden van het Verdrag van Amsterdam is de strafrechtelijke samenwerking tussen de lidstaten van de Europese Unie een geheel nieuwe fase ingegaan. Daarin staat het garanderen aan de Europese burger van ‘een hoog niveau van zekerheid in een ruimte van vrijheid, veiligheid en rechtvaardigheid ’ centraal. In hoog tempo wordt aan dit streven op tal van verschillende manieren uitvoering gegeven. Democratische en rechterlijke controle blijven daarbij vooralsnog ten achter.

mei 2001
AA20010409

Maandbladartikel

Politie, gangsters, hondepoep?

M.M. Dolman, R. Glas

Redactioneel artikel waarin de geschiedenis over de zeggenschap over de Nederlandse politie wordt besproken. Berust de zeggenschap nu bij de gemeente of bij justitie?

Opinie | Redactioneel
maart 1990
AA19900136

Maandbladartikel

Preventief fouilleren en de ontwijkingsmanoeuvre van de wetgever

P.H. Blok

Onlangs is een wet in werking getreden die de politie de bevoegdheid geeft om in veiligheidsrisicogebieden preventief te fouilleren. De wetgever achtte deze bevoegdheid noodzakelijk in verband met de toenemende geweldscriminaliteit, maar hoe verhoudt deze bevoegdheid zich tot het fundamentele recht op privacy en tot de scheiding tussen opsporing en toezicht?

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2003
AA20030375

Maandbladartikel

Privatisering van noodweer?

J.M. ten Voorde

Post thumbnail

De laatste jaren heeft de Hoge Raad geregeld uitspraak moeten doen over gevallen waarin door het hof het beroep op noodweer of noodweerexces werd verworpen. In verschillende gevallen casseerde de Hoge Raad ’s hofs arrest, wat de indruk wekt dat de grenzen van noodweer(exces) zijn verruimd. De mogelijke verruiming van noodweer en noodweerexces kan niet los worden gezien van meer algemene maatschappelijke ontwikkelingen waarin de burger steeds vaker wordt opgeroepen om zijn eigen verantwoordelijkheid te nemen. In dit artikel plaatst Jeroen ten Voorde deze ontwikkelingen in de dubbele grondslag van noodweer, zelfverdediging en rechtsordehandhaving. 

Bijzonder nummer | Privatisering van het strafrecht | Overig
juli 2013
AA20130591

Maandbladartikel

Probleemoplossende wijkrechtspraak: implicaties voor de sociale advocatuur

N. Doornbos, R.A. Hanoeman

Post thumbnail

De rechtbank Oost-Brabant is in 2019 begonnen met een pilot probleemoplossende wijkrechtspraak. Een groep van zeven sociaal advocaten is hier nauw bij betrokken. De advocaten zijn over het algemeen enthousiast over de nieuwe aanpak. De uitbreiding van hun rol roept echter ook vragen op: zijn advocaten nu overwegend belangenbehartiger of teamplayer? Past de extra tijdsinspanning nog wel bij een rendabele bedrijfsvoering?

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2021
AA20211065

Maandbladartikel