Literatuur

Over stromannen, katvangers en geldezels: beslag in geval van verhaalsontduiking

K.J. Krzeminski

Verhaalsontduiking komt in de praktijk vaker voor dan men zou hopen. Hierbij zijn regelmatig derden betrokken. Een snelle blik op de jurisprudentie levert al een hoop voorbeelden van ‘stromannen’, ‘katvangers’ en ‘geldezels’ op. Schuldeisers hebben een evident belang om tegen schijnconstructies op te komen en beslag te kunnen leggen op goederen die aan hun verhaal zijn onttrokken, ook al staan deze goederen formeel op naam van een derde. In deze bijdrage licht ik enkele mogelijkheden daartoe uit.

Literatuur | Oratie
december 2023
AA20231001

Overheidsaansprakelijkheid in Engeland en Nederland

H.J.Th.M. van Roosmalen

De stelsels van buiten-contractuele overheidsaansprakelijkheid in Engeland en Nederland zijn werkelijk verschillend. De verwachting dat de uitkomsten in vergelijkbare gevallen toch wel min of meer vergelijkbaar zullen zijn, zal na het lezen van dit boek niet geheel worden ingelost. Deze dissertatie kiest in de eerste plaats een constitutioneel perspectief en richt de blik pas in de tweede plaats op het civiele recht en het bestuursrecht.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
oktober 2007
AA20070806

Overmacht in het stelsel van strafuitsluitingsgronden

M.M. Dolman

Wat heeft de moeder die een brood steelt om haar kind te voeden gemeen met de opticien die na sluitingstijd een slechtziende aan een bril helpt? Wat verenigt de gewetensbezwaarde dienstweigeraar met de arts die het leven van zijn ondraaglijk lijdende patint beindigt? Hoewel zij naar de letter van de wet een strafbaar feit begaan, worden zij niet gestraft: zij waren door overmacht gedrongen. In zijn proefschrift heeft Menno Dolman onderzocht hoe de strafuitsluitingsgrond overmacht functioneert: welke plaats heeft zij in het stelsel van strafuitsluitingsgronden?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
juni 2006
AA20060444

Particuliere handhaving van de openbare orde

Over schadevoorkoming, goed beheerderschap en de bescherming van de toegankelijkheid van het semipublieke domein

A.E. van Rooij

Bij de overlastbestrijding in winkels, horecagelegenheden en andere semipublieke plaatsen en evenementen staan verschillende private en publieke belangen in een complexe verhouding tot elkaar. Particuliere beheerders mengen zich met hun gedragsregels, toezicht en sancties in persoonlijke, fundamentele vrijheden van hun publiek. Toezicht met behulp van fouillering en cameratoezicht raakt bijvoorbeeld de privacy van bezoekers. Uitsluitingssancties hebben gevolgen voor de bewegingsvrijheid. Geldboetes worden als leedtoevoegend ervaren. Het publiek krijgt hier wel iets voor terug: de genoemde maatregelen moeten overlast voorkomen en dat draagt weer bij aan een groter genot van de goederen en diensten die daar worden aangeboden. Deze bijdrage gaat in op deze juridische belangen bij de private handhaving van de orde in het semipublieke domein. Zijn die particuliere beheerders bij de bestrijding van overlast nu te beschouwen als een verlengstuk van de overheid of handelen zij primair uit eigen belang? En blijft de toegankelijkheid van het semipublieke domein wel voldoende gewaarborgd?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
februari 2018
AA20180174

Passende arbeid als recht van de mens

Recht op arbeid en op werkloosheidsuitkering in internationaal en Nederlands recht

F.J.H.C. Smit

Hebben de economische, sociale en culturele rechten in het algemeen en het recht op arbeid in het bijzonder rechtskracht en zijn zij afdwingbaar? Voldoet reeds alle arbeid daartoe waar de werknemer in staat is als voorwerp van het recht op arbeid of moet dit recht worden uitlegd en toegepast als recht op passende arbeid? Kan de werkloze werknemer volgens internationaal en Nederlands recht worden verplicht tot het verrichten van elke arbeid waartoe hij of zij in staat is, danwel tot het verrichten van passende arbeid alleen? Wat is de minimumgrens van deze verplichting die een uitkering in geval van werkloosheid met zich meebrengt?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
juni 1994
AA19940463

Passieve legitimatie uit cognossement

F.G.M. Smeele

Bespreking proefschrift. Hoofdvraag is wie er bij cognossementsvervoer tot vergoeding van ladingschade kan worden aangesproken, met andere woorden ‘whodunnit?’Auteur concludeert dat bij nader inzien de tegenstelling tussen debeginselen van partij-autonomie en derdenbescherming bij de passieve legitimatie maar eenschijnbare. Zeer wel kunnen deze uitgangspunten met elkaar in harmonie gebracht worden, namelijkwanneer aan het contractuele aspect in de verhouding tussen vervoerder en afzender en aan het waardepapierrechtelijke aspect tussen vervoerder en derde-houder beslissende betekenis wordt toegekend.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
november 1998
AA19980919

Paul Scholten

J.W.A. Biemans

Dat het werk en de persoon van Paul Scholten nog steeds belangstelling genieten, mag blijken uit twee onlangs verschenen boeken: Paul Scholten. Dorsten naar gerechtigheid onder redactie van T. Slootweg uit 2010 en Recht, beslissing en geweten. Beschouwingen naar aanleiding van Paul Scholten onder redactie van A. Ellian, T. Slootweg & C. Smith uit 2011. Beide uitgaven worden in deze bijdrage besproken.

Literatuur | Boekbespreking
juni 2011
AA20110488

Philippe Sands: De laatste kolonie. Misdaden tegen de menselijkheid in de Indische Oceaan

A. Gül

Post thumbnail De geschiedenis van het internationaal recht is nauw verweven met de geschiedenis van het kolonialisme. Talloze verdragen en internationale akkoorden tussen imperialistische grootmachten hebben geleid tot de onderdrukking en uitbuiting van inheemse bevolkingen. Hoogleraar internationaal recht Philippe Sands laat in zijn nieuwste boek, De Laatste Kolonie. Misdaden tegen de Menselijkheid in de Indische Oceaan, zien hoe internationaal recht tevens gemobiliseerd kan worden om koloniaal onrecht ongedaan te maken.

Literatuur | Boekbespreking
mei 2023
AA20230384

Plegen mensen minder delicten als ze getrouwd zijn?

J.E.H. Beijers

Post thumbnail

Levensgebeurtenissen als trouwen en scheiden hangen volgens wetenschappelijk onderzoek samen met veranderingen in delictgedrag bij criminelen. Zo plegen mensen minder delicten als ze getrouwd zijn en meer delicten als ze gescheiden zijn. In deze bijdrage wordt aan de hand van promotieonderzoek getoond dat deze verbanden complexer zijn dan ze lijken.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
april 2017
AA20170349

Plus que la bouche de la loi européenne. Over rechterlijk activisme en het Europees Hof van Justitie

H.C.F.J.A. de Waele

Heeft het Europese Hof van Justitie zich door de jaren heen daadwerkelijk naar behoren van zijn taken gekweten? Alhoewel hierover links en rechts wel wat opmerkingen te vinden zijn, is er nooit een algehele balans opgemaakt. Henri de Waele heeft deze taak op zich genomen, met als resultaat zijn proefschrift Rechterlijk activisme en het Europees Hof van Justitie. In deze bijdrage vertelt hij over zijn bevindingen.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
juni 2010
AA20100439

Politieke psychologie bij de terugkeer van de geschiedenis: Ivan Krastev, Stephen Holmes en Anne Applebaum

M.A. Luining

De liberale democratie staat wereldwijd onder druk. De ‘terugkeer van de geschiedenis’ blijkt een existentieel probleem. Zelfs (of juist) als de liberale democratie het enige narratief is, ligt haar teloorgang alsnog op de loer. Deze raadselachtige paradox wordt onder andere met politiekpsychologische overpeinzingen belicht door twee werken: I. Krastev & S. Holmes, Falend Licht. Hoe het Westen de Koude Oorlog won maar de vrede verloor van Ivan Krastev & Stephen Holmes en De schemering van de democratie. Over de verlokkingen van een autoritair systeem van Anne Applebaum.

Literatuur | Boekbespreking
oktober 2021
AA20210952

Privaatrechtelijk kostenverhaal door de overheid

P.F.A. Bierbooms

In dit besproken proefschrift staat centraal hoe de overheid omgaat met zaken waarin zij privaatrechtelijk handelt. Onder andere de doorkruisingsleer, onrechtmatige daad jegens de overheid en de overheid als zaakwaarnemer komen aan de orde.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
maart 1998
AA19980222