Strafprocesrecht

Het Openbaar Ministerie en de strafbeschikking. De voortdurende ontlasting van de rechtspraak

M. Otte

Sinds het Openbaar Ministerie zelfstandig straffen kan opleggen is er kritiek op de kwaliteit van de zogeheten strafbeschikking. De officier van justitie zou te schielijk straffen, zonder voldoende bewijsmiddelen en zonder dat de verdachte voldoende rechtsbijstand heeft. Ook keert de vraag steeds terug of toch niet beter de strafrechter deze zaken kan afdoen. In deze bijdrage bespreek ik een deel van deze kritiek en schets ik een ander perspectief.

Opinie | Opiniërend artikel
maart 2019
AA20190182

Maandbladartikel

Het optreden tegen seksueel misbruik door kerkelijke ambtsdragers

T. van Kooten, J.W. Sap

In dit artikel willen de auteurs aan de hand van kerkordes bij enkele protestantse kerken in Nederland nagan wat omtrent seksueel misbruik door kerkelijke ambtsdragers door deze kerken geregeld is.

Opinie | Opiniërend artikel
november 2002
AA20020813

Maandbladartikel

Het proces Eichmann (1961)

G.A.M. Strijards

In deze bijdrage wordt een parallel getrokken tussen het historische proces Eichmann en het proces Milosevic, dat nog niet tot de geschiedenis behoort, maar ongetwijfeld geschiedenis gaat maken. In het bijzonder gaat het om de vraag naar de rechtmatigheid van extraterritoriale rechtsmachtuitoefening achteraf. Staat het legaliteitsbeginsel dat toe? Kan een internationaal strafrechtelijk proces eigenlijk wel gedepolitiseerd worden? Een vergelijking van de proceshouding van twee officials die weten dat ze zullen ‘hangen’. Twee procedures met internationaal-strafrechtelijke aspecten, die kunnen gelden als polaire ijkpunten, waaraan de ontwikkeling van het volkenrecht gedemonstreerd kan worden.

Overig | Rode draad | Historische rechtszaken
oktober 2003
AA20030749

Maandbladartikel

Het slachtoffer en de afgedwongen verschijning van de verdachte

J.S. Nan

Post thumbnail In het aanhangige Wetsvoorstel uitbreiding slachtofferrechten van de Minister voor Rechtsbescherming worden bepaalde, van hun vrijheid beroofde verdachten in beginsel verplicht aanwezig te zijn bij de inhoudelijke behandeling van hun strafzaak. De reden voor deze wettelijke verplichting is hoofdzakelijk gelegen in de even­tuele wens van het slachtoffer om het spreekrecht in aanwezigheid van de verdachte uit te oefenen. Maar de onderbouwing van nut en noodzaak van dit voorstel is gebrekkig en kan de invoering van de aanwezigheidsplicht niet dragen.

Advertorial  

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2020
AA20201117

Maandbladartikel

Het slachtofferbeslag

C.B. van der Net

Op 1 januari 2014 is de Wet houdende aanpassing van onder andere het Wetboek van Strafrecht (Sr) en het Wetboek van Strafvordering (Sv) in verband met de introductie van het zogenaamde slachtofferbeslag in werking getreden. In deze bijdrage wordt dit slachtofferbeslag nader toegelicht.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
februari 2014
AA20140133

Maandbladartikel

Het straatverbod: onbeperkte toepassing?

A. Holwerda

Het straatverbod blijkt de laatste tijd een veelbeproefd juridisch instrument voor mensen die worden lastiggevallen of dreigen te worden lastiggevallen. Tot nu toe heeft de rechter zich zeer gevoelig getoond voor de noden en behoeften van degenen die in kort geding een verbod eisten. Bestudering van de rechtspraak maakt een groeiende bekommernis zichtbaar met de positie van slachtoffers van onrechtmatige gedragingen. Deze constatering leidt tot de vraag naar de juridische begrenzingen van het straatverbod. Hoe ver kan en mag de rechter gaan bij het honoreren van de behoefte van eiser(es) om verschoond te blijven van ongewenste confrontaties? Waar komt een straatverbod in strijd met het belang van de gedaagde om onder zo min mogelijk vrijheidsbeperkende maatregelen te leven? Het is dit probleem van de verenigbaarheid van straatverboden met het grondrecht van bewegingsvrijheid welke het onderwerp vormt van dit artikel. Aan de hand van enkele markante gevallen uit de rechtspraktijk zal ik proberen aan te geven wat ik, gelet op het grondrecht van bewegingsvrijheid, nog een toelaatbare toepassing van het straatverbod acht.

Overig | Rode draad | Slachtoffers van delicten
maart 1989
AA19890175

Maandbladartikel

Het toetsen van de betrouwbaarheid van getuigenverklaringen en de bewijsconstructie: wat vermag de rechter?

L. Stevens

Hoge Raad 29 september 2015, nr. 13/04497, ECLI:NL:HR:2015:2842

Annotaties en wetgeving | Annotatie
april 2016
AA20160281

Maandbladartikel

Het verschoningsrecht van de advocaat – actuele ontwikkelingen

D.J.B. de Wolff

Post thumbnail In dit artikel staat het verschoningsrecht van advocaten centraal. Nadat ratio en reikwijdte ervan zijn besproken, wordt ingegaan op enkele actuele thema’s: het verschoningsrecht van (buitenlandse) in-house-advocaten die in Nederland werken, het verschoningsrecht bij interne feitenonderzoeken en de schending door het Openbaar Ministerie van de vertrouwelijkheid van de communicatie tussen cliënt en advocaat in de geruchtmakende Box-zaak. Ten slotte wordt vooruitgeblikt op het voorstel tot modernisering van het Wetboek van Strafvordering en de wijze waarop het verschoningsrecht daarin zal worden verankerd.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2022
AA20220767

Maandbladartikel

Het verwerken van gegevens in het kader van de opsporing

R. Sietsma

Gegevensverwerking is van essentieel belang voor de (justitile) politietaak. Maatschappelijke en technologische ontwikkelingen nopen de wetgever tot het vinden van een balans tussen het effectief waarborgen van de veiligheid van de burger enerzijds en de bescherming van de privacy van diezelfde burger anderzijds. Dit vraagt om duidelijkheid omtrent de juridische en maatschappelijke mogelijkheden en onmogelijkheden van de verwerking van gegevens in het kader van de opsporingstaak. Wat is de behoefte, wat is er mogelijk en waar liggen de grenzen aan het verwerken van privacygevoelige informatie?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
juni 2007
AA20070534

Maandbladartikel

Het voortbouwend appèl in Strafvordering 2001

Enkele opmerkingen over het hoger beroep in het onderzoeksproject strafvordering 2001 en in het bestuursrecht

E.M. Witjens

In dit artikel wordt ingegaan op de werkzaamheden en bevindingen van het onderzoeksproject strafvordering 2001 over een nieuwe vorm van hoger beroep. Ook wordt er ingegaan op hoger beroep in het bestuursrecht.

Verdieping | Studentartikel
oktober 2003
AA20030730

Maandbladartikel

Het weekendarrangement en het onderzoeksbelang

T. Kooijmans

Hoge Raad 13 december 2011, nr. 10/02816, ECLI:NL:HR:2011:BT2173, LJN: BT2173, RvdW 2012, 16 Als gaandeweg het weekend in het kader van het ‘weekendarrangement’ alle onderzoekshandelingen – behoudens het uitreiken van de dagvaarding – zijn afgewikkeld die in de optiek van de politie en de (hulp)officier van justitie moesten worden verricht, mag de inverzekeringstelling dan nog voortduren tot maandagochtend teneinde de verdachte eerst dan de dagvaarding uit te reiken en heen te zenden? Die vraag is in de lagere rechtspraak een aantal malen aan de orde gesteld  en is inmiddels ook aan de Hoge Raad voorgelegd. In deze annotatie worden de belangrijkste overwegingen uit de uitspraak van de Hoge Raad weergegeven en wordt nader ingegaan op het instrumentarium dat de rechter ter beschikking staat bij zijn controle op de rechtmatigheid van de inverzekeringstelling.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
maart 2012
AA20120225

Maandbladartikel

Het wetsvoorstel ‘Wet tijdelijk huisverbod’: … en nu nog maar de puntjes op de i

S.S.D. Nizamoeddin

In het wetsvoorstel 'Wet tijdelijk huisverbod' wordt een bestuursrechtelijke mogelijkheid gecreerd om mogelijke thuisgeweldplegers uit huis te plaatsen voordat zich daadwerkelijk strafbare feiten hebben voorgedaan.

Opinie | Opiniërend artikel
februari 2007
AA20070145

Maandbladartikel