Tag: Metajuridica

Het begin van het nieuwe collegejaar vormt voor ons aanleiding stil te staan bij de samenstelling van de bacheloropleidingen Rechtsgeleerdheid hier te lande. Wij richten ons in het bijzonder op het vak Romeins recht, dat nog niet zo lang geleden verplicht deel uitmaakte van voornoemde opleidingen. Dat zal menig hedendaagse rechtenstudent bevreemden, al helemaal als […]
Boekbespreking. Alweer enige tijd geleden verscheen van de hand van strafrechtjurist en filosoof Klaas Rozemond het boek Het zelfgekozen levenseinde. Het levert een belangrijke bijdrage aan de discussie over dementie en euthanasie en is, vanwege de praktische handvatten die het biedt aan mensen die hun levensbeëindiging willen regelen in een schriftelijke wilsverklaring, ook van waarde […]

Aelius Gallus

De zestiende titel van het vijftigste boek der Digesten is getiteld De verborum significatione, over de betekenis van woorden. Aelius Gallus was de auteur van een werk getiteld De verborum quae ad ius pertinent significatione, over de betekenis van woorden die bij het recht horen. Je zou gezien de gelijkenis in titels verwachten dat de […]
Arme Tribonianus. De codificatie van het Romeinse recht onder keizer Justinianus ligt in het hart van de Europese traditie. Zonder Codex, Digesten en Instituten geen wetboek, geen rechtssysteem of juridisch onderwijs zoals wij dat nu kennen. De keizer hield er een reputatie aan over zoals de half-mythische wetgevers Salomon en Solon. Talloze malen is hij […]

Hermogenianus

Hermogenianus heette vermoedelijk Aurelius van zijn voornaam. Hij leefde aan het einde van de derde en het begin van de vierde eeuw. Hij vervulde een scharnierfunctie in de route die het Romeinse recht aflegde van een door rechterlijke uitspraken en gelegenheidswetgeving gedomineerd landschap, naar de veel strakker geordende en gestructureerde codificatiecultuur: van common law naar […]
Als er een wedstrijd zou zijn wie de meeste wetboeken kan ontwerpen, dan zou Nederland hoog op de ranglijst staan. Met ontwerpers als Molengraaff, Modderman en Meijers is ons land ook in kwaliteit rijkelijk gezegend. De beroemdste opsteller van een wettekst die in de Lage Landen actief was, werd echter niet hier geboren, maar in […]

Domitius Ulpianus

Ruim een derde van alle in de Digesten opgenomen fragmenten is van de hand van Domitius Ulpianus. Het zijn er maar liefst 2462. Ulpianus leefde in dezelfde tijd als Paulus en iets later dan Papinianus. Hij zal geboren zijn zo rond het jaar 160. In een van zijn teksten noemt hij de schitterende kolonie Tyrus […]
Boekbespreking. Sinds 1814 bevat de Grondwet een bepaling luidende: ‘De Staten-Generaal vertegenwoordigen het geheele Nederlandsche volk’. Op het eerste gezicht lijkt de tekst van het huidige artikel 50 Grondwet voor zich te spreken. Maar wat betekent het precies dat de Staten-Generaal het gehele Nederlandse volk vertegenwoordigen? Houdt dit in dat elke parlementariër het gehele volk […]
Diversiteit is een hot topic. Momenteel lijkt de discussie zich vooral toe te spitsen op wat men kan omschrijven als diversiteit van identiteiten. Universiteiten streven ernaar meer vrouwen, etnische minderheden, homo’s en transgenders in wetenschappelijke (top)functies te benoemen. Zij vinden het belangrijk om ondervertegenwoordigde groepen zo actief mogelijk te betrekken en hun ook rolmodellen te […]

Wie was Gaius?

Voetballers, zangers, schilders en filosofen hebben één naam als ze erg beroemd zijn. Voor juristen is een mononiem meestal niet weggelegd. Zeker niet in Rome, waar men goede sier maakte met een hele trits aan voor-, achter-, familie- en bijnamen. Juist daarom is het vreemd dat we niet zoveel weten over Gaius. Het is niet […]