Verdieping

Transformatieve constitutionele wijzigingen

Lessen voor de weerbare rechtsstaat uit het Verenigd Koninkrijk

J.I. Manenschijn

Post thumbnail Democratische rechtsstaten staan wereldwijd onder druk door de groei van antidemocratische partijen. In dit artikel wordt geïllustreerd, aan de hand van constitutionele wijzigingsvoorstellen in het Verenigd Koninkrijk, hoe we democratische rechtsstaten weerbaar kunnen maken tegen constitutioneel misbruik door het verstevigen van de constitutionele verdedigingslinie. De belangrijkste aanbeveling voor Nederland is dat er onderzoek gedaan moet worden naar het invoeren van verschillende constitutionele wijzigingsprocedures, om recht te doen aan de juiste balans tussen flexibiliteit en rigiditeit.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2023
AA20230745

Transparantie bij de benoeming van de faillissementscurator

B. Wessels

Post thumbnail

In Nederland zijn de regels die de selectie en benoeming van een faillissementscurator regelen onduidelijk. De Faillissementswet is verre van volledig, door rechters in 2013 geformuleerde uitgangspunten missen een grondslag in de wet, zijn onduidelijk of onbekend, zijn per arrondissement verschillend en bieden een kandidaat voor benoeming een weinig zekere rechtsgang. Vanuit een rechtsvergelijkend en Europees perspectief formuleert de auteur voorstellen tot verbetering.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2017
AA20170965

Transparantie binnen de staatssteunprocedure: vertrouwen of controleren?

P.S. Wesselius, J.M.S.C. Wieringa

Post thumbnail Staatssteun beneden een bepaald bedrag hoeft niet te worden aangemeld bij de Europese Commissie. Het is voor (de)centrale overheden echter praktisch niet te achterhalen of ondernemingen al eerder staatssteun hebben ontvangen. In dit artikel presenteren wij aan de hand van empirisch onderzoek de implicaties hiervan en dragen wij mogelijke oplossingen aan. De crux is bij wie men de bal plaatst: vertrouwt men ondernemingen op hun woord, of moeten (de)centrale overheden controleren of de onderneming niet eerder staatssteun heeft ontvangen?

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2023
AA20230755

Trial by Battle

Over ‘equality of arms’ in het burgerlijke proces

W.J. Zwalve

Post thumbnail Tot een kleine 200 jaar geleden bestond er bij onze Engelse buren nog een behoorlijk absurde wijze van bewijsvoering: ‘trial by battle’. Dit hield in dat de aangeklaagde zijn onschuld kon bewijzen door een fysiek gevecht te winnen van degene die hem beschuldigde. Professor Zwalve legt uit waarom deze curiositeit is ingevoerd en daarnaast waarom in Engeland ‘trial by battle’ nog zo lang kon blijven bestaan. Op het continent werden namelijk al in de dertiende eeuw maatregelen genomen tegen bewijsvoering door middel van een duel.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2011
AA20110171

Tribunaal voor Joegoslavië; een gerechtvaardigde doch riskante onderneming

H. von Hebel

Op 25 mei 1993 besloot de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties tot oprichting van een ad hoc 'Internationaal Tribunaal voor de berechting van persoon verantwoordelijk voor ernstige schendingen van het internationale humanitaire recht gepleegd op het grondgebied van het voormalige Joegoslavië sinds 1991'. Met recht kan van een zeer bijzondere stap worden gesproken; een stap ook die de nodige juridische en praktische vragen oproept. Op enkele van deze vragen, waaronder die naar de rechtsbasis en de mogelijke effectiviteit zal in onderstaand artikel nader worden ingegaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 1994
AA19940145

Tussen Scyllii en Charybdii: terrorisme, rechtsbescherming en de verhouding tussen rechtsordes in Kadi

A. Cuyvers

Post thumbnail In dit artikel wordt het Kadi-arrest van het HvJEG (3 september 2008) besproken. In dit artikel wordt eerst de feitelijke en juridische context weergegeven. Vervolgens wordt ingegaan op de verhouding tussen EU- en VN-recht en de positie van fundamentele rechten in die verhouding. Daarbij wordt ingegaan op enkele problematische punten in de uiteindelijke positie van het Hof waaronder de ‘Solange-val’. In §4 wordt vervolgens gekeken naar de gevolgen van het schenden van fundamentele rechten en het Kadi-arrest, waarna tot slot kort wordt ingegaan op de rechtsbasis en wordt geëindigd met een conclusie.

Verdieping | Studentartikel
maart 2009
AA20090155

Twee benaderingen bij gebruik van statistisch bewijs

H.O. Kerkmeester

Sinds het arrest Binderen/Kaya is algemeen geaccepteerd dat in civiele zaken gebruik kan worden gemaakt van statistisch bewijsmateriaal. Vooral voor het leveren van indirect bewijs van discriminatie en op de terreinen van gezondheids- en milieuschade kunnen statistische gegevens belangrijke diensten bewijzen. In deze bijdrage zal worden aangegeven wat onder statistisch bewijs kan worden verstaan. Er zullen twee wijzen worden onderscheiden waarop met dit bewijs kan worden omgegaan, namelijk het kansbepalingsmodel en het toetsingsmodel. Er zal worden betoogd dat het tweede model in het algemeen de voorkeur verdient.

Rode draad | Bewijs en bewijsrecht | Verdieping | Verdiepend artikel
november 1999
AA19990793

Twintigduizend dagen recht. Een gesprek met professor mr. H.G. Schermers

J.A. Bomhoff, N. Doeswijk

Een interview met Prof. mr. H.G. Schermers.

Verdieping | Interview
juni 2002
AA20020392

Uitdaging nummer één voor Straatsburg: de werklast omlaag

Een striktere toepassing van artikel 35 lid 1 EVRM, een passende oplossing voor de te hoge werkdruk van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens?

H.R. Kranenborg

Dit artikel behandeld het grote probleem van de groeiende werklast voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Verdieping | Studentartikel
april 2002
AA20020218

Uiteengespetterde pluraliteit

Verslag van de conferentie 'De onvermijdelijkheid van rechtspluralisme'

H. Borgers, P. de Vries

De samenleving is multicultureel en dat laat ook het recht niet onberoerd. Andersluidende rechtsopvattingen en cultureel anders ingekleurde waarden komen in contrast te staan met de veronderstellingen en uitgangspunten van het Nederlandse recht. Verschillende rechtsstelsels en vormen van recht komen elkaar tegen, maar in hoeverre is pluralisme van recht binnen een multiculturele samenleving ook onvermijdelijk? Daarover ging de conferentie waarvan hier verslag wordt gedaan.

Verdieping | Studentartikel
juli 1998
AA19980646

Uitleg van commerciële contracten in de praktijk

D.J. Beenders, J.W.M.K. Meijer

Post thumbnail Het is van essentieel belang dat bij de totstandkoming van een overeenkomst al wordt nagedacht over mogelijke risico’s ten aanzien van de uitleg daarvan en hoe deze risico’s zoveel mogelijk kunnen worden beperkt. Mocht het tot een geschil komen, dient een partij bovendien zoveel mogelijk (processuele) waarborgen te treffen om de kans op een voor haar gunstige uitleg van de overeenkomst te vergroten. Dit artikel is bedoeld om studenten vanuit een praktische invalshoek een inleiding te geven op deze problematiek en de wijze waarop daarmee kan worden omgegaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2013
AA20130646

Uitlevering voor politieke delicten?

N. Keijzer

Enkele geruchtmakende zaken van de laatste tijd hebben de aandacht gevestigd op het vraagstuk in hoeverre personen in verband met aan hen verweten politieke misdrijven kunnen worden uitgeleverd. Aan Abdullah Öcalan, leider van de PKK, een Koerdische organisatie, worden diverse terroristische activiteiten toegeschreven. Generaal Augusto Pinochet Ugarte staat erom bekend, als staatshoofd van Chili terreur te hebben uitgeoefend jegens burgers die niet behoorden tot de groep die hem steunde. Kon Öcalan door Italië worden uitgeleverd aan Turkije? Zal Pinochet door het Verenigd Koninkrijk worden uitgeleverd aan Spanje? Alvorens na te gaan in hoeverre de politieke aard van de aan hen verweten feiten aan hun uitlevering in de weg staat, maken we omtrent het verschijnsel uitlevering eerst enkele inleidende opmerkingen.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 1999
AA19990239