Rechtsgeschiedenis

Constitutionele klassiekers (Digitaal boek)

H. Battjes, B.P. Vermeulen

Post thumbnail In dit boek zijn constitutionele klassiekers (voorlopers en buitenlandse tegenhangers van de Grondwet) bijeengebracht en voorzien van annotaties die de historische en maatschappelijke context en het belang van de teksten voor het huidige Nederlandse staatsrecht toelichten.

9789069166612 - 28-03-2007

De autonomie van de rechtstaal

R.G.M.E. Foqué

In dit opiniërende artikel wordt ingegaan op taal als uniek instrument voor juristen en wordt een analyse opgenomen hoe deze taal wordt gebruikt en welk doel deze kan en moet dienen volgens de auteur.

Opinie | Opiniërend artikel
september 1995
AA19950675

De beheersbevoegdheid van de hypotheekhouder in rechtshistorisch en rechtsvergelijkend perspectief

R. Bobbink

Dit artikel gaat over het recht van pandgebruik: de bevoegdheid tot gebruik, beheer en vruchttrekking van een zekerheidsobject door de zekerheidsgerechtigde. De auteur beschouwt de ontwikkeling en toepassing van deze rechtsfiguur op onroerende zaken, vanaf het Romeinse recht tot het heden. De inzichten uit deze historische rechtsvergelijking bieden inspiratie bij de uitleg van de beheersbevoegdheid van de hypotheekhouder in het geldende Nederlandse recht.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
december 2021
AA20211141

De bejaerde wezen

M. van der Vrugt

Bejaerde wezen is de term die Hugo de Groot gebruikt om de meerderjarige wilsonbekwamen aan te duiden. Hij en zijn tijdgenoot Antonius Matthaeus II zijn de auteurs van twee werken die bepalend zijn geweest voor de wijze waarop in het burgerlijk recht en in het strafrecht de positie van de bejaerde wees werd gezien ten tijde van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Hun geschriften hebben echter niet alleen de na hen levende geleerden, maar ook de practici die de bejaerde wezen van de mondigen moesten onderscheiden, beïnvloed.

Overig | Rode draad | De positie van onbekwamen in het recht
september 1991
AA19910636

De bescherming van derde-verkrijgers tegen stille pandrechten: een eeuwenoude traditie

V.J.M. van Hoof

Artikel 3:86 lid 2 BW beschermt derde-verkrijgers te goeder trouw tegen stille pandrechten op roerende zaken. Vanaf Romeinse tijden verpanden veel ondernemingen vrijwel al hun bestaande en toekomstige zaken aan de bank. Is de goede trouw wel een geschikt criterium als veel verkrijgers kunnen vermoeden dat alles is verpand? Had de wetgever niet beter voor alternatieve, in het verleden beproefde criteria kunnen kiezen?

Literatuur | Proefschriftbijdrage
januari 2016
AA20160060

De canon van juridisch Nederland

J.H.A. Lokin

Post thumbnail In dit artikel, behorende bij de Rode draad 2009 'Canon van het Recht' wordt ingegaan op het woord canon en wordt de rode draad ingeleid en uitgelegd. Daarbij gaat Lokin in op de 'Canon van Nederland' die in vijftig vensters de hoofdlijnen van de Nederlandse geschiedenis weergeeft. Lokin vraagt zich af of juristen afzijdig kunnen blijven bij alle verschijningen van canons op velerlei gebied. Zeven hoogleraren bespreken in de volgende afleveringen van Ars Aequi 50 gebeurtenissen en/ of personen beschreven die voor het geldende Nederlandse recht van zo grote betekenis zijn (geweest) dat iedere jurist een gesprek erover zou moeten kunnen beginnen met iedere andere jurist zonder dat hij hoeft uit te leggen wie of wat.

Overig | Rode draad | Canon van het Recht
februari 2009
AA20090130

De codificatiebeweging

W.J. Zwalve

In deel 7 van de Rode draad 'Canon van het recht' gaat Zwalve aan de hand van de civielrechtelijke codificaties vanaf de Bataafse republiek in op het belang van codificaties bij natievorming.

Overig | Rode draad | Canon van het Recht
juni 2009
AA20090413

De cypressen van Daphne

W.J. Zwalve

In dit artikel wordt de rechtenstudie in de Oudheid vergeleken met de retorica in de Oudheid. De juridische opleiding was geschikt om later een groot vermogen te kunnen verdienen maar stond in vergelijking met de de retorica in een lager aanzien.

juli 2007
AA20070560

De Digesten en de receptie van het Romeinse recht in het Nederlandse privaatrecht

K.J. Krzeminski, M.C.A. van den Nieuwenhuijzen

Post thumbnail In de bundel worden fundamentele rechtsfiguren o.a. bezit, dwaling, eigendomsvoorbehoud en onrechtmatige daad vanuit hun oorsprong in het Romeinse recht besproken.

9789069166636 - 22-09-2009

De Digesten en de receptie van het Romeinse recht in het Nederlandse privaatrecht (Digitaal boek)

K.J. Krzeminski, M.C.A. van den Nieuwenhuijzen

Post thumbnail In de bundel worden fundamentele rechtsfiguren o.a. bezit, dwaling, eigendomsvoorbehoud en onrechtmatige daad vanuit hun oorsprong in het Romeinse recht besproken.

9789069166636 - 22-09-2009

De dubbele nationaliteit van spookbesluit D16

H. Gieske

Post thumbnail Dit artikel onderzoekt de tot dusver onbekende beweeg­redenen van het Londense kabinet dat op 22 mei 1943 een dubbele nationaliteit invoerde in geval iemand een vijandelijke nationaliteit verkreeg door naturalisatie of door huwelijk met een vijandelijke onderdaan. De Nederlandse nationaliteit ging door toedoen van het koninklijk besluit dan niet meer automatisch verloren. Bezien wordt hoe na de oorlog met de dubbele nationaliteit is omgegaan. Vooral wat de huwelijken van vrouwen betrof bleef Besluit D16 onbegrepen rondspoken.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2025
AA20250697

De eerste hofjurist van Rome: Gaius Trebatius Testa

E. Koops

In een nieuwe reeks columns, ‘Romeinen’, schrijven Egbert Koops en Jelle Jansen beurtelings over het leven en werk van Romeinse juristen. In deze eerste aflevering is de eerste hofjurist van Rome aan de beurt: zwemliefhebber Gaius Trebatius Testa.

Perspectief | Column
september 2021
AA20210867