Resultaat 1–12 van de 283 resultaten wordt getoond
F. Ahlers, L. van den Berge
Emeritus hoogleraar rechtsgeschiedenis Jop Spruit voltooide onlangs na bijna een kwart eeuw een enorm project: de Nederlandse vertaling van het Corpus iuris civilis in een prachtige twaalfdelige reeks, waarin naast het Nederlands ook de oorspronkelijke Latijnse en Griekse teksten zijn opgenomen. Het Corpus iuris civilis is de codificatie van het Romeinse recht die werd opgesteld in opdracht van de Oost-Romeinse keizer Justinianus (527-565). Deze bevat een verzameling juridische teksten die van allesbepalende invloed is geweest op de ontwikkeling van het recht in Europa en op de nationale Europese rechtsstelsels. Ars Aequi vroeg Spruit naar zijn visie op het Romeinse recht, zijn drijfveren voor deze vertaling en zijn mening over de hedendaagse plaats van het Romeinse recht in het juridisch onderwijs.
Opinie | Interviewapril 2012AA20120261
L. van den Berge
Als geen andere staatsman geldt Johan Rudolf Thorbecke (1798-1872) als een ‘filosoof in de politiek’. Over de wijsgerige achtergronden van zijn politieke optreden is dan ook veel gepubliceerd. De verhouding tussen het denken van Thorbecke met dat van Hegel is daarbij sterk onderbelicht. Dat komt waarschijnlijk onder andere doordat Thorbecke zich in enkele dagboekaantekeningen sterk tegen Hegel en zijn volgelingen verzette. Veel biografisch georiënteerde onderzoekers lieten de verhouding tussen de ideeën van Hegel en die van Thorbecke daarom ongeëxploreerd. Maar of Thorbecke zich nu tegen Hegel afzette of niet: dat hun beider visies op het recht, de staat en de geschiedenis behalve enkele verschillen vooral ook opmerkelijke gelijkenissen vertonen is evident. Een nadere bestudering hiervan vergroot ons inzicht in de wijze waarop Thorbecke een conservatief-liberaal rechtsfilosofisch kader schiep waarbinnen het recht en de staat zonder revolutionair geweld konden worden vernieuwd.
Bijzonder nummer | Duits rechtjuli 2014AA20140525
A.J.B. Sirks
Cornelis van Bijnkershoek publiceerde een boek dat hem Europese faam bezorgde, drie jaar later was hij lid van de Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland en 23 jaar later werd hij president hiervan.
Rode draad | Beroemde en Beruchte rechtersapril 2010AA20100278
T.E. Booms
‘Meijers en Scholten worden door velen als de grootste civilisten van de twintigste eeuw beschouwd. Vraagt men naar de drie grootsten, dan wordt de naam van Eggens vaak aan dit tweetal toegevoegd’, schreef Ewoud Hondius in 1987. Maar wie was die Eggens dan? Tom Booms geeft een overzicht van de persoon en zijn werk.
Perspectief | Perspectiefartikelmei 2014AA20140393
D.J.W. Jongsma, J.M.J. van Rijn van Alkemade
Het bieden van academische vorming is traditioneel onderdeel van iedere universitaire onderwijsmissie. Het streven daarbij is om van studenten breed gevormde, weldenkende mensen te maken, voorbereid op hun toekomstige positie in de maatschappij. Aan de universiteit behoort, mede met het oog hierop, een intellectueel klimaat te heersen dat ruimte biedt voor verdieping, reflectie en contemplatie. Maar in hoeverre beantwoorden de hedendaagse rechtenstudie en de hedendaagse universiteit nog wel aan dit ideaalbeeld? Komt academische vorming voldoende aan bod? 'Massificatie'en 'verschoolsing' van de rechtenstudie, geldgebrek en bureaucratisering van de universiteit zijn immers al jarenlang veelgehoorde klachten. Wat zijn de uiteindelijke gevolgen hiervan voor de maatschappij? We vragen het aan Andreas Kinneging, hoogleraar rechtsfilosofie aan de Universiteit Leiden.
Verdieping | Interviewoktober 2007AA20070770
D. Penna
In hoeverre kan de bestudering van Romeins en Byzantijns recht toegevoegde waarde hebben bij de uitleg en de toepassing van het huidige recht? Aan de hand van een voorbeeld zal ik in deze bijdrage op die vraag ingaan. Ik zal mij daarbij richten op de discussie die in Nederland is ontstaan over groepsaansprakelijkheid (art. 6:166 BW). Naar aanleiding van Byzantijnse en westerse commentaren over groepsaansprakelijkheid zal ik ook ingaan op de verhouding tussen de Byzantijnse en de westerse juridische traditie en de rol die Byzantijns recht kan spelen bij de interpretatie van het Corpus Iuris Civilis.
Verdieping | Verdiepend artikelnovember 2023AA20230873
E.G.D. van Dongen
Neminem laedit qui suo iure utitur. Over burenruzies, loze schoorstenen en evident ongegronde vorderingen. Deze amuse illustreert de waarde van de bestudering van de rechtsgeschiedenis aan de hand van het leerstuk misbruik van bevoegdheid.
Opinie | Amuseapril 2020AA20200318
B. de Hart
Het is mijn bedoeling het beeld dat voor Nederlandse juristen ‘ras’ er in de rechtsgeschiedenis nooit toe deed bij te stellen. Eerder deed ik dat aan de hand van korte biografieën van enkele Nederlandse juristen en de rol van het denken over ‘ras’ in hun werk als wetgever, rechter en wetenschapper. In deze bijdrage onderzoek ik Nederlandse jurisprudentie in de periode voor 1970, waarin ik naga hoe rechters in rechterlijke beslissingen betekenissen van ‘ras’ (re)produceerden.
Verdieping | Verdiepend artikelapril 2021AA20210359
C.J.H. Jansen, W.D.M. Rijnenberg
Corjo Jansen en Willem Rijnenberg bespreken in deze bijdrage het boek 'R.P. Cleveringa. Recht, onrecht en de vlam der gerechtigheid' van Kees Schuyt en daarmee ook het leven en werk van Cleveringa, de Leidse facultaire gemeenschap uit de oorlogstijd en een ander vooraanstaand, maar onderbelicht gebleven lid van deze gemeenschap, Ben Telders.
Literatuur | Boekbesprekingnovember 2019AA20190919
N. Rozemond
Eichmann in Jerusalemvan Hannah Arendt was bedoeld als provocatie aan het adres van de Israëlische premier David Ben-Gurion. Hij wilde volgens Arendt het proces tegen de oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann gebruiken ter legitimatie van de staat Israël. Haar beroemde typering van Eichmann als banale dader was een polemisch middel om deze legitimatie te ontkrachten. Los van de polemiek met Ben-Gurion is Arendts typering van Eichmann een ernstige vergissing die aan een grondige herziening toe is. Het boek van Arendt bevat een veel betere typering van het kwaad van Eichmann: de welbewuste vernietiging van menselijke pluraliteit.
Opinie | Opiniërend artikelfebruari 2013AA20130119
J. Oosterhuis
Hoe kan het dat Grotius al vier eeuwen lang weet te ontsnappen aan de vergetelheid? Niet alleen leefde hij in een cruciale tijd voor de ontwikkeling van het moderne Nederland en Europa, maar ook speelde hij zelf een – omstreden – rol van betekenis, eerst politiek, later vooral religieus. Juist in confrontatie met strikte calvinisten heeft hij zich telkens zorgvuldig willen verantwoorden.
Verdieping | Verdiepend artikelnovember 2021AA20211012
J.H.A. Lokin
In deze amuse van Lokin wordt ingegaan op het het werk waar vroeger de rechtenstudie mee aan werd gevangen, de romeinsrechtelijke 'Instituten' van Gaius. In de amuse wordt de totstandkoming en de ontwikkeling beschreven die ten grondslag ligt aan de hedendaagse indeling van het privaatrecht en onderscheid tussen publiek- en privaatrecht.
Opinie | Amusedecember 2008AA20080858
Emeritus hoogleraar rechtsgeschiedenis Jop Spruit voltooide onlangs na bijna een kwart eeuw een enorm project: de Nederlandse vertaling van het Corpus iuris civilis in een prachtige twaalfdelige reeks, waarin naast het Nederlands ook de oorspronkelijke Latijnse en Griekse teksten zijn opgenomen. Het Corpus iuris civilis is de codificatie van het Romeinse recht die werd opgesteld in opdracht van de Oost-Romeinse keizer Justinianus (527-565). Deze bevat een verzameling juridische teksten die van allesbepalende invloed is geweest op de ontwikkeling van het recht in Europa en op de nationale Europese rechtsstelsels. Ars Aequi vroeg Spruit naar zijn visie op het Romeinse recht, zijn drijfveren voor deze vertaling en zijn mening over de hedendaagse plaats van het Romeinse recht in het juridisch onderwijs. 
Cornelis van Bijnkershoek publiceerde een boek dat hem Europese faam bezorgde, drie jaar later was hij lid van de Hoge Raad van Holland, Zeeland en West-Friesland en 23 jaar later werd hij president hiervan. 
‘Meijers en Scholten worden door velen als de grootste civilisten van de twintigste eeuw beschouwd. Vraagt men naar de drie grootsten, dan wordt de naam van Eggens vaak aan dit tweetal toegevoegd’, schreef Ewoud Hondius in 1987. Maar wie was die Eggens dan? Tom Booms geeft een overzicht van de persoon en zijn werk. 
In hoeverre kan de bestudering van Romeins en Byzantijns recht toegevoegde waarde hebben bij de uitleg en de toepassing van het huidige recht? Aan de hand van een voorbeeld zal ik in deze bijdrage op die vraag ingaan. Ik zal mij daarbij richten op de discussie die in Nederland is ontstaan over groepsaansprakelijkheid (art. 6:166 BW). Naar aanleiding van Byzantijnse en westerse commentaren over groepsaansprakelijkheid zal ik ook ingaan op de verhouding tussen de Byzantijnse en de westerse juridische traditie en de rol die Byzantijns recht kan spelen bij de interpretatie van het Corpus Iuris Civilis. 
Neminem laedit qui suo iure utitur. Over burenruzies, loze schoorstenen en evident ongegronde vorderingen. Deze amuse illustreert de waarde van de bestudering van de rechtsgeschiedenis aan de hand van het leerstuk misbruik van bevoegdheid. 
Het is mijn bedoeling het beeld dat voor Nederlandse juristen ‘ras’ er in de rechtsgeschiedenis nooit toe deed bij te stellen. Eerder deed ik dat aan de hand van korte biografieën van enkele Nederlandse juristen en de rol van het denken over ‘ras’ in hun werk als wetgever, rechter en wetenschapper. In deze bijdrage onderzoek ik Nederlandse jurisprudentie in de periode voor 1970, waarin ik naga hoe rechters in rechterlijke beslissingen betekenissen van ‘ras’ (re)produceerden. 
Eichmann in Jerusalemvan Hannah Arendt was bedoeld als provocatie aan het adres van de Israëlische premier David Ben-Gurion. Hij wilde volgens Arendt het proces tegen de oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann gebruiken ter legitimatie van de staat Israël. Haar beroemde typering van Eichmann als banale dader was een polemisch middel om deze legitimatie te ontkrachten. Los van de polemiek met Ben-Gurion is Arendts typering van Eichmann een ernstige vergissing die aan een grondige herziening toe is. Het boek van Arendt bevat een veel betere typering van het kwaad van Eichmann: de welbewuste vernietiging van menselijke pluraliteit. 
In deze amuse van Lokin wordt ingegaan op het het werk waar vroeger de rechtenstudie mee aan werd gevangen, de romeinsrechtelijke 'Instituten' van Gaius. In de amuse wordt de totstandkoming en de ontwikkeling beschreven die ten grondslag ligt aan de hedendaagse indeling van het privaatrecht en onderscheid tussen publiek- en privaatrecht. 
