Rechtsfilosofie

De wet als winterdijk

M.J. Trappenburg

In dit artikel geeft de auteur haar visie op de relatie tussen recht, ethiek en wetgeving. Zij pleit voor wetgeving die functioneert als een winterdijk. Dit betekent dat de praktijk zichzelf reguleert. Pas als excessen optreden, dient er wetgeving te zijn die excessen voorkomt of indamt. Zij treedt onder meer in discussie met Wibren van der Burg, die eerder in deze Rode draad publiceerde over de verhouding recht, ethiek en wetgeving.

Overig | Rode draad | Recht en ethiek | Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 1998
AA19980802

Maandbladartikel

De wetboeken der volkeren worden mettertijd gemaakt; maar strikt genomen maakt men ze niet

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

In deze aflevering van 'Vijf minuten rechtsfilosofie' gaan Carel Smith & Harm Kloosterhuis in op de wijze en bescheiden woorden van een van de ontwerpers van de Code Civil, Jean-Étienne-Marie Portalis: 'De wetboeken der volkeren worden mettertijd gemaakt; maar strikt genomen maakt men ze niet'.

Perspectief | Column
februari 2020
AA20200205

Maandbladartikel

De zaak van de grotverkenners

Een vertaling van The Case of the Speluncean Explorers

Lon L. Fuller, J.P.G. van Laarhoven, G.C.G.J. van Roermund

Post thumbnail ‘The Case of the Speluncean Explorers’, geschreven door Lon L. Fuller, en 1949 verschenen in Harvard Law Review, is een boeiend en tijdloos rechtbankdrama waarin vele generaties rechtenstudenten van over de hele wereld zich hebben verdiept. Het is zonder twijfel de meest beroemde en besproken fictieve rechtszaak in het juridisch onderwijs aller tijden. Dit is de Nederlandse vertaling.

9789493199194 - 20-04-2021

Boeken

De zijnsgesteldheid van het recht

Over rechtsbegrip en de verantwoordelijkheid van de rechtsbeoefenaar

T.J. de Jong

Post thumbnail Filosofie staat zozeer niet voor een verzameling van abstracte ideeën, principes en waarden, maar geeft veeleer uitdrukking aan een basishouding om de wereld te begrijpen. In deze bijdrage wordt besproken wat de filosofische basishouding behelst en waarom deze belangrijk is voor de rechtswetenschap en -praktijk. Daarbij staat het gedachtegoed van met name Heidegger en Gadamer centraal.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2016
AA20160425

Maandbladartikel

Dhr. T.Z.-Sociale Verzekeringsbank

J. Dierx

Centrale Raad van Beroep (CRvB) 8 november 1991, RSV 1992/83 (Dhr. T.Z./Sociale Verzekeringsbank) In deze noot behorende bij de rode draad 'Op zoek naar gefeminiseerd recht' wordt ingegaan op het gebied van discriminatie en ongelijke behandeling in geval van pensioenaanspraken. In de uitgebreide noot wordt ingegaan op de zeer korte uitspraak over deze problematiek vanuit het onderwerp van de rode draad. De volledige uitspraak is gepubliceerd op vrouwenrecht.nl

Annotaties en wetgeving | Annotatie | Overig | Rode draad | Op zoek naar gefeminiseerd recht
oktober 1992
AA19920621

Maandbladartikel

Doe het goede, laat het kwade: natuurrecht bij Thomas van Aquino

A. Soeteman

Post thumbnail

Volgens Y.N. Harari is rechtvaardigheid (evenals het recht) een verzinsel. Dat heeft grote geesten niet belet erover na te denken wat de inhoud van rechtvaardigheid is. En het belet de redactie van Ars Aequi niet in de Blauwe pagina’s 2018 verschillende perspectieven van rechtvaardigheid aan de orde te stellen. In deze bijdrage gaat het over het natuurrechtelijk perspectief van Thomas van Aquino.

Blauwe pagina's | Rechtvaardigheid
maart 2018
AA20180188

Maandbladartikel

Doe meer met Kant

E.H. Hondius

Hondius bepleit aan de hand van een aantal voorbeelden het meer gebruik maken van de klassieke (rechts)filosofie bij de uitleg en toepassing van het contractenrecht.

Opinie | Column
maart 2008
AA20080199

Maandbladartikel

Doelmatigheid, rechtvaardigheid en fatsoen

Over normatieve eenzijdigheid in juridisch(-empirisch) onderzoek

V.C. Geeraets

Post thumbnail Centraal in dit artikel staat een onderscheid dat ik maak tussen drie registers van normativiteit: doelmatigheid, rechtvaardigheid en fatsoen. Aan de hand van voorbeelden betoog ik dat binnen een verantwoorde evaluatie van het recht aan alle drie de registers aandacht wordt geschonken. Het hoofdvoorbeeld vormt het systeem van promoveren en degraderen in het gevangeniswezen. Ook komt aan bod hoe de beweging ELS zich verhoudt tot deze registers.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2022
AA20220945

Maandbladartikel

Don’t make a fortress out of a dictionary

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

In deze aflevering van 'Vijf minuten rechtsfilosofie' vertellen Carel Smith & Harm Kloosterhuis over Judge Learned Hand en het wel heel erg letterlijk interpreteren van rechtsnormen (oftewel: textualism).

Perspectief | Column
mei 2020
AA20200507

Maandbladartikel

Dura lex sed lex

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

Strikt de tekst van de wet volgen kan soms tot ongewenste en zelfs hardvochtige resultaten in rechtszaken leiden. Beter kijkt de rechter naar de bedoeling van de wet, zo leggen Carel Smith & Harm Kloosterhuis ons uit in deze column.

Perspectief | Column
december 2020
AA20201196

Maandbladartikel

Een nieuw panopticon

Over het doel van tuchtrecht

J.E. Soeharno

Post thumbnail

De auteur bespreekt het doel van tuchtrecht, alsook drie actuele uitdagingen, tegen de bredere achtergrond van tucht. 

Bijzonder nummer | Tuchtrecht
juli 2016
AA20160494

Maandbladartikel

Een rondetafelgesprek over recht, ethiek en dieren

H. van der Tas, C. Zijderveld

In onze samenleving worden dieren gehouden. Soms voor de gezelligheid, maar de meesten worden voor de voedingsindustrie of voor dierenproeven gehouden. Dat dit gebeurt en vooral ook de wijze waarop, is vaak onderwerp van hevige discussie. De vraag is hoe ver je met een dier mag gaan; zijn er (ethische) grenzen? Het antwoord is bevestigend, dat zal niemand verbazen, maar waar liggen die grenzen? Een volgende vraag is wie die grenzen moet stellen? Speelt op dit vlak het recht een rol? Kan, en zo ja, moet de overheid grenzen stellen met een ethisch gehalte? Of is de consument verstandig genoeg om zelf uit te maken waar voor hem de grens ligt? Op 28 mei 1998 werd, in het kader van de Rode draad Recht & Ethiek in Utrecht een rondetafelgesprek gehouden waarin onder meer deze onderwerpen aan de orde kwamen.

Overig | Rode draad | Recht en ethiek | Verdieping | Interview
oktober 1998
AA19980809

Maandbladartikel