‘Analogie kan alleen als het van de Hoge Raad mag.’ Dat leerde onze collega Rudolph Ladan ooit tijdens zijn studie in Leiden. De regel is een mooie aanduiding van een van de oorzaken van de irrationele angst voor de analogieredenering: het ontzag voor gezag. Net als andere oorzaken van deze analogiefobie is dit ontzag een […]
De Rechtspraak heeft kwaliteitsrechtspraak hoog op de agenda staan; zij streeft naar ‘snelle, toegankelijke en deskundige rechtspraak’ (Agenda van de Rechtspraak 2015-2018). De jarenlange nadruk op snelheid en toegankelijkheid heeft de aandacht voor juridisch-inhoudelijke kwaliteit echter doen verslappen (Meerjarenplan van de Rechtspraak 2015-2020, p. 14). ‘Intercollegiale’ feedback op uitspraken met een standaard toetsingsformulier is een […]

Mores leren

Oude gewoonten worden behoed voor extinctieve verjaring door ze geregeld in praktijk te brengen. Maar ook praten of schrijven over tradities heeft stuitende werking. Vooral de academische wereld kent talloze gebruiken die verdienen niet in vergetelheid te geraken. Ik heb die mores lang geleden aan den lijve ondervonden, bij mijn promotie in Leiden. Ars Aequi […]

Kiribati

Wie dezer dagen een bezoek brengt aan een Parijse boekhandel, treft daar op de afdeling kinderboeken een alleraardigste uitgave met de titel Kiribati aan. Dat is niet het Franse equivalent van Nijntje of Jip en Janneke, maar een boek over het ministaatje van die naam in de Stille Zuidzee. Kiribati is algemeen bekend als vermoedelijk […]
Boekbespreking. Dit boek geeft een overzicht van gesprekken die zijn gevoerd met vijfentwintig bouwrechtjuristen. Deze juristen houden zich allen bezig met het bouwrecht en zijn werkzaam als wetenschapper, advocaat, jurist bij een brancheorganisatie, overheidsjurist, bedrijfsjurist of geschilbeslechter. De juristen werken zowel in het civielrechtelijke als het publiekrechtelijke domein. De eerste exemplaren van het boek zijn […]
Boekbespreking. Deze bundel is geschreven naar aanleiding van de conferentie ‘Comparative insights for the modernization of the Dutch Code of Criminal Procedure’, georganiseerd door het ministerie van Justitie en Veiligheid en de Erasmus Universiteit Rotterdam. Het boek biedt een rechtsvergelijkend perspectief op de modernisering van het Nederlandse Wetboek van Strafvordering. In veel verschillende Europese landen […]
Boekbespreking. De rechtsgeleerde Gerard Noodt heeft twee keer – in 1699 en 1706 – in het Groot Auditorium van het Academiegebouw aan het Rapenburg in Leiden een rede gehouden ter gelegenheid van zijn afscheid als rector magnificus van de Universiteit Leiden. De eerste was getiteld Over de soevereiniteit van het volk, de tweede Over religie […]
De Hoge Raad levert een bewijs uit het ongerijmde tegen de wet! Dat was onze eerste reactie bij de toelichting die de Hoge Raad in het pas verschenen jaarverslag geeft op een van zijn uitspraken.1 Soms, aldus die toelichting, wordt ‘aan de wet een uitleg gegeven die op gespannen voet staat met de wettekst of […]
Oud-minister van Veiligheid en Justitie Van der Steur bracht in juli 2016 het wetsvoorstel Wet bevordering mediation (voortaan ‘het wetsvoorstel’) in consultatie. Blijkens de memorie van toelichting is het doel van het wetsvoorstel ‘de toepassing van mediation als methode van geschiloplossing te stimuleren’. Het wetsvoorstel voorziet onder meer in de toekenning van een functioneel verschoningsrecht […]
Af en toe blader ik door oude parlementaire stukken of raadpleeg ik een rechterlijke uitspraak van voor 1970. Louter ambtshalve, wees maar gerust. Ik ken spannender lectuur. Maar één ding moet ik de juristen van toen nageven: zij konden heerlijk beknopt formuleren. Dikwijls was de memorie van toelichting beperkt tot een tiental pagina’s; oude uitspraken […]