Verdieping

Hervorming van het Straatburgse toezichtmechanisme

Protocol nr. 11 bij het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens

C.N.J. de Vey Mestdagh

In dit artikel wordt naar aanleiding van de overspoeling van de organen die zich bezighouden met toezicht op het EVRM de wijziging van deze organen besproken. Er zal één orgaan komen, het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. In het artikel wordt de samenstelling, één rechter per lidstaat, alsook de procedure voor dit nieuwe hof besproken worden.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 1994
AA19940440

Herziening in belastingzaken

Een impressie van de (on)mogelijkheden van herziening van rechterlijke uitspraken

L.J.A. Pieterse, M.A. Schreinemachers

Post thumbnail Herziening is een bijzonder rechtsmiddel dat vooral in het strafrecht op flink wat aandacht mag rekenen. Dat onder omstandigheden ook een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak die in een belastingzaak is gedaan kan worden herzien, is (veel) minder bekend. De mogelijkheid om de rechter die de uitspraak heeft gedaan te verzoeken om herziening daarvan wegens de ontdekking van een novum, bestaat pas sinds ruim een decennium. In deze bijdrage passeren enkele aspecten van het recht dat herziening beheerst de revue: de ratio en achtergrond van herziening, de ontvankelijkheid van een verzoek tot herziening en de voorwaarden waaronder herziening mogelijk is. Ook wordt ingegaan op de mogelijkheid tot herziening van door de Hoge Raad gewezen arresten.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2011
AA20110104

Herziening jeugdstraf(proces)recht

G.A.L. Staring

Op 21 september 1989 is wetsvoorstel 21327 aangeboden aan de Tweede Kamer. Met dit wetsvoorstel wordt beoogd de herziening van het jeugdstraf(proces)recht. Hoewel dit voorstel bijdraagt aan een verbeterde rechtspositie van de minderjarige in het jeugdstraf(proces)recht, is er ook kritiek geuit. In dit artikel wordt op onderdelen van het wetsvoorstel nader ingegaan. Zo komen aan bod: het vervolgingscriterium, de dubbelrol van de kinderrechter, het driehoeksoverleg, de verplichte verschijning, de openbaarheid van de zitting, het sanctiepakket en alternatieve sancties.

Verdieping | Studentartikel
juni 1990
AA19900365

Het ‘Trumpisme’ in het internationaal recht

H. Cuyckens, S. Jansen-Wilhelm

Post thumbnail Het buitenlandbeleid van de regering-Trump werd gekenmerkt door de inzet van het internationaal recht ter realisatie van doelen die passen in de ‘America First’-politiek. Deze bijdrage bekijkt in hoeverre dit ‘Trumpisme’ een invloed heeft gehad op het internationaal recht, waarbij door te kijken naar verschillende deelterreinen van het internationaal recht we laten zien waar het internationaal recht geschonden is of waar het als instrument is ingezet ten behoeve van nationale belangen.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2021
AA20210605

Het afscheid van de dienstplicht als wettig kind van de democratie: over soldatenplicht en burgerstemrecht

S. Meuwese

Post thumbnail Van de dienstplicht (de zwaarste burgerplicht volgens Thorbecke) is na twee eeuwen nog nauwelijks iets over. Hebben dienstplichtigen die met lijf en leden het vaderland van henzelf en van al hun medeburgers verdedigen ook hun inbreng in de besluitvorming over datzelfde vaderland? Gaan dienstplicht en stemrecht hand in hand?

Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2021
AA20210044

Het algemeen verbinden voorschrift in de Awb; een zorgenkind

A. van Veen

In dit artikel wordt de administratieve rechtsgang tegen algemeen verbindende voorschriften en beleidsregels behandeld. Per 1 januari 1999 staat onder het regime van de Algemene wet bestuursrecht ook tegen dergelijke regelgeving rechtstreeks beroep op de administratieve rechter open. In het artikel worden de voor- en nadelen afgewogen en wordt gezocht naar een oplossing voor eventuele ongewenste consequenties. De beslissing om de beroepsgang te openen lijkt vooralsnog gehaast en ondoordacht te zijn genomen.

Verdieping | Studentartikel
oktober 1994
AA19940637

Het algoritme van de Afdeling: de realiteit van complex bestuursrecht

C.J. Wolswinkel

Post thumbnail De rechtsontwikkeling ten aanzien van geautomatiseerde besluitvorming heeft niet alleen betekenis voor de normering van digitaal bestuur, maar is evenzeer relevant voor andere terreinen van het bestuursrecht waar algoritmische besluitvorming plaatsvindt. Omgekeerd laat de rechtsontwikkeling op die andere terreinen zien hoe een bestuursrechtelijk toetsingskader voor geautomatiseerde besluitvorming verder gestalte kan krijgen.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2019
AA20190776

Het begin van het einde van het tegenstrijdig belang

A.-W. van der Vegt

Post thumbnail Het leerstuk van het tegenstrijdig belang leidt binnen het vennootschapsrecht een roerig bestaan. Beoogde de wetgeverbegin twintigste eeuw slechts een regeling te geven voor desituatie waarin de vennootschap een rechtshandeling verrichtmet en rechtsgedingen voert tegen haar bestuurder; anno 2007is de reikwijdte van het leerstuk enorm in omvang toegenomenwaardoor er in steeds meer gevallen sprake is van een tegenstrijdigbelang. Langzamerhand lijkt echter een einde te zijn gekomen aan deze ‘oprekking’ van het tegenstrijdig belang.

Verdieping | Studentartikel
september 2008
AA20080600

Het begrip ‘onderneming’ in Boek 3 BW!

E. Vermeulen

Tijdens de totstandkoming van de wet juridische splitsing is in de literatuur gepleit voor het in eigendom onder algemene titel 'overdragen' van vermogensbestanddelen die tezamen een onderneming vormen. Deze faciliteit zou moeten worden opgenomen in boek 3 BW. De minister reageerde afhoudend; zij wilde eerst ervaring opdoen met de splitsingregeling. De discussie moet echter niet worden gestaakt, maar veeleer worden voortgezet. De faciliteit van 'overdracht van een onderneming onder algemene titel' blijft voor de praktijk van groot belang. In dit artikel wordt hier nader op ingegaan. Tevens wordt aandacht besteed aan de vraag hoe een dergelijke faciliteit in boek 3 BW zou kunnen worden ingevoerd.

Verdieping | Studentartikel
april 1999
AA19990209

Het belang van individuele mensenplichten

E.R. Boot

Post thumbnail Naar aanleiding van de verscheidene mensenplichtenverklaringen die de afgelopen twee decennia verschenen zijn, onderzoekt dit artikel het belang van het concept ‘mensenplichten.’ Het doet dit door direct op twee van de belangrijkste punten van kritiek hierop in te gaan: het benadrukken van individuele mensenplichten zou ten koste gaan van mensenrechten, en een aparte mensenplichtenverklaring zou overbodig zijn, omdat bestaande mensenrechtendocumenten reeds afdoende aandacht aan individuele plichten zouden schenken.  Het artikel sluit af met enige bespiegelingen betreffende de juiste verhouding tussen recht en moraliteit en de adequate plaats van mensenplichten binnen deze relatie.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2012
AA20120903

Het belanghebbende begrip en het relativiteitsvereiste in het milieu- en ruimtelijk ordeningsrecht

V.M.Y. van 't Lam

Post thumbnail In het milieu- en ruimtelijk ordeningsrecht staat sindsongeveer vier jaar alleen beroep open voor belanghebbenden.Inmiddels is er een grote hoeveelheidjurisprudentie waarin de reikwijdte van het belanghebbende begrip in het milieu- en ruimtelijk ordeningsrechtaan de orde is. In 2008 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (verder:de Afdeling) uitspraken gedaan waaruit blijkt dat zogenaamdeprocedeerclubs geen toegang hebben tot de bestuursrechter. In dit artikel wordt ingegaan opde vraag of in het ruimtelijke ordeningsrecht en hetmilieurecht het beroepsrecht beperkt moet blijven tot belanghebbenden. Anders gezegd, moet de destijdsdoor de wetgever gemaakte keuze worden teruggedraaid? Voorts wordt bezien of enigerlei vorm van relativiteit zou moeten worden geëist.

Verdieping | Studentartikel
oktober 2009
AA20090640

Het beroepsgeheim reikt over de dood heen; een onhoudbare stelling?

W.L.J.M. Duijst , E. Thoonen

Post thumbnail Algemeen wordt aangenomen dat het medisch beroepsgeheim over de dood heen reikt. Dit leidt in de praktijk echter nogal eens tot dilemma’s die nadere verkenning behoeven. In deze bijdrage worden deze dilemma’s rondom het medisch beroepsgeheim na de dood vanuit verschillende invalshoeken belicht door mensenrechtelijke, bestuursrechtelijke, civielrechtelijke, strafrechtelijke en tucht- en klachtrechtelijke aspecten te belichten.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2018
AA20180777