Strafrecht en criminologie

Responsabilisering in het Nederlandse straf-, sanctie- en detentierecht

F. de Jong

Post thumbnail

Responsabilisering is de naam van een typisch neoliberale overheidsstrategie waarmee burgers (mede)verantwoordelijk worden gemaakt voor aangelegenheden die traditioneel worden beschouwd als staatstaken. In dit artikel wordt allereerst een theoretische en kritische duiding van het concept responsabilisering geboden. Vervolgens wordt nagegaan welke vormen van responsabilisering kunnen worden getraceerd binnen het hedendaagse Nederlandse straf-, sanctie- en detentierecht. Aan bod komen onder meer: toenemende rolverantwoordelijkheden voor de verdediging, promotie en degradatie bij de resocialisatie en het langdurig toezicht op delinquenten na de tenuitvoerlegging van straf of maatregel.

Bijzonder nummer | Autonomie
juli 2017
AA20170640

Roekeloos rijgedrag – een nieuwe strafbaarstelling in het verkeersstrafrecht

H.M. van Maurik

Met de Wet aanscherping strafrechtelijke aansprakelijkheid ernstige verkeersdelicten die op 1 januari 2020 in werking is getreden, heeft de wetgever een duidelijk signaal afgegeven dat hij strenger wil (kunnen) optreden tegen verkeersgedrag dat als gevaarlijk of zeer onwenselijk wordt beschouwd. De meest in het oog springende wijziging is de introductie van een nieuwe strafbaarstelling voor zeer gevaarlijk rijgedrag dat zonder gevolgen is gebleven (art. 5a WVW) en waarop gevangenisstraf is gesteld van maximaal twee jaar. In deze bijdrage staat deze nieuwe bepaling centraal.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
februari 2020
AA20200193

Roken, rookte, gerookt?

Een analyse van de vormgeving en naleving van de rookverboden in de horeca

Rotstreek en rotschop

G.A.I. Schuijt

Commentaar van politici op lopende strafzaken doet afbreuk aan het vertrouwen in de onpartijdigheid van de rechterlijke macht en kan hierdoor in strijd zijn met artikel 6 EVRM.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2007
AA20070042

RuneScape

N. Rozemond

Hoge Raad 31 januari 2012, nr. 10/00101 J, ECLI:NL:HR:2012:BQ9251, LJN: BQ9251, NJ 2012, 536 m.nt. N. Keijzer (RuneScape)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
april 2013
AA20130294

Samenleving heeft baat bij goede reclassering

E. Brok, H. van de Leest, G. Sieljes

Artikel waarin de auteur pleit voor betere voorzieningen in de reclassering en tegen bezuinigingen is. Volgens de auteur helpt een goede reclassering bij het tegen gaan van criminaliteit en terugkeer in de samenleving van mensen die fout in zijn gegaan.

Opinie | Opiniërend artikel
september 1993
AA19930624

Samenloop van tuchtrecht, strafrecht en privaatrecht bij beroepsaansprakelijkheid

R.P.J.L. Tjittes

In dit artikel behorend bij de Rode draad 'beroepsaansprakelijkheid' gaat Tjittes in op de mogelijkheden van samenloop tussen tuchtrecht, strafrecht en civiel recht. Vervolgens kijkt Tjittes of cumulatie van sancties mogelijk is.

Rode draad | Beroepsaansprakelijkheid
februari 1995
AA19950102

Samenlopende vormen van samenloop: optellen en aftrekken

S.T. van Henegouwen

In dit artikel wordt naar aanleiding van een onderbelicht van de Hoge Raad de samenloopregeling in het strafrecht besproken aan de hand van een casus gebaseerd op de Opiumwet.

Verdieping | Studentartikel
september 1991
AA19910633

Samir A. – absoluut ondeugdelijke voorbereiding?

Th.A. de Roos

Hoge Raad 20 februari 2007, nr. 00447/06, ECLI:NL:HR:2007:AZ0213, LJN: AZ0213 (Samir A.) Bij de interpretatie van kennelijk bestemd in artikel 46 oud Wvsr heeft het hof blijk gegeven van een te beperkte opvatting. Het heeft immers nagelaten te beoordelen of deze voorwerpen, afzonderlijk dan wel gezamenlijk, naar hun uiterlijke verschijningsvorm ten tijde van het handelen dienstig kunnen zijn voor het misdadige doel dat verdachte met het gebruik van de voorwerpen voor ogen had.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 2007
AA20070691

Sancties

M. Henket

Dit artikel is het eerste in een reeks over sancties. Het beoogt enkele oriëntatiepunten te bieden waaraan in latere bijdragen gerefereerd zou kunnen worden. Na een voorstel tot begripsbepaling (paragraaf 2) volgt een korte vergelijking van de wijze van sanctionering in de verschillende rechtsgebieden (paragraaf 3). Paragraaf 4 behandelt het onderscheid tussen punitieve, reparatoire en andersoortige sancties. De overige paragrafen zijn gewijd aan criteria voor sanctionering. Dat daarbij relatief veel aandacht uitgaat naar de procedure sluit niet alleen aan bij ontwikkelingen in het geldende recht, maar ook bij de aandacht in de rechtsfilosofie voor procedurele rationaliteit en legitimiteit.

Overig | Rode draad | Sancties
januari 1997
AA19970006

Sancties, organisatiecriminaliteit en milieudelicten

H.G. van de Bunt, W. Huisman

In dit artikel in de serie Sancties van de Rode draad wordt ingegaan op de organisatiecriminaliteit. Dit is overtreding van vooral ordeningswetgeving door organisaties, veelal rechtspersonen, met eigen voordeel als gevolg. Er wordt aan de hand van milieuwetgeving uiteengezet hoe het met de handhaving verloopt, keuzes hieromtrent en de effectiviteit daarvan.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 1997
AA19970684

Schadevergoeding na een transactie bij megafraude

Een moeilijk verhaal?

V.C. van Campen

Post thumbnail

Het OM treft in grote fraudezaken regelmatig schikkingen. Veelgehoorde bezwaren hiertegen zijn het gebrek aan rechtsstatelijkheid, de stagnerende rechtsontwikkeling en dat er sprake zou zijn van klassenjustitie. Dat een schikking de verhaalsmogelijkheden van benadeelden aantast, is een bezwaar dat minder vaak gehoord wordt. Hierin komt mogelijk verandering, met het oog op het wetsvoorstel ‘Afwikkeling massaschade in een collectieve actie’.

Verdieping | Studentartikel
september 2015
AA20150649