Rechtsgeschiedenis

Resultaat 229–240 van de 287 resultaten wordt getoond

juni 2024

KwartaalSignaal 171: Rechtsgeschiedenis

C.J.H. Jansen

KwartaalSignaalartikel

L.J. van Apeldoorn (1886-1979), Inleiding tot de studie van het Nederlandsche recht (1933)

C.J.H. Jansen

Inleiding tot de studie van het Nederlandsche recht van L.J. van Apeldoorn (eerste druk 1933) is lang in het collectieve geheugen van Nederlandse juristen blijven hangen. Vermoedelijk speelde het lidmaatschap van de NSB van de auteur daarbij een rol, maar de hoge kwaliteit van het boek zal hier ook zeker aan hebben bijgedragen. Corjo Jansen bespreekt in dit artikel het boek en plaatst het in context.

Literatuur | Boekbespreking
januari 2021
AA20210093

Maandbladartikel

Leven als Mars in Gallië

E. Koops

Wie is de eigenaar van een schenking aan een godheid? Dit privaatrechtelijke probleem is nu niet meer zo actueel, maar de Romeinse juristen vonden voor dit probleem een eigenzinnige, praktische en – door de opkomst van het Christendom – tamelijk onderbelicht gebleven oplossing.

Blauwe pagina's | Onderbelicht
juni 2012
AA20120414

Maandbladartikel

Lodewijk Ernst Visser (1871-1942)

C.J.H. Jansen

Lodewijk Ernst Visser was een moedig man, een man die vanaf 1933 – het jaar van de machtsovername van Hitler – heeft gewezen op en zich heeft verzet tegen het onrecht dat de nazi’s de Joden in Duitsland aandeden en hij ging daarmee door nadat de nazi’s Nederland hadden bezet. Na de oorlog verdween Visser echter bijna uit ieders herinnering.

Blauwe pagina's | Rechtsheld(inn)en
februari 2022
AA20220084

Maandbladartikel

Mensenrechten bij Cicero

R.R. Brouwer

In de ontstaansgeschiedenis van het begrip mensenrechten in de Grieks-Romeinse traditie neemt Cicero een bijzondere plaats in. Mede onder invloed van Antiochus van Ascalon paste Cicero de natuurrechtstheorie van de Stoa zo aan dat we in Over de Wetten, maar ook in Over de taken van een impliciet gebruik van het begrip kunnen spreken.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
december 2013
AA20130965

Maandbladartikel

Montesquieu en de rechter

Een commentaar

H.G.F.M. de Kok

Boogaard en Uzman geven in hun bijdrage van januari 2015 een uiteenzetting van de rechtsvormende taak van de rechter en van de sterke ontwikkeling die deze taak de laatste jaren heeft ondergaan. Ter aanduiding van het contrast met deze rechtsvormende taak openen zij hun bijdrage met een schets van de beperkte taak die volgens hen door Montesquieu aan de rechter werd gelaten, namelijk het strikt volgen van de wet: ‘le juge est la bouche de la loi’. Deze aan Montesquieu toegedichte mechanische taakopvatting is vaak verkondigd en door veel elkaar opvolgende generaties nageschreven. Zo ook door Boogaard en Uzman. Zij is echter ten onrechte aan Montesquieu toegedicht. Daar zijn ook te weinig bewijzen voor, terwijl er wel aanwijzingen zijn voor een ruimere taakopvatting.

Opinie | Reactie/nawoord
april 2015
AA20150294

Maandbladartikel

Nawoord bij bovenstaande reactie

(Montesquieu en de rechter)

G. Boogaard, J. Uzman

Nawoord bij de reactie van Harry de Kok op de bijdrage ‘Tussen Montesquieu en Judge Dredd. Over rechter. politiek en rechtsvorming’ uit het januarinummer 2015 van Ars Aequi.

Opinie | Reactie/nawoord
april 2015
AA20150295

Maandbladartikel

Non bis in idem of de schoonheid van de rechtsgeschiedenis

W.F. van Hattum

De afgelopen jaren deed ik onderzoek naar de achtergronden van artikel 68 van het Wetboek van Strafrecht (Sr). Dit artikel formuleert de voorwaarden waaronder een tweede vervolging wegens hetzelfde feit niet wordt toegestaan: non bis in idem. Aanleiding om mij in dit onderwerp te verdiepen vormden enkele arresten van de Hoge Raad. De Hoge Raad beriep zich voor zijn standpunt of er wel of geen sprake was van een tweede vervolging wegens hetzelfde feit op ‘de strekking van art. 68’ en ‘het beginsel van het artikel’. De vraag was: op welk beginsel beriep hij zich? Waar stond het? Waar kwam het vandaan? De antwoorden die ik in de geschiedenis vond, boden een verrassende blik op de gebeurtenissen, de taal, de ontwikkelingen, en de personen rond dit onderwerp. Zij ontsloten onder meer de bron van de woorden non bis in idem en de betekenis die zij in de loop der eeuwen kregen. Mijn bijdrage gaat over deze twee historische aspecten van de regel.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
april 2013
AA20130314

Maandbladartikel

Nut of noodzaak

Over rechtshistorisch onderzoek en zaakwaarneming

H. van Gennep

Veel van de vragen die juristen nu stellen, zijn ook al gesteld door juristen die eeuwen geleden leefden. De rechtsgeschiedenis dient als inspiratie voor ‘nieuwe’ rechtsvragen. Hans van Gennep laat in deze amuse zien wat het nut van rechtsgeschiedenis voor juristen is.

Opinie | Amuse
oktober 2023
AA20230726

Maandbladartikel

Om te doen ophouden de menigvuldige twistgedingen (Digitaal boek)

Opmerkingen omtrent de historische achtergrond van de onrechtmatige daad

G.E. van Maanen

Soms gaat achter één woord een hele geschiedenis schuil. In dit cahier worden de historische wortels van de onrechtmatige daad bloot gelegd.

9789069161914 - 01-01-1995

Digitale uitgaven

Onderwijs AIO-studentencongres ‘Van Papyrologie tot NBW’

R.J.Q. Klomp, C.E. du Perron

Verslag van een congres georganiseerd door historisch juridische disputen in november 1988 op een kasteel in Vught. Het was een rechtshistorisch congres speciaal voor aio´s. In het artikel komt onder meer aan de orde wie er hebben gesproken en met welke onderwerpen.

Perspectief | Perspectiefartikel
juni 1989
AA19890562

Maandbladartikel

Ongerechtvaardigde verrijking

E.J.H. Schrage

Vanaf de dagen van het Romeinse recht zijn het contract en de onrechtmatige daad niet de enige bronnen van verbintenissen. Er zijn er nog een paar meer. Daaronder speelt de ongerechtvaardigde verrijking een belangrijke rol. Iedereen is tegen ongerechtvaardigde verrijking: vanaf de Romeinse jurist Pomponius, via de middeleeuwse jurist Martinus Gosia, tot de Hollandse natuurrechtsleraar Hugo de Groot. Desondanks heeft de vormgeving van een goede regeling veel voeten in de aarde. We volgen de ontwikkeling van een belangwekkend leerstuk vanaf de 2e eeuw na Chr. tot in het Nieuw BW.

Overig | Rode draad | Digesten
oktober 2005
AA20050815

Maandbladartikel

Resultaat 229–240 van de 287 resultaten wordt getoond