Maandbladartikel

Rechtseenheid in veelvoud

Over de toenemende complexiteit van een schijnbaar eenvoudig begrip

Rechtseenheid lijkt een eenvoudig begrip: uniforme uitkomsten voor dezelfde gevallen. De tendens naar billijke oplossingen voor het concrete geval roept onherroepelijk het verwijt op dat daarmee de rechtseenheid in gevaar komt. Maar is dat wel terecht? Aan de hand van enkele recente arresten uit het burgerlijk recht en het strafrecht laat de auteur zien dat de notie van rechtseenheid complexer is dan op het eerste gezicht lijkt. Soms is het juist de aanpassing van het recht aan gewijzigde omstandigheden die bijdraagt aan de realisering van dieper liggende beginselen of doeleinden. Ook de discussie over de uniforme rechtstoepassing bij discretionaire bevoegdheden als de straftoemeting laat zien dat eenheid van recht niet los van de feitelijke context kan worden gezien. Eenheid in veelvoud is daarom niet alleen het maximaal haalbare, maar ook het meest wenselijke resultaat in het recht.

Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikel
september 2005
AA20050676

Rechtsgeleerd Magazijn Themis (RM Themis)

C.J.H. Jansen

In dit artikel behorende bij de Rode draad 'Canon van het Recht' wordt ingegaan op de geschiedenis van Themis en het Rechtsgeleerd Magazijn, die later zijn samengevoegd tot RM Themis. Dit blad is als het ware het oudste nog steeds bestaande juridische tijdschrift. Daarnaast is het een van de weinige juridische tijdschriften dat niet gespecialiseerd is.

Overig | Rode draad | Canon van het Recht
september 2009
AA20090589

Rechtsgeleerde masochisten

W.A. Wagenaar

Deze maand staat in de rubriek `mening´ de visie van andere academici op de jurist en zijn wetenschap centraal. Wagenaar gaat in op de moeilijkheid van de rechtswetenschap en de juristerij omdat iedereen er een andere ordening op nahoudt.

Opinie | Opiniërend artikel
oktober 2001
AA20010756

Rechtsgeleerde zelfreflectie

A. Soeteman

maart 2010
AA20100182

Rechtsgeleerdheid ≈ wetenschap

W.J.M. Voermans

Opinie | Column
mei 2011
AA20110361

Rechtsgeschiedenis als verlengsnoer

L.C. Winkel

In deze amuse wordt ingegaan op de verbreding van de rechtsgeschiedenis. Waar deze voorheen alleen het privaatrecht betrof, wordt er nu ook ingegaan op andere rechtsgebieden. In deze amuse komen korte stukjes rechtsgeschiedenis aan de orde van: Europees recht, rechtsvergelijking, rechtssociologie, auteursrecht en het nieuwe vak 'Dier en recht'.

Opinie | Amuse
mei 2009
AA20090296

Rechtshandelingen als taalhandelingen

J.C. Hage, H.D.S. van der Kaaij

Post thumbnail In dit artikel geven Hester van der Kaaij en Jaap Hage een begin van een algemene theorie over rechtshandelingen. Zij willen laten zien dat het bezien van rechtshandelingen als een speciaal soort taalhandelingen het inzicht kan vergroten in de aard van rechtshandelingen in het algemeen. Daartoe gaan zij eerst iets dieper in op de algemene theorie met betrekking tot taalhandelingen, om vervolgens parallellen te trekken met rechtshandelingen zoals deze traditioneel in het recht worden beschouwd. Ten slotte gaan ze kort in op één van de implicaties voor het recht van de opvatting dat rechtshandelingen taalhandelingen zijn.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2012
AA20120712

Rechtshandelingen van het ‘koude hart’?

L.A.G.M. van der Geld

Lucienne van der Geld snijdt in haar column in het meinummer van Ars Aequi een ingewikkeld onderwerp aan: rechtshandelingen die (al dan niet) in strijd zijn met de goede zeden en openbare orde.

Opinie | Column
mei 2024
AA20240412

Rechtsharmonie en wetsharmonie in het internationale strafrecht

G.A.M. Strijards

In het Wetboek van Strafrecht zijn slechts enkele, meer incidentele wezensvreemde elementen tengevolge van internationaal recht aan te wijzen. In dit artikel zal aangetoond worden dat buiten het Wetboek van Strafrecht om belangrijke ontwikkelingen gaande zijn, welke nopen tot het heroverwegen van introverte kenmerken van het Wetboek van Strafrecht.

Bijzonder nummer | Rechtsharmonie - Wetsharmonie
mei 1996
AA19960378

Rechtshulp in economisch perspectief

F. van Tulder

In dit artikel wordt op economische wijze het systeem van de gefinancieerde rechtshulp besproken. Eerst wordt de doelstelling en de huidige regeling van de rechtshulp kort beschreven. Vervolgens wordt de afweging van een rechtzoekende in een eenvoudig model geïllustreerd; hieruit worden enige conclusies over de vraag naar rechtshulp en de huidige rechtshulpregeling getrokken. Vervolgens komt een empirische analyse van de vragers van rechtshulp aan de orde. Daarna wordt bekeken in hoeverre het rechtshulpsysteem en de rol van de aanbieders daarin tot een maatschappelijk gezien optimaal gebruik van rechtshulp leidt. Tenslotte volgt een aantal conclusies.

Bijzonder nummer | Rechtseconomie
oktober 1990
AA19900692

Rechtskeuze op postdivortile alimentatie: een Hollandse verlegenheidsoplossing

P. Vlas

Hoge Raad 21 februari 1997, nr. 16.216, ECLI:NL:HR:1997:ZC2288, RvdW 1997, 56 C. Ook wel bekend als Iraanse echtscheiding. In dit uitvoerig gemotiveerde arrest is de rechtskeuze bij postdivortiële alimentatie aan de orde. In het arrest en de noot wordt hier dieper op ingegaan omdat het Haags Alimentatieverdrag hier over zwijgt.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
november 1997
AA19970820

Rechtsmacht hangt ook uit de loop van een geweer

M. den Heijer

Post thumbnail

Niet langer kan volgehouden worden dat ten tijde van oorlog uitsluitend de bijzondere regels gelden van het oorlogsrecht. Mensenrechten verliezen in een gewapend conflict hun werking niet, zo blijkt uit recente rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Wat betekent dat voor de normering van het optreden van ‘onze jongens’ (en meisjes) in bijvoorbeeld Mali, Irak en de wateren rond Somalië?

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2015
AA20150357