Verdiepend artikel

De Europese Commissie op dit moment en in de toekomst

H.B.B. Vedder

‘Brussel verbiedt steun aan noodlijdende voetbalclubs’. Soortgelijke koppen waren de laatste tijd te lezen in de Nederlandse media. Met ‘Brussel’ blijkt bij nadere bestudering meer dan één ding te worden bedoeld. Vaak doelt men op de Europese Gemeenschap of Europese Unie als geheel. Minstens even vaak blijkt dat eigenlijk wordt gesproken over de Europese Commissie. Wat is nu deze Europese Commissie, wat is haar rol en hoe functioneert zij? Op deze en andere vragen zal hieronder worden ingegaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2003
AA20030266

De Europese Grondwet: bijdrage aan het Europa van de burger?

J.W. de Zwaan

In deze bijdrage wordt aangegeven waarom een Europese Grondwet is opgesteld. Ook de inhoud van de ontwerp-Grondwet wordt behandeld. Tevens wordt besproken waarom een overeenstemming over de Europese Grondwet tijdens de Europese Raad van december 2003 is uitgebleven.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2004
AA20040253

De Europese Grondwet. Een introductie

F.D. Schild

In deze eerste bijdrage bij de reeks Rode draad 'Europa in zicht' wordt de voorgestelde Europese Grondwet behandeld. Daarbij komen de totstandkomingsgeschiedenis, deformalisering, democratisering, bevoegdheidsverdeling, besluitvorming en de institutionele balans aan de orde.

Overig | Rode draad | Europa in zicht | Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2005
AA20050010

De Europese regulering van dark (commercial) patterns

Tussen technologiespecifieke bepalingen en een expliciete herkenning van autonomie

R.M. Gellert

Post thumbnail Deze bijdrage geeft een overzicht van dark patterns (het ontwerpen van digitale interfaces om het besluitvormingsvermogen van gebruikers negatief te beïnvloeden) en van twee doorlopende strategieën voor het reguleren daarvan. De eerste strategie bestaat uit het aannemen van technologiespecifieke bepalingen, terwijl de tweede strategie de tegenovergestelde benadering volgt door de wettelijke erkenning van wat tot nu toe bestond als een soort ‘metaprincipe’: het autonomiebeginsel. In die zin roepen dark patterns niet slechts vraagstukken omtrent het reguleren van technologie op. Ze kunnen mogelijk ook leiden tot een herwaardering van fundamentele (juridische) vragen.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2023
AA20230729

De Europese Unie en nationale soevereiniteit

Wel degelijk verenigbare grootheden

A.J. van den Brink, L.A.J. Senden

Post thumbnail In het huidige maatschappelijke debat zien sommigen in de Europese Unie (EU) een bedreiging voor de democratie. Daarbij wordt vaak gesteld, dat een Europees volk (demos) met een gezamenlijke identiteit ontbreekt, waardoor de EU zou kampen met een fundamenteel en onoverbrugbaar democratisch tekort. De macht van de EU zou daarom zo veel mogelijk moeten worden ingedamd, omdat deze op ontoelaatbare wijze afbreuk zou doen aan onze nationale soevereiniteit. In deze bijdrage wordt deze visie nader geanalyseerd en onderzocht op haar houdbaarheid

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2013
AA20130355

De Euthanasiewet gevalueerd: enkele kritische kanttekeningen

M.A.J.M. Buijsen

Deze bijdrage gaat in op de evaluatie van de Wet toetsing levensbeindiging op verzoek en hulp bij zelfdoding (Wtl). De onderzoekers stellen vast dat de wet over het algemeen behoorlijk functioneert en slaagt in het bereiken van de doelen gesteld door de wetgever. Wel zijn hierbij door onderzoekers wijzigingsvoorstellen gedaan, die tot op heden echter weinig aandacht hebben gekregen. In deze bijdrage worden de aanbevelingen besproken die tot verdere decriminalisering zouden leiden. Hierbij worden kritische aantekeningen gezet bij het zelfstandig zonder achterliggende strafrechtelijke sanctie functioneren van de Wtl.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2007
AA20070669

De evolutie van mensenrechten en haar wisselwerking met de trias

A.E.M. Leijten

Post thumbnail Mensenrechten zijn overal. Dit leidt soms tot ongemak over de rol van de rechter in combinatie met de centrale plaats van het EVRM. Deze bijdrage zorgt voor een beter begrip van de ontwikkeling van mensenrechten in het licht van de veranderde taakopvatting van de overheid. Voor een groter aandeel in deze ontwikkeling zijn zowel de Nederlandse rechter als de wetgever en het bestuur aan zet.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2020
AA20200901

De externe betrekkingen van de Europese Unie in de Europese grondwet

M.K. Bulterman

In deze bijdrage bij Rode draad 'Europa in zicht' wordt ingegaan op de externe of buitenlandse betrekkingen van de Europese Unie in de Europese Grondwet.

Overig | Rode draad | Europa in zicht | Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2005
AA20050121

De F-35-zaak en het Genocideverdrag

O. Spijkers

In zijn arrest van 12 februari 2024 concludeert het gerechtshof in Den Haag dat Nederland geen vergunning mag verlenen voor de uit- en doorvoer van F-35-gevechtsvliegtuig-onderdelen vanuit Nederland met eindbestemming Israël, wanneer de Staat hiermee in strijd handelt met zijn internationaalrechtelijke verplichtingen. Daaronder valt ook de verplichting tot voorkomen van genocide, maar die kreeg in het arrest weinig tot geen aandacht. Deze bijdrage laat zien hoe het Genocideverdrag een rol had kunnen spelen bij het verder ondersteunen en versterken van dit arrest.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2024
AA20240736

De gemeentelijke handhaving van de Wmo 2015

De aanpak van pgb-fraude middels de oplegging van een bestuurlijke boete?

B. van der Vorm

Post thumbnail In het verband van de aanpak van fraude met een persoonsgebonden budget (pgb) heeft de gemeente een belangrijke taak. De Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) biedt de grondslag van het pgb. Overtreding van de Wmo 2015 kan evenwel niet bestuurlijk worden bestraft. In deze bijdrage wordt onderzocht in hoeverre het zinvol is om een wettelijke grondslag in de Wmo 2015 te ontwikkelen, zodat overtredingen ook kunnen worden bestraft met de oplegging van een bestuurlijke boete.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2024
AA20240939

De geschiedenis van het ’taakstrafverbod’ van artikel 22b Sr: een klucht vol verwarring

L. Noyon

Post thumbnail

Strafrechters leggen in toenemende mate een gevangenisstraf van één dag op in combinatie met een taakstraf, vermoedelijk vooral in situaties waarin artikel 22b Sr het opleggen van een ‘kale’ taakstraf verbiedt. In dit artikel wordt beargumenteerd dat rechters hiermee de wet omzeilen. Een nadere verkenning van artikel 22b Sr maakt echter duidelijk dat dit artikel noch vanuit een juridisch, noch vanuit een empirisch perspectief een duidelijke meerwaarde biedt en daarom beter kan worden geschrapt.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2017
AA20170307

De hackbevoegdheid in de praktijk

C.A.J. van den Eeden, A. van Uden

Post thumbnail Sinds 1 maart 2019 beschikt de Nationale politie over een hackbevoegdheid. Dat betekent dat een specialistisch team – onder speciale voorwaarden – apparaten van verdachten, zoals telefoons en servers, heimelijk en op afstand mag binnendringen en gegevens mag verzamelen. In dit artikel gaan wij in op het wettelijk kader van de hackbevoegdheid, de uitvoering en knelpunten die zich voordoen in de opsporingspraktijk.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2023
AA20230273