Perspectiefartikel

Het oudste inleidingsboek in Nederland

De Encyclopedia jurisprudentiae (1839) van C.A. den Tex

C.J.H. Jansen

De Encyclopaedia jurisprudentiae van C.A. den Tex is de oudste encyclopedie van het recht. J.M. Kemper zorgde ervoor dat alle kandidaten in de rechten lessen over 'de encyclopaedie der regtsgeleerde studien' moesten volgen. Van oudsher waren er twee varianten van de encyclopedie van het recht bekend: de encyclopaedia externa (formeel) en interna (materieel). Den Tex opteerde voor een encyclopaedia externa, gericht op algemene omschrijvingen en rechtsbronnen. Den Tex raadpleegde zijn collega's aan de Nederlandse universiteiten. Afgezien van enkele kritische noten waren zij overwegend positief. De indeling en inhoud van de Encyclopaedia jurisprudentiae, veelal ontleend aan Duitse auteurs, wordt uitgebreid besproken in dit artikel. Met name in Duitsland werd het werk van Ten Tex goed ontvangen, in Nederland heeft de Encyclopaedia slechts weinig aandacht gekregen. Het boek was weinig studentvriendelijk, ouderwets en in het Latijn geschreven.

Perspectief | Perspectiefartikel
november 1990
AA19900823

Het probleem van de rancuneuze aanbrenger

Lon L. Fuller, T.J.M. Mertens, R. van der Mijl

Zoals er binnen het positieve recht centrale casussen bestaan waarop telkens wordt teruggegrepen, zo zijn er ook binnen de rechtsfilosofie centrale teksten die hun belang behouden. Dat is zeker het geval bij teksten die een sterk narratief karakter hebben, zoals de hier gepresenteerde en opnieuw vertaalde tekst ‘The Problem of the Grudge Informer’ van de Amerikaanse jurist en rechtsfilosoof Lon Fuller. Deze tekst is eerder in vertaling verschenen in Ars Aequi in 1969; na het doornemen van die vertaling en het vergelijken ervan met het origineel leek het de vertalers geboden, mede met het oog op toegankelijkheid, om een nieuwe vertaling te verzorgen. 
 

Perspectief | Perspectiefartikel
mei 2018
AA20180425

Het rapport van de Commissie Onderzoekbeoordeling Rechtsgeleerdheid

J.S. Kortmann, A. van Veen

Wij studenten zien van onze docenten doorgaans niet veel meer dan een wekelijks collegepraatje, een strenge surveillantenblik en een meewarig nee-geschud als wij proberen onze ruime vijf naar een krappe zes 'omhoog te klagen'. Niet zelden vragen wij ons af waar een docent in 's hemels naam mee bezig is (geweest) als hij met wallen onder de ogen voor de collegebanken verschijnt, in gedachten verzonken door de gang marcheert, of met een het zichtveld ontnemende stapel boeken de bibliotheekdeur tracht open te 'ellebogen'. De Commissie Onderzoekbeoordeling Rechtsgeleerdheid draagt het antwoord aan: in zijn 'vrije tijd' doet de docent aan onderzoek. En, als we de commissie mogen geloven, niet onverdienstelijk: het rechtswetenschappelijk onderzoek kenmerkt zich immers door een goede productiviteit, een brede oriëntatie en is, gezien het feit dat slechts één onvoldoende is uitgedeeld, van een zeer hoge kwaliteit. Dit alles is te lezen in het Visitatierapport van de Commissie Onderzoekbeoordeling Rechtsgeleerdheid (verder: 'het rapport' respectievelijk 'de commissie').

Perspectief | Perspectiefartikel
juli 1996
AA19960493

Het recht en de geesteswetenschappen: de uitleg en constructie van het verhaal

A.M.P. Gaakeer

Post thumbnail Interdisciplinariteit is tegenwoordig hét trefwoord in het juridisch onderwijs en de rechtspraktijk. Voor het recht als talige en verhalende discipline wordt echter nog vaak voorbijgegaan aan wat de geesteswetenschappen kunnen bijdragen in de vorm van inzicht in hoe de verhalen in en van het recht worden geconstrueerd en geïnterpreteerd en welke kennis daarbij komt kijken.

Perspectief | Perspectiefartikel
mei 2025
AA20250384

Het Scalia Court

De nalatenschap van Justice Antonin Scalia (1936-2016)

J.J.J. Sillen

Post thumbnail

Op 13 februari overleed op 79-jarige leeftijd Antonin Scalia. Dertig jaar was hij lid van het negen rechters tellende Amerikaanse Hooggerechtshof. Vanwege zijn zeer uitgesproken opvattingen was Scalia geliefd onder conservatieven en gehaat onder liberalen. Deze bijdrage bespreekt zijn invloed op het Amerikaanse recht.

Perspectief | Perspectiefartikel
oktober 2016
AA20160781

Het Socrates-Erasmus programma: ‘wie is er aan de beurt…?’

N.I.L. Padberg

In dit artikel wordt ingegaan op het Socrates/ Erasmus programma en de voordelen daarvan voor de rechtenstudent.

Perspectief | Perspectiefartikel
maart 2005
AA20050184

Het Wetenschappelijk Bureau van de Hoge Raad

D. Thierry

De Hoge Raad en de advocaten-generaal bij het Parket van de Hoge Raad behandelen jaarlijks een grote hoeveelheid zaken. Zij worden daarbij ondersteund door de medewerkers van het Wetenschappelijk Bureau (WB); medewerkers bereiden zaken voor door onderzoek te doen naar aanleiding van daarin opgeworpen rechtsvragen.

Perspectief | Perspectiefartikel
maart 2006
AA20060227

Hoe leidt de kinderopvangtoeslagaffaire naar een maatschappelijk relevante en kritische rechtswetenschap?

J.E. van den Brink, R. Ortlep

Post thumbnail

De huidige waardering van rechtswetenschappelijk onderzoek op de hoofdgebieden van het Nederlandse recht en de financiering van (rechts)wetenschappelijk onderzoek werken in de hand dat misstanden, zoals de kinderopvangtoeslagaffaire, in de rechtswetenschap niet (direct) de aandacht krijgen die zij verdienen. Tijd om daarin verandering te brengen.

Perspectief | Perspectiefartikel
januari 2022
AA20220058

Hoe werkt het juridisch syllogisme?

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

Post thumbnail Hoe werkt het juridisch syllogisme? In dit artikel wordt het belang en de toepassing van het juridisch syllogisme besproken. De auteurs concluderen dat iedere juridische argumentatie op zijn minst één juridisch syllogisme bevat.

Perspectief | Perspectiefartikel
februari 2019
AA20190155

Hoera, een lijstje! Over bronvermelden

M.V.R. Snel

Post thumbnail

Juridische stukken staan doorgaans bol van de bronvermeldingen, maar van een onder rechtswetenschappers gedeelde citatiecultuur lijkt geen sprake te zijn. Wanneer moet je wel en wanneer geen bronvermelding opnemen? Welke bronnen moet je vermelden? En welke informatie moet je daarbij opnemen?

Perspectief | Perspectiefartikel
maart 2018
AA20180254

Honoursonderwijs

Een proeftuin voor de universiteit van morgen

Honoursonderwijs: differentiatie in universitair (juridisch) onderwijs

J.E. Bosch-Boesjes

Post thumbnail In deze bijdrage gaat Jenneke Bosch-Boesjes in op de specifieke kenmerken van honoursonderwijs in het algemeen, de meerwaarde ervan en de risico’s. Het betreft academisch honoursonderwijs in zijn algemeenheid, en daarmee ook de juridische honoursprogramma’s.

Perspectief | Perspectiefartikel
oktober 2011
AA20110747