Rechtspleging

Globaliserende rechtspraak: democratisch omstreden?

M. Adams

Dit artikel van Maurice Adams voor het Bijzonder Nummer ‘Zoeken naar hiërarchie’ handelt over de verhouding tussen twee rechtsordes die afzonderlijk van elkaar functioneren. Hij bespreekt de vraag in hoeverre het gebruik van buitenlands recht in de rechtspleging democratisch kan worden gelegitimeerd. In de Verenigde Staten en Canada maken rechters al langere tijd gebruik van buitenlandse rechtsbronnen en ook in de Nederlandse rechtspraak wordt de invloed van buitenlands recht zichtbaarder. Adams werkt uit onder welke voorwaarden buitenlands recht kan worden toegepast zonder dat de hiërarchie tussen bestaande rechtsbronnen en -stelsels wordt aangetast.

Bijzonder nummer | Zoeken naar hiërarchie | Overig
juli 2012
AA20120531

Goederen in geding (Digitaal boek)

Mondiaal, Europees en Nationaal

F. Possen

Post thumbnail Dit boek laat zien dat het douanerecht in wezen behoort tot de mondiale en Europese rechtsorde, en dat de nationale wetgeving en geschillenregeling slechts strekken tot uitvoering respectievelijk beoordeling van het uit die bronnen afkomstige recht. 

9789069166537 - 04-12-2008

Grensrechters in eigen zaak

G. Boogaard, R.J.B. Schutgens

Geerten Boogaard & Roel Schutgens kruisen in deze Tweeluik de degens met Rob van Gestel & Marc Loth over de stelling ‘Waar het gaat om maatschappelijke kwesties die zowel met het politieke domein als met het domein van de rechtspraak verband houden, zou de hedendaagse trias politica ten aanzien van de rechter moeten voorschrijven dat deze een actieve rol op zich neemt.’

Opinie | Tweeluik
oktober 2020
AA20200888

Griffierechten en het recht op toegang tot de rechter

F.J. Fernhout

Post thumbnail Artikel 6 EVRM omvat het recht op toegang tot de rechter in burgerlijke zaken. Op de staten die partij zijn bij het EVRM rust een positieve verplichting om dit recht te waarborgen. Dat houdt onder meer in dat financiële obstakels op de een of andere manier moeten worden weggenomen en in ieder geval niet mogen worden opgeworpen. Bij de heffing van een bijdrage in de kosten van een procedure (de zgn. griffierechten) moet hiermee rekening worden gehouden. Deze bijdrage gaat na of de Nederlandse griffierechtenregeling binnen de door artikel 6 EVRM getrokken grenzen blijft.

Rode draad | Toegang tot het recht
januari 2019
AA20190067

Het ‘hondenhok’ van de Hoge Raad

C.J.H. Jansen

Post thumbnail

In deze aflevering van 'Bouwstenen van het recht' behandelt Corjo Jansen de huisvestingsgeschiedenis van de Hoge Raad.

Blauwe pagina's | Bouwstenen van het recht
april 2015
AA20150252

Het discours van de rechterlijke afweging

Over de oorsprong en de betekenissen van 'afweging' in de grondrechtenjurisprudentie

J.A. Bomhoff

Post thumbnail Jacco Bomhoff promoveerde op 25 september 2012 aan de Universiteit Leiden op een proefschrift getiteld Two Discourses of Balancing. The Origins and Meanings of ‘Balancing’ in 1950s and 1960s German and American Constitutional Rights Discourse.  Zijn promotores waren prof.mr. M.V. Polak en prof.mr. J.H. Gerards. In deze bijdrage vertelt hij waar zijn stellingen in de kern op neerkomen.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
december 2012
AA20120955

Het Hof van boven (Digitaal boek)

C.W.M. van Ballegooijen, P. Ingelse

Post thumbnail Dit boekje geeft een doorkijk van Hoge Raad naar – in het bijzonder – het Amsterdamse hof. Het bevat tevens beschouwingen over het werk in en het functioneren van (het parket van) de Hoge Raad zelf.

9789069166971 - 03-10-2002

Het laatste woord over de hoogste rechter: zelfdiscipline gepast

G.J.A. Geertjes, J.J. Wolfhagen

De persoon van individuele rechters in Nederland heeft de laatste jaren nauwelijks belangstelling gewekt. De benoeming van nieuwe raadsheren in de Hoge Raad doet over het algemeen weinig stof opwaaien. In dit opzicht was de voordracht van Ybo Buruma een uitzondering. De PVV verweet Buruma ‘te politiek’ te zijn, onder meer omdat hij in een redactioneel commentaar van het NJB een pleidooi van Wilders voor een Koranverbod een ‘echo’ van de Italiaanse dictator Mussolini had genoemd. Wat men ook van de manier van optreden van de PVV mag vinden, dat er aandacht gevraagd wordt voor de benoeming van een nieuw lid van ons hoogste rechtscollege is begrijpelijk en kan bijdragen aan meer openheid over het benoemingsproces. Er moet echter wel worden gewaakt voor een hevige politisering van dit proces.

Opinie | Opiniërend artikel
mei 2011
AA20110333

Het Manifest van Leeuwarden: 5 jaar na dato

M.E.L. Fikkers, H. de Hek, J.H. Kuijper, K.E. Mollema, R.A. van der Pol, I. Tubben, M.W. Zandbergen

Post thumbnail

Het protest dat zeven raadsheren uit Leeuwarden eind 2012 lieten horen tegen de manier waarop de rechtspraak wordt bestuurd en gefinancierd heeft veel discussie uitgelokt en veel pennen in beweging gebracht. Na vijf jaar moet echter ook worden geconstateerd dat herstel van een ernstig gebrek in de organisatie van de trias politica is uitgebleven.

Opinie | Opiniërend artikel
december 2017
AA20171024

Het parket in het veld

A.I. Elvan, M.R.F. Schaafsma

Begin dit jaar vroeg advocaat-generaal Hartlief, ter voorbereiding van zijn conclusie in een prejudiciële procedure, aan derden om te reageren op enkele vragen naar aanleiding van een procedure over het medisch aansprakelijkheidsrecht. Hiermee doorbreekt hij een passief patroon rondom informatieverkrijging door het parket in de prejudiciële procedure. In dit redactioneel bespreken Asaf Elvan en Marilou Schaafsma het belang van deze wijze van informatievergaring, alsook de potentiële risico’s waarmee rekening moet worden gehouden.

Opinie | Redactioneel
november 2023
AA20230819

Het tribunal van de praetor

J.E. Jansen

Post thumbnail

Het tribunal van de praetor kan niet figureren in een reeks over gebouwen die van belang zijn of zijn geweest voor het recht en de ontwikkeling ervan. Het tribunal was namelijk een opklapbaar en mobiel houten platform. Toch verdient het podium van de praetor enige aandacht: de praetor speelde een grote rol in de ontwikkeling van het Romeinse recht dat in zijn gerecipieerde vorm de inhoud van veel Europese wetboeken bepaalde. Daarom deze amuse.

Opinie | Amuse
april 2015
AA20150254

Hoe komen de bewoordingen van vonnissen en arresten tot stand?

J.D.A. den Tonkelaar

‘Concipiëren’, zoals de vakterm luidt, is bijna dagelijks werk van alle rechters en raadsheren, de meeste leden van de juridische ondersteuning en sommige medewerkers in de administratieve ondersteuning van de gerechten. Dit concipiëren is het maken van concept-uitspraken; het op schrift stellen van een uitspraak, waarvoor uiteindelijk elke rechter of raadsheer wiens naam onder de uitspraak staat, inhoudelijk en redactioneel verantwoordelijk is. De uit deze twee zinnen naar voren komende wereld van taken, taakverdeling, delegatie en verantwoordelijkheden is een wereld waarin veel werkdruk wordt ervaren en toch constant aan alle uitspraken hoge eisen gesteld worden. Van die wereld en de vragen die daarin leven, wil dit artikel een beeld geven.

Bijzonder nummer | Recht & taal
juli 2015
AA20150594