Rechtspleging

Trial by media: banger voor de pers dan voor de strafrechter

P.C. Schouten

Post thumbnail In het Google-tijdperk is reputatieschade voor de justitiabele, maar óók voor de rechtspraak, het grootste gevaar van trial by media. De politiek zit stil en het OM lust er wel pap van. In een repressief politiek klimaat zal het zinnige en redelijke in mediagevoelige zaken van de rechterlijke macht moeten komen.

Opinie | Opiniërend artikel
september 2013
AA20130641

Tuchtrecht voor de juridische beroepen: wee en wel

L.E. de Groot-van Leeuwen

Post thumbnail

Het tuchtrecht voor de juridische beroepen speelt een belangrijke rol in de samenleving. Dit artikel gaat in op enkele vaste kenmerken van dit tuchtrecht en (vooral) een aantal trends. Hierdoor kan de vraag worden beantwoord of recente veranderingen in het tuchtrecht positief of negatief zijn te beoordelen. 

Bijzonder nummer | Tuchtrecht
juli 2016
AA20160528

Tussen dogmatiek en pragmatisme

J.J.J. Sillen

Rechters maken dikwijls afspraken over de invulling van hun toekomende beslissingsruimte. Soms zijn die afspraken volgens de Hoge Raad bindend. In de literatuur wordt wel gesteld dat die binding strijdig is met de interne rechterlijke onafhankelijkheid. Anders dan in Nederland is die onafhankelijkheid in Duitsland een harde rechtsregel. Verhindert deze dat Duitse rechters gehouden zijn rechtersregelingen toe te passen?

Bijzonder nummer | Duits recht
juli 2014
AA20140569

Tussen Montesquieu en Judge Dredd

G. Boogaard, J. Uzman

Post thumbnail

Denken over rechterlijke rechtsvorming gaat in beelden. Iedereen kent Montesquieus ‘bouche de la loi’ en de liefhebbers kennen Judge Dredd’s ‘I am the law’. Het eerste beeld klopt niet, zeggen de civilisten: de rechter doet ook aan rechtsvorming. En het tweede beeld moeten we niet willen, benadrukken de staatsrechtgeleerden: de rechtsstaat verbiedt het. Maar wat is rechtsvorming eigenlijk? Mag de Hoge Raad recht vormen? En waar liggen dan de grenzen?

Rode draad | Rechtsvorming door de Hoge Raad
januari 2015
AA20150061

Uitdijende strafbaarheid van onzedelijk handelen

C. Kelk

Post thumbnail In de afgelopen eeuw en daarna zijn steeds meer zedenmisdrijven in het Wetboek van Strafrecht opgenomen. Sommige formuleringen zijn intussen weer zó veranderd dat de rechter meer interpretatieruimte heeft gekregen. Het slachtofferbelang weegt vaak zwaar, in weerwil van het strikte legaliteitsbeginsel van artikel 1 lid 1 Sr.

Rode draad | Rechtsvorming door de Hoge Raad
juni 2015
AA20150520

Uitgesproken klare taal bij de napperon-rechter

J.H. Janssen

Post thumbnail

Klare taal, klare taal, klare taal, galmt het door rechterlijk Nederland. Het idee dat de rechtspraak duidelijker, begrijpelijker en toegankelijker moet is niet meer te stoppen. En de –  bijna honderdjarige – geeft het goede voorbeeld, aldus Jacco Janssen in deze amuse.

Opinie | Amuse
maart 2018
AA20180190

Urgenda: tijd voor een constitutioneel hof?

G. Boogaard

Post thumbnail De opwinding over het Urgenda-arrest is vooral van staatsrechtrechtelijke aard. In het civiele recht lijkt eerder sprake van een zekere onverstoorbaarheid. Rechterlijke onverstoorbaarheid is op zich goed voor de trias politica, maar bij te veel civiele onverstoorbaarheid in grote constitutionele kwesties, wordt het misschien toch tijd voor een constitutioneel hof.

Blauwe pagina's | Recht en politiek
oktober 2020
AA20200862

Van ‘waar bemoeit die rechter zich mee?’ tot ‘res loquitur ipsa’. De Urgenda-zaak bij de Hoge Raad

K.J. de Graaf, A.T. Marseille

Hoge Raad 20 december 2019, nr. 19/00135, ECLI:NL:HR:2019:2006, NJ 2020/41, m.nt. J. Spier, AB 2020/24, m.nt. Ch.W. Backes & G.A. van der Veen, JB 2020/37, m.nt. D.G.J. Sanderink, M en R 2020/8, m.nt. T.J. Thurlings-Rassa (Urgenda) Als er in de afgelopen jaren één (Nederlands) geschil zou moeten worden aangewezen waarover de rechter uitspraak deed en waarover veel juristen in de wereld verbaasd waren, vanwege de mate waarin de rechterlijke macht meende te kunnen interveniëren in het politieke domein, dan betreft dat het geschil tussen de Nederlandse Staat en de stichting Urgenda. Kars de Graaf & Bert Marseille annoteren de uitspraak in het kader van het themanummer over de rechter in de trias politica.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 2020
AA20200955

Van Tariefcommissie naar Douanekamer (Digitaal boek)

F. Possen

Post thumbnail Speciale bundel in de Prinsengrachtreeks door medewerkers van de Tariefcommissie over de overgang van Tariefcommissie naar Douanekamer.

9789069169576 - 24-01-2002

Vechten tegen windmolens. Het representativiteitsvereiste bij ideële vorderingen als idee-fixe

E. Bauw

Post thumbnail Een motie van de Tweede Kamer over het representativiteitsvereiste bij ideële vorderingen bij collectieve acties heeft voor veel ophef gezorgd. In deze bijdrage staat de vraag centraal of de in de motie gevraagde strengere toetsing aan het vereiste de juiste remedie is voor de zorgen van Kamerleden over het gebruik van collectieve acties door belangenorganisatie en of daarvoor alternatieven bestaan.

Opinie | Opiniërend artikel
juni 2023
AA20230434

Verhoging griffierechten (Digitaal boek)

Effecten op de rechtspraak, andere mogelijkheden van kostenbeheersing en procesinnovatie

W.J. van den Bergh, R.J.Q. Klomp

Post thumbnail Diverse auteurs afkomstig uit wetenschap, advocatuur en rechtspraak belichten de contouren en achtergronden van griffierecht.

9789069168562 - 27-04-2012

Verlos de rechter uit haar lijdelijkheid

R. de Bock

Er wordt nog wel eens gezegd dat de (civiele) rechter lijdelijk is. In deze laatste column voor Ars Aequi leert Ruth de Bock ons dat dat beeld al lang niet meer klopt.

Opinie | Column
december 2020
AA20201157