Rechtsfilosofie

Sisters in law: over huiselijk geweld en de pathologie van het recht

I. van Domselaar

In dit artikel wordt aan de hand van het thema 'recht en film' in gegaan op het feit dat sociale regels de werking van rechtsregels kunnen beïnvloeden. Er wordt ingegaan op de benadering van de werkelijkheid en op welke wijzen regels kunnen werken op het gedrag van mensen.

Verdieping | Studentartikel
oktober 2008
AA20080762

Soevereinen en autonomen: hoe het complotdenken de rechtszaal betreedt

I.D. Siegel

Post thumbnail Zogenaamde soevereinen en autonomen erkennen de gelding van het Nederlands recht niet, maar komen in toenemende mate hun soevereiniteit in de rechtszaal opeisen. Het recht biedt hun geen soelaas. Waar komen deze soevereinen vandaan en wat moet een rechter met hen aan? In dit artikel wordt uiteengezet hoe hun retoriek begrepen kan worden als complotdenken over het recht. Daarnaast wordt gereflecteerd op hun stellingname ten opzichte van de sociaalcontractleer en nader beschouwd hoe rechters met soevereinen om kunnen gaan.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2024
AA20240201

Soevereiniteit

M. de Blois

Post thumbnail In deze bijdrage onderzoekt Matthijs de Blois de verschillende gezichten van het concept soevereiniteit, door de geschiedenis van de ontwikkeling ervan uiteen te zetten en enkele actuele onderwerpen aan bod te laten komen.

Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2014
AA20140025

Soevereiniteit in eigen kring

A. Soeteman

Post thumbnail

In de 19e eeuw werd in de orthodox protestants-christelijke zuil het leerstuk van de soevereiniteit in eigen kring ontwikkeld. In de eerste helft van de eeuw daarna werd dit leerstuk met name aan de VU verder gefundeerd en uitgewerkt. Maar momenteel horen we er niet zo veel meer over. In het Ars-Aequi-redactioneel uit november 2012 wordt betwijfeld of het beginsel in onze ontzuilde wereld nog wel even relevant is als voorheen. Hebben we nog wat aan het beginsel? In de politieke filosofie, maar ook in het recht? 

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
februari 2013
AA20130160

Solidariteit en corona: lessen uit het verleden

L. van den Berge

Het algemeen belang vereist soms dat de overheid maatregelen neemt die sommigen met een onevenredig zware last opzadelen. Wie buitenproportioneel getroffen is, heeft soms recht op schadevergoeding, ook al is het overheidshandelen op zichzelf rechtmatig. Aldus luidt althans de strekking van een opmerkelijk arrest van het Hof van Friesland uit 1611. In de coronacrisis komt het goed van pas dat arrest nog eens zorgvuldig te bestuderen.

Blauwe pagina's | Spraakmakende Zaken
februari 2021
AA20210108

Staat van verwarring

Over euthanasie, vergevorderde dementie en het recht op leven

B.C. van Beers

Post thumbnail Mag een arts op grond van een eerder opgestelde euthanasieverklaring het leven van haar diep demente patiënt beëindigen, omdat zij meent dat er sprake is van uitzichtloos, ondraaglijk lijden, zelfs als de inmiddels wilsonbekwaam geworden patiënt zelf expliciet zegt (nog) niet dood te willen? Onlangs beantwoordde de rechtbank Den Haag deze vraag bevestigend. Dit artikel biedt een kritische juridische en rechtsfilosofische analyse van het vonnis.

Opinie | Opiniërend artikel
februari 2020
AA20200141

Strafrecht als ultimum remedium Levend leidmotief of archaïsch desideratum?

Levend leidmotief of archaïsch desideratum?

J.H. Crijns

Post thumbnail Elke rechtenstudent wordt tijdens zijn studie geconfronteerd met de gedachte dat het strafrecht moet worden beschouwd als ultimum remedium; alleen als (is gebleken dat) geen enkel ander middel geschikt is, dient te worden gekozen voor de inzet van het strafrecht. De in de toepassing van het strafrecht besloten liggende gedachte van subsidiariteit gaat in die zin reeds aan het gehele strafrecht vooraf. Het is echter geen geheim dat de ultimum remedium-gedachte het de laatste jaren moeilijk heeft.

Verdieping
januari 2012
AA20120011

Summum ius summa iniuria

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

In deze column bespreken Carel Smith & Harm Kloosterhuis Erasmus en Radbruch die op hun beurt de rechtsspreuk 'summum ius summa iniuria' van Cicero bespreken.

Perspectief | Column
april 2021
AA20210416

The Collapse of American Criminal Justice – W.J. Stuntz

M.A.H. van der Woude

Post thumbnail The Collapse of American Criminal Justicewerd door rechtsgeleerde William Stuntz afgerond op zijn sterfbed. Daardoor heeft hij niet meer kunnen meemaken wat het boek teweeg heeft gebracht. Maartje van der Woude bespreekt in deze bijdrage het boek, dat volgens haar verplichte kost zou moeten worden voor Nederlandse juridische masterstudenten.

Literatuur | Boekbespreking
januari 2014
AA20140073

The life of the law has not been logic: it has been experience

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

Harm Kloosterhuis & Carel Smith gaan deze maand in Vijf Minuten Rechtsfilosofie dieper in op de betekenis van de zin “The life of the law has not been logic: it has been experience” van de Amerikaanse jurist Oliver Wendell Holmes

Perspectief | Column
januari 2020
AA20200099

The Strange Notion of Contract

G. Locke

The notion of contract is not as unproblematic as might at first sight appear. Its theoretical basis in particular is very difficult to decipher. It is arguable that whereas the Middle Ages and 16th century produced an exceptionally subtle foundational account, the rise of modernity largely destroyed this doctrine. Nowadays we are far from possessing an adequate theory. This also means that the (ever more) widespread application of social contract doctrine in present-day political life is a questionable enterprise.

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2007
AA20070448

Uiteengespetterde pluraliteit

Verslag van de conferentie 'De onvermijdelijkheid van rechtspluralisme'

H. Borgers, P. de Vries

De samenleving is multicultureel en dat laat ook het recht niet onberoerd. Andersluidende rechtsopvattingen en cultureel anders ingekleurde waarden komen in contrast te staan met de veronderstellingen en uitgangspunten van het Nederlandse recht. Verschillende rechtsstelsels en vormen van recht komen elkaar tegen, maar in hoeverre is pluralisme van recht binnen een multiculturele samenleving ook onvermijdelijk? Daarover ging de conferentie waarvan hier verslag wordt gedaan.

Verdieping | Studentartikel
juli 1998
AA19980646