zwijgrecht

Bewijs leveren tegen zichzelf. Huiszoeking.

A.H.J. Swart

Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM/ECHR) 25 februari 1993, Application no. 10828/84, ECLI:CE:ECHR:1993:0225JUD001082884 (Funke v. France) Uitspraak van het EHRM waarbij twee aspecten aan de orde komen. Ten eerste is het verplicht ter beschikking stellen aan de douane bij verdenking van een strafbaar feit in strijd met het zwijgrecht van een verdachte. Ten tweede is het dwangmiddel van de huiszoeking niet met genoeg waarborgen omkleed.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1993
AA19930672

Maandbladartikel

Controle door de FIOD

Hantering controlebevoegdheden door de fiscus in geval van verdenking

G. Knigge

Hoge Raad 26 april 1988, nr. 82.604, ECLI:NL:HR:1988:AD5708, NJ 1989, 390, mrs. Van der Ven, Jeukens, Mout, Davids, Govaerts; A-G Remmelink Uitspraak van de Hoge Raad met bijbehorende noot op het gebied van het fiscale strafprocesrecht. In deze uitspraak komt aan de orde in hoeverre iemand bij verdenking tot belastingontduiking een spreekplicht heeft en wat de bevoegdheden van de FIOD zijn. In de noot wordt hier dieper op in gegaan en wordt er oudere jurisprudentie aangehaald.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
november 1988
AA19880772

Maandbladartikel

Een nieuw Wetboek van Strafvordering voor de Nederlandse Antillen en Aruba?

S. van Gessel, M.F.J. Haak

In dit redactionele artikel wordt door twee redacteurs van Ars Aequi ingegaan op het nieuwe Wetboek van Strafvordering op de Nederlandse Antillen waar de cautie pas later behoeft te worden gegeven dan in Nederland en er voor verdachten een legitimatieplicht bestaat. Ook wordt er ingegaan op het strafrechtelijk kort geding waarbij er voor gedupeerden en andere belanghebbenden de mogelijkheid bestaat om voorzieningen te verzoeken bij de rechter. Redacteuren gaan daarbij ook in op het in het Koninkrijk der Nederlanden geldende concordantiebeginsel dat is opgenomen in het Statuut.

Opinie | Redactioneel
december 1996
AA19960737

Maandbladartikel

Een schuldig geheugen? Het belang van het zwijgrecht voor de geestelijke gezondheid van de verdachte

D.A.G. van Toor

Op 20 april 2017 promoveerde Dave van Toor aan de RU met het proefschrift Het schuldige geheugen? Een onderzoek naar het gebruik van hersenonderzoek als opsporingsmethode in het licht van eisen van instrumentaliteit en rechtsbescherming. Promotor was prof.mr. P.H.P.H.M.C. van Kempen. In deze bijdrage vertelt hij over zijn onderzoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
april 2018
AA20180343

Maandbladartikel

Grensoverschrijdende handhaving van Unierecht en de systeembreuk op het snijvlak van strafrecht en (punitief) bestuursrecht

A.J. de Vries

Op 5 april 2024 promoveerde Aart de Vries cum laude aan de UU met het proefschrift 'Evidence and Transnational Punitive Enforcement Proceedings in the European Union. The gathering, sharing, and use of evidence by Member States’ administrative and judicial authorities during transnational punitive enforcement proceedings in the EU’s integrated internal market and Area of Freedom, Security and Justice'. In deze bijdrage vertelt hij over zijn onderzoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
mei 2025
AA20250398

Maandbladartikel

Het zwijgrecht in het nadeel van de verdachte

Implicaties van de op Britse leest geschoeide ‘adverse inferences’-rechtspraak van het EHRM voor de Nederlandse strafrechtspleging

F.P. Ölçer

Post thumbnail

Momenteel wordt actief discussie gevoerd over een bepaalde vorm van beperking van het zwijgrecht van de verdachte in strafzaken, waarbij het gegeven dat de verdachte zwijgt tot nadeel leidt in het kader van de bewijsbeslissing. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) heeft al vrij lang geleden toetsingsmaatstaven ontwikkeld voor een dergelijke omgang met het zwijgrecht, maar het van toepassing zijnde kader is ingewikkeld en op verschillende punten vatbaar voor verschillende interpretaties. Bovendien is opvallend dat de rechtspraak van het EHRM vooral georiënteerd is op het Britse systeem, hetgeen ook aanleiding geeft, in het licht van de mogelijkheid dat in Nederland sprake is van in ieder geval groeiende belangstelling voor de optie van nadeel verbinden aan het zwijgen, de Straatsburgse eisen gedetailleerd in beschouwing te nemen.

Advertorial

PAO cursus Actuele ontwikkelingen in het straf(proces)recht

Op 21 december kunt u bij de VU Law Academy nog op de valreep voor het kerstreces uw opleidingspunten halen. Van 13.30-17.30 geven mr. dr. Klaas Rozemond en mr. Abhijit Das u de gelegenheid om in één cursusdagdeel kennis te nemen van de actuele stand van zaken op het terrein van het materiële strafrecht en het strafprocesrecht. De belangrijkste arresten van het afgelopen jaar worden op een rij gezet, samengevat en van deskundig commentaar voorzien. Ook wordt, voor zover relevant en actueel, ingegaan op de belangrijkste wijzigingen op het terrein van de strafrechtelijke wetgeving. Meer informatie en het inschrijfformulier vindt u via deze link van de PAO cursus Actuele ontwikkelingen in het straf(proces)recht Strafrechtelijke activiteiten in 2022 Leergang Strafrechtelijk bewijsrecht aan de VU: aanvallen door effectief te verdedigen Als uw cliënt strafrechtelijk vervolgd wordt, wilt u hem optimaal ondersteunen. Deze ondersteuning begint bij een effectief verweer in de rechtszaal. Hiervoor is het van groot belang dat u de relevante regels uit de wet en de jurisprudentie kent. Met de leergang Strafrechtelijk bewijsrecht vanuit verdedigingsperspectief verzamelt en verscherpt u die kennis. Deze interactieve en praktijkgerichte leergang start op 12 april 2022 en wordt verzorgd docenten uit de wetenschap en gerenommeerde advocatenkantoren en rechtelijke macht. De leergang is afgelopen jaar beoordeeld met weer ruim een 8! Volgens de deelnemers zijn de ervaringen van een (plv) rechter, advocaat en deskundigen zeer interessant en goed bruikbaar voor in de praktijk. Het succesvol afronden van deze leergang biedt u toegang tot de leergang Specialisatie Strafrecht. Met het diploma van de leergang Specialisatie Strafrecht voldoet u aan één van de voorwaarden voor lidmaatschap van de NVSA (Nederlandse Vereniging van Strafrecht Advocaten). Meer informatie vindt u op de site van de leergang Strafrechtelijk bewijsrecht

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2021
AA20211079

Maandbladartikel

Infiltratie of informatie?

M. Bosch

Volkert van der G. doet er sinds 6 mei het zwijgen toe. Dat is zijn goed recht. Hebben justitie en politie dan helemaal niets om er achter te komen wat hem heeft bewogen? Sinds 1 februari 2000 kent het Wetboek van strafvordering een aantal undercovermethoden. In deze bijdrage komen twee van deze methoden aan bod: het inzetten van een infiltrant en het inzetten van een informant. Deze kan ongemerkt de verdachte benaderen en hem uithoren. Welke van deze twee methoden komt bij uitstek in aanmerking en past het justitie en politie eigenlijk wel op dergelijke misleidende manieren aan hun informatie te komen?

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2002
AA20020604

Maandbladartikel

Ongelijkheidscompensatie door juiste wetsinterpretatie

L.J.A. Damen

Hoge Raad 25 april 2008, nr. 43448, ECLI:NL:HR:2008:BA3823, LJN: BA3823, JB 2008, 123, NJB 2008, P. 1303, nr. 1042 In deze belastingrechtzaak met een bestuursrechtelijke kant die uiteindelijk bij de Hoge Raad terecht komt gaat de Hoge Raad in op het begrip 'op de zaak betrekking hebbende stukken' uit art. 8:42 Awb in verhouding met art. 8:29 Awb dat een geheimhoudingsrecht ten aanzien van bepaalde stukken regelt. In de noot wordt dieper op het begrip in gegaan en op de verhouding met de rechtspraak van de hoogste bestuursrechters.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 2008
AA20080635

Maandbladartikel

Strafzaken in de media

Griezelen bij spannende verhalen of eerder stof tot nadenken?

L. Stevens

Post thumbnail De media zijn dol op strafzaken, ongetwijfeld vanwege het klassieke drama dat mensen kan doen huiveren. Maar dat is niet waarom het strafrecht zo’n boeiend rechtsgebied is, aldus Lonneke Stevens in deze amuse. Ze noemt drie voorbeelden van de dilemma’s die het strafrecht zo interessant maken.

Opinie | Amuse
mei 2021
AA20210430

Maandbladartikel

You have the right to remain silent…

A. van Veen

Redactioneel artikel over een destijds ingediend wetsartikel waarin er ten behoeve van de journalist werd voorzien in bronbescherming. In het artikel wordt ingegaan op de werking ervan, keuzemogelijkheid, en het verschil met het verschoningsrecht van bijvoorbeeld advocaten en artsen.

Opinie | Redactioneel
juli 1993
AA19930520

Maandbladartikel

Zwijgen als bewijs?

De rol van het zwijgen of verklaren van de verdachte in de bewijsconstructie van diefstal

T.J. van der Rijst

Post thumbnail Het zwijgrecht is een fundamenteel onderdeel van het recht op een eerlijk proces, maar is desondanks niet absoluut. In dit artikel wordt aan de hand van systematische feitenrechtspraakanalyse onderzocht wat de rol is van het zwijgen van de verdachte in de bewijsbeslissing bij diefstal, of dit verschilt tussen de delicten diefstal en witwassen en zo ja, welke factoren daarbij relevant zijn.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2022
AA20220737

Maandbladartikel