Resultaat 25–36 van de 70 resultaten wordt getoond

Gelegenheidswetgeving. Een rechtsstaat onwaardig?

Ph. Eijlander

Dit artikel behandelt het thema van de zogenaamde gelegenheidswetgeving en de daarmee samenhangende vraag of dit in de Nederlandse rechtsstaat mogelijk zou moeten zijn.

Bijzonder nummer | De rechtsstaat Nederland
juli 2004
AA20040484

Het bestuursproces in de mechanische mierenmaatschappij

A.Q.C. Tak

Het is triest gesteld in ons land met de bescherming van het individu tegen zijn eigen overheid. Recent is door de Hoge Raad grote zorg geuit over het peil van het Nederlandse strafproces. Maar met het Nederlandse bestuursproces is het nog vele malen erger gesteld. De regering reageert echter laconiek op alle ernstige kritiek en legt die achteloos naast zich neer (zoals zij tegenwoordig vrijwel alle kritiek, ook van vaste adviesorganen als Raad van State, Algemene Rekenkamer, Nationale ombudsman en dergelijke naast zich neerlegt). Men waant zich terug bij Lodewijk XIV of de tijden van staatssoevereiniteit in plaats van rechtssoevereiniteit, al is de huidige dictatuur fluweliger en verpakt in illusies van grondrechtenwaardering en rechts-beschermingsmogelijkheden. Zeer recent zijn de drie Nederlandse top-bewindslieden (minister-president Balkenende, minister van Justitie Donner en minister van Binnenlandse Zaken Remkes) door de Nationale ombudsman gevoelig op de vingers getikt omdat ze het Nederlandse parlement hadden misleid over de rechtsstatelijke wantoestand die aan het licht werd gebracht in mijn tweedelig handboek van het Nederlands Bestuursprocesrecht in theorie en praktijk uit 2002. De bewindslieden hebben deze kritiek op hun falend normen- en waardenbesef verre van zich geworpen, daarmee een ‘fraai’ voorbeeld van respect gevend voor de officiële, constitutionele hoeder van die normen en waarden in ons land.

juli 2005
AA20050564

Het Daschner Dilemma

Dreigen met foltering om levens te redden

S. Garvelink

Post thumbnail Op 30 juni 2008 deed het Europese Hof voor de Rechten van de Mens uitspraak in de geruchtmakende zaak Gäfgen tegen Duitsland. Het ging daar onder meer om de vraag of levensbedreigende situaties aanleiding kunnen zijn om het taboe op foltering in de rechtsstaat te doorbreken. Dit artikel geeft een overzicht van de feitenen procedures en gaat in op de rechtsfilosofische achtergronden.

Verdieping | Studentartikel
januari 2009
AA20090022

Het democratisch tekort van de Europese triloog

L.A.J. Senden

Trilogen, het informele driepartijenoverleg tussen de Europese Commissie, het Europees Parlement en de Raad van Ministers, zijn een effectief instrument in het Europese wetgevingsproces. Ze tasten echter ook het democratische en rechtsstatelijke gehalte van de Europese Unie aan, zo betoogt Linda Senden in deze bijdrage in de serie Recht en Politiek.

Blauwe pagina's | Recht en politiek
november 2020
AA20200990

Het populisme en de democratie

M. van Rossem

Het onderstaand artikel gaat over de vraag of een te verre democratisering geen aantasting van de democratisering zelf is. Zo wordt er gekeken naar het resultaat van het charisma van mensen om gekozen te worden in het bestuur van een land.

Bijzonder nummer | De rechtsstaat Nederland
juli 2004
AA20040537

Het recht op toegang tot de rechter

A.F.M. Brenninkmeijer

Het recht op toegang tot de rechter vormt een hoeksteen van de democratische rechtsstaat. Hoe heeft het recht op toegang tot de rechter zich in de Nederlandse rechtsorde ontwikkeld? Wat is de plaats van de rechter in onze constitu­tionele rechtsorde? En wat is de ideale vormgeving van effectieve rechtsbescherming tegen de overheid? Staat de toegang tot de rechter daarbij centraal?

Literatuur | Voortschrijdend inzicht
december 2019
AA20191034

Het recht van de Russische Federatie

F.J.M. Feldbrugge

Het Russische recht heeft zich sterk zelfstandig ontwikkeld en heeft pas in de 19e eeuw de aansluiting bij de continentale rechtsfamilie gemaakt. Tijdens het Sovjet bewind is het recht diepgaand van karakter veranderd. De recente wetgeving van de Russische Federatie heeft zich van de erfenis van het verleden ontdaan waar dit vereist werd door de invoering van een pluralistisch democratisch stelsel (in het bijzonder in het staatsrecht) en van een markteconomie (in het privaatrecht).

Overig | Rode draad | Over de grens
oktober 2006
AA20060703

Hoge Raad-benoemingen na een mislukte grondwetsherziening

P.P.T. Bovend'Eert

Post thumbnail In 2019 nam de regering het initiatief om de grondwettelijke benoemingsprocedure bij de Hoge Raad (art. 118 Gw) te herzien en daarbij het voordrachtsrecht van de Tweede Kamer af te schaffen. De grondwetsherziening draaide uit op een faliekante mislukking, maar geeft wel een beter inzicht in de betekenis van de bevoegdheid van de Tweede Kamer om een voordracht van die kandidaten op te maken bij Hoge Raadbenoemingen.

Opinie | Opiniërend artikel
november 2023
AA20230836

Hoofddoekjes als bedreiging voor de democratie

H. Gommer

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens kwam op basis van een toetsing van de seculiere democratie aan de mensenrechten tot een politieke uitspraak waar het ging om een verbod op hoofddoekjes. Niet de wet werd getoetst, maar de wenselijkheid van een repressief systeem in het geval van een jonge democratie. De vraag naar de relatie tussen sharia en mensenrechten blijkt ons westerse systeem een spiegel voor te houden. Een dialoog zal dus nog veel nieuwe inzichten kunnen opleveren. Omdat we in Nederland een open democratie hebben, is het maar zeer de vraag of een verbod hier nodig is om de rechtsstaat te beschermen. Vermoedelijk geldt juist het tegendeel. Vegl: Leyla sahin v. Turkey EHRM 10 november 2004 Vegl: Refah Partisi and others v. Turkey EHRM 13 februari 2003

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2007
AA20070496

Inleiding op de film Das Leben der Anderen

In deze bijdrage in de serie 'Recht & Cultuur' wordt ingegaan op de film 'Das Leben der Anderen'. Deze film gaat over Oost-Duitsland in welk land destijds geen ontzag bestond voor persoonlijke vrijheidsrechten en en in welk land er geen rechtsstaat gold. De auteur koppelt het onderwerp van de film aan de maatregelen die thans genomen worden in de strijd tegen het terrorisme en trekt enige parallellen.

Blauwe pagina's | Recht en Cultuur
september 2009
AA20090526

Inzake opsporing; eindrapport Enquêtecommissie Opsporingsmethoden

A. van Veen, P. Werdmuller

In de democratische rechtsstaat vraagt elk optreden van bestuur, politie en justitie een zo precies mogelijke wettelijke grondslag. Bij de toepassing van strafrecht en strafvordering binnen de democratische rechtsstaat kan het doel de middelen niet heiligen. De toepassing van proportionaliteit en subsidiariteit moet geschieden binnen de grenzen van wettelijke bevoegdheden en niet daarbuiten. Regeling van de opsporingsmethoden is noodzakelijk, zowel naar inhoud als naar procedure en controle. Het gaat niet alleen om de vraag wat er mag, maar ook om de vraag hoe toezicht en gezag worden uitgeoefend. Dit volgens het adagium: geen bevoegdheid zonder verantwoordelijkheid, geen verantwoordelijkheid zonder verantwoording.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
juni 1996
AA19960423

maart 1990

Katern 34: Bestuursrecht

H. Bolt

Resultaat 25–36 van de 70 resultaten wordt getoond