democratie

Resultaat 1–12 van de 57 resultaten wordt getoond

‘Artikel nul’: een algemene bepaling over rechtsstaat, democratie en grondrechten in de Grondwet?

M. Adams, G.J. Leenknegt

Dit voorjaar zal de regering voorstellen een algemene bepaling toe te voegen aan de Grondwet, inhoudende dat de Grondwet de rechtsstaat, de democratie en de mensenrechten waarborgt. De auteurs menen dat de voorgestelde bepaling in normatieve zin niet veel toevoegt aan onze Grondwet; in een meer symbolische zin is de bepaling wel van belang. De genoemde waarden zouden daarom op een andere plek tot uitdrukking moeten komen: voorafgaand aan de gehele Grondwet – als preambule dus.

Verdieping | Verdiepend artikel
maart 2015
AA20150207

Maandbladartikel

‘An oathbreaking insurrectionist’

De verkiesbaarheid van Donald Trump

J.J.J. Sillen

U.S. Supreme Court 4 maart 2024, 601 U.S. 100 (2024) (Trump v. Anderson)

Advertorial

Annotaties en wetgeving | Annotatie
mei 2024
AA20240453

Maandbladartikel

Authors to themselves

Het Parthenon als symbool van vrijheid en democratie

L. van den Berge

Dit jaar verschijnen op de blauwe pagina’s bijdragen over gebouwen die van belang zijn of zijn geweest voor het recht en de ontwikkeling ervan. In deze eerste bijdrage staat het Parthenon centraal.

Blauwe pagina's | Bouwstenen van het recht
januari 2015
AA20150004

Maandbladartikel

Bij ons in het dorp

E. Baars, M.M. Dolman

Centraal in dit redactionele artikel staat het referendum of lokaal niveau. De voordelen van een lokaal referendum worden genoemd, maar ook de juridische en praktische bezwaren die eraan kleven.

Opinie | Redactioneel
december 1990
AA19900920

Maandbladartikel

De Arabisch Europese Liga en de democratische rechtsstaat

P.B. Cliteur

Zijn de uitgangspunten van de Arabisch Europese Liga verenigbaar met die van de democratische rechtsstaat? Deze vraag blijft relevant, zelfs wanneer de AEL niet de spectaculaire groei zal doormaken die door sommigen gevreesd en door anderen gehoopt wordt. De AEL is een eerste proeve van een islamitische partij en naar alle waarschijnlijkheid zullen met de gewijzigde bevolkingssamenstelling vroeg of laat ook andere politieke partijen of sociale bewegingen ontstaan die de islam als uitgangspunt nemen. De vraag of zo’n islamitische partij kan bestaan zonder in strijd te komen met de uitgangspunten van het dominante politieke ideaal (de democratische rechtsstaat) waarop de meeste westerse staten in de wereld tegenwoordig georiënteerd zijn, ligt dan voor de hand.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2003
AA20030625

Maandbladartikel

De constitutionele monarchie

D.J. Elzinga

In dit artikel behorende bij de Rode draad 'Canon van het recht' gaat Elzinga in op de ontwikkeling van de constitutionele monarchie en behandelt daarbij ook de verschillen en de voor- en nadelen tussen een representatieve koning en een koning met werkelijke macht.

Overig | Rode draad | Canon van het Recht
juni 2009
AA20090415

Maandbladartikel

De democratische rechtsstaat bestaat niet zonder politici die hem willen verdedigen

N. de Boer

Hoe stevig staat een democratische rechtsstaat als steun van politici wankel is? Het kabinet-Schoof wil de rechtsstaat versterken, terwijl het de PVV, als grootste coalitiepartner, ontbreekt aan toewijding aan democratische en rechtsstatelijke kernwaarden. De ambitie van het kabinet negeert daarmee een wezenlijk punt: een goed functionerende democratische rechtsstaat vereist meer dan juridische waarborgen. Informele normen, zoals wederzijdse tolerantie en institutionele verdraagzaamheid, zijn van cruciaal belang om democratisch en rechtsstatelijk verval te voorkomen.

Opinie | Amuse
december 2024
AA20240990

Maandbladartikel

De economische fundering van de democratische rechtsstaat

M. van der Sluis

Voor (staatsrecht)juristen is de vraag interessant welke economische vrijheden op constitutioneel niveau als grondrecht beschermd dienen te worden. Welke regels die betrekking hebben op economische vraagstukken zijn van zulk fundamenteel belang voor de rechtsstaat dat ze opgenomen moeten worden in de nationale constitutie of Europese verdragen? Marijn van der Sluis besteedt aandacht aan deze tot op heden in het juridisch discours onderbelichte vragen.

Blauwe pagina's | Onderbelicht
september 2012
AA20120598

Maandbladartikel

De Europese Grondwet. Een introductie

F.D. Schild

In deze eerste bijdrage bij de reeks Rode draad 'Europa in zicht' wordt de voorgestelde Europese Grondwet behandeld. Daarbij komen de totstandkomingsgeschiedenis, deformalisering, democratisering, bevoegdheidsverdeling, besluitvorming en de institutionele balans aan de orde.

Overig | Rode draad | Europa in zicht | Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2005
AA20050010

Maandbladartikel

De geschonden majesteit

A.J. Nieuwenhuis

Sinds 1830 is in Nederland de majesteitsschennis strafbaar; met enige regelmaat vinden er ook vervolgingen plaats. Hieronder wordt de vraag gesteld of een dergelijk delict in een moderne democratie wel bestaansrecht heeft. De vraag wordt beantwoord door aandacht te besteden aan de rechtsgoederen die een verbod van belediging kan beschermen, aan de verhouding tussen vrijheid van meningsuiting en democratie, aan de onschendbaarheid van de koning, en aan de ontwikkeling van het positieve recht.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2016
AA20160021

Maandbladartikel

De invoering van een algemene bepaling of preambule bij de Nederlandse Grondwet in rechtsvergelijkend perspectief

J. Goossens, M.P. Kuijvenhoven

Op 5 april 2022 heeft de Tweede Kamer in tweede lezing het voorstel aangenomen tot toevoeging van een ongenummerde, algemene bepaling bij de Nederlandse Grondwet, namelijk ‘De Grondwet waarborgt de grondrechten en de democratische rechtsstaat.’ Deze bijdrage bevat een tekstuele rechtsvergelijking van de drie kernbeginselen in deze inleidende bepaling (democratie, rechtsstaat en grondrechten) met de preambules en het corpus van de 192 andere, geldende nationale grondwetten.

Rode draad | Grenzeloze Grondwetten
mei 2022
AA20220412

Maandbladartikel

De machtigingswet: crisismanagement in de rechtsstaat

J.F.L. Roording

Meer dan incidenteel heeft de staatsrechtelijke literatuur zich met het fenomeen machtigingswetgeving niet beziggehouden. Toch is daar alle aanleiding toe, omdat het riekt naar een anti-democratische, autoritaire regeerstijl. Aan de hand van een bespreking van drie als zodanig bekend staande machtigingswetten wordt getracht enige duidelijkheid te scheppen over de aard van dit type wetgeving. Tot slot worden kort enige voorwaarden geschetst waaronder, naar mijn mening, machtigingswetgeving uit rechtsstatelijk oogpunt verantwoord, of zelfs aangewezen is.

Verdieping | Studentartikel
januari 1990
AA19900003

Maandbladartikel

Resultaat 1–12 van de 57 resultaten wordt getoond