Tag: rechtsgeschiedenis

Het begin van het nieuwe collegejaar vormt voor ons aanleiding stil te staan bij de samenstelling van de bacheloropleidingen Rechtsgeleerdheid hier te lande. Wij richten ons in het bijzonder op het vak Romeins recht, dat nog niet zo lang geleden verplicht deel uitmaakte van voornoemde opleidingen. Dat zal menig hedendaagse rechtenstudent bevreemden, al helemaal als […]
Als er een wedstrijd zou zijn wie de meeste wetboeken kan ontwerpen, dan zou Nederland hoog op de ranglijst staan. Met ontwerpers als Molengraaff, Modderman en Meijers is ons land ook in kwaliteit rijkelijk gezegend. De beroemdste opsteller van een wettekst die in de Lage Landen actief was, werd echter niet hier geboren, maar in […]

Domitius Ulpianus

Auteur: . Geplaatst op .
Ruim een derde van alle in de Digesten opgenomen fragmenten is van de hand van Domitius Ulpianus. Het zijn er maar liefst 2462. Ulpianus leefde in dezelfde tijd als Paulus en iets later dan Papinianus. Hij zal geboren zijn zo rond het jaar 160. In een van zijn teksten noemt hij de schitterende kolonie Tyrus […]

Wie was Gaius?

Auteur: . Geplaatst op .
Voetballers, zangers, schilders en filosofen hebben één naam als ze erg beroemd zijn. Voor juristen is een mononiem meestal niet weggelegd. Zeker niet in Rome, waar men goede sier maakte met een hele trits aan voor-, achter-, familie- en bijnamen. Juist daarom is het vreemd dat we niet zoveel weten over Gaius. Het is niet […]

Sextus Pomponius

Auteur: . Geplaatst op .
Sextus Pomponius is één van de wat minder bekende Romeinse juristen met een desondanks betrekkelijk grote invloed. Hij behoorde niet tot de kopgroep van de vijf auteurs wier geschriften in de citeerwet uit de 5e eeuw tot exclusieve bron van het juristenrecht werden verheven (dat waren Papinianus, Paulus, Gaius, Ulpianus en Modestinus). De rechter diende […]
Generaties studenten hebben voor Romeins recht tentamenvragen gekregen waar Aulus, Blasius en Claudius in voorkomen. Behalve als er sprake is van een diefstal, want dan heet de bedrieglijke rover opeens Bulla. Deze inside joke heeft een vrij simpele reden. Bulla Felix (‘geluksamulet’) is na Spartacus zo’n beetje de bekendste bandiet uit de oudheid. Rond 205-207 […]
Een zesde van de teksten in de Digesten is van de hand van Julius Paulus. Volgens de telling van Puchta, een negentiende-eeuwse vorser van de destijds in Duitsland geldende Digesten, zijn het er maar liefst 2080. Over zijn persoon, familie en afkomst weten we heel weinig. Daarbij is zijn veel voorkomende naam niet behulpzaam: Julius […]
Van het privéleven van de meeste Romeinse juristen weten we niet veel. Zij spreken door hun geschriften. Die gaan zelden over hun bezigheden, hun vriendschappen of hun voorkeuren. Soms vermelden Romeinse juristen bij wie zij in de leer zijn geweest of valt er een ander detail van de tafel. Romeinse juristen zijn vooral jurist. Zij […]
Wetgeving kan mooi zijn. Een auteur als Stendhal vond in de Code Napoléon dagelijks inspiratie voor zijn Le rouge et le noir. Doctrine kan beklijven. De Discours préliminaire van Portalis blijft al ruim twee eeuwen boeien. Maar er is één rechtsbron die qua boeiendheid boven de andere uitsteekt. Rechtspraak laat op het scherp van de […]
De afgelopen maanden maakte de Gelderse pers melding van financiële problemen waarvoor het ­Nijmeegse museum Het Valkhof zich geplaatst ziet. Het zou jammer zijn als een museale deconfiture ons zou beroven van de mogelijkheid om een van de meest opmerkelijke Romeinse museumstukken aldaar te bewonderen. Het gaat natuurlijk om de kantharos van Stevensweert. Deze wordt […]