Verdieping

Het Post-Kadi Tijdperk

Over hoe een progressieve benadering vooruitgang kan smoren

L.J. van den Herik

Post thumbnail De directe verdienste van het Kadi-arrest van 2008 is dat het geleid heeft tot de oprichting van de VN-Ombudspersoon en betere rechtsbescherming binnen het Al-Qaeda-sanctieregime. Echter de Kadi-zaak richt zich uitsluitend op dit sanctieregime en ook in de literatuur is het meer algemene gebrek aan rechtsbescherming voor alle sanctieregimes onderbelicht gebleven. Recente politieke voorstellen om het mandaat van de Ombudspersoon geleidelijk uit te breiden naar andere regimes trachten hier verandering in aan te brengen. Maar het laatste Kadi-arrest van 18 juli 2013 lijkt deze ambities op een lager pitje te zetten nu het de Ombudspersoon als zodanig als onvoldoende heeft aangemerkt. Dit artikel bespreekt het meer algemene probleem van onvoldoende rechtsbescherming binnen sanctieregimes en de implicaties van het meest recente Kadi-arrest.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2013
AA20130811

Het proces Öcalan

T. Prakken

In de rubriek Mensenrechten deze keer geen doorwrochten juridische beschouwingen maar een verslag van een betrokkene bij een zaak.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 1999
AA19990642

Het raadplegen van genealogische DNA-profielen in niet door de overheid beheerde databanken

D.A.G. van Toor

Post thumbnail In de Verenigde Staten van Amerika zijn in spraakmakende cold cases verdachten geïdentificeerd doordat de autoriteiten een genealogisch DNA-profiel hebben gebruikt. Door het genealogische DNA-profiel van de verdachte in commerciële databanken (zoals GEDmatch) te uploaden, kunnen familieleden worden gevonden van de donor die op de plaats delict lichaamsmateriaal heeft achtergelaten. In deze bijdrage wordt de vraag beantwoord of deze werkwijze naar Nederlands recht toelaatbaar zou zijn. Artikel gelezen en nu oren naar meer? De moordmysterie-podcasts die in dit artikel genoemd worden hebben we voor je verzameld op: arsaequi.nl/juridische-podcasts


Advertorial

Pak de regie. Word Officier van Justitie.

Van winkeldiefstal tot moord. Van belastingontduiking tot terrorisme. Als Officier van Justitie heb je de regie over de opsporing en vervolging van strafbare feiten. Je bent vanaf de eerste melding bij de zaak betrokken en heb je de regie over het opsporingsonderzoek, de dossiervorming, de afdoeningsbeslissing, het contact met de slachtoffers tot aan de inhoudelijke behandeling op zitting. Samen met onze ketenpartners bepaal je de strategie en neem je beslissingen die ertoe doen in het leven van anderen. Daarbij navigeer je op je gevoel voor rechtvaardigheid en je morele kompas. We vroegen enkele officieren wat voor dilemma’s je in je dagelijkse werk zoal tegenkomt, welke afwegingen je maakt en welke koers je daarmee uitzet. Wat doe je als je een ambtsmelding van het AIVD krijgt over een op handen zijnde terreuraanslag? Wat als een verdachte van bedreiging met vuurwapen plotseling spijt krijgt? En hoe ga je om met een groepje jongeren dat in gevecht raakt met twee, kennelijk homoseksuele, mannen en een daarvan ernstig mishandelt? Lees de verhalen en bepaal of jij een van onze nieuwe officieren wilt worden. We nodigen je van harte uit om te solliciteren! Naar de verhalen: Niet afwachten maar ingrijpen Niet zitten maar zwoegen Geen spreekrecht maar mediation

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2020
AA20200359

Het recht getuigen in strafzaken te ondervragen anno 2017

B. de Wilde

Post thumbnail

De verdediging in een strafzaak heeft het recht getuigen te ondervragen. Dit recht kan echter niet altijd effectief worden uitgeoefend. Wanneer dat niet mogelijk is geweest, leidt het gebruik van de getuigenverklaring voor het bewijs mogelijk tot schending van het ondervragingsrecht. In dit artikel wordt beschreven op welke manier kan worden bepaald of dat het geval is.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2017
AA20170777

Het recht op compensatie bij langdurige vertraging nader verduidelijkt

R. van der Hulle

Post thumbnail Sinds het Sturgeon-arrest hebben niet alleen passagiers van geannuleerde vluchten, maar ook passagiers van vertraagde vluchten recht op compensatie. Het arrest heeft geleid tot veel protest bij luchtvaartmaatschappijen, die onder andere door een beroep te doen op onduidelijkheden in de toepasselijke Verordening (EG) nr. 261/2004 onder hun verplichtingen uit proberen te komen. In het begin dit jaar gewezen Folkerts-arrest zijn deze onduidelijkheden aan de kaak gesteld.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2013
AA20130727

Het recht op gezondheid: geen recht om gezond te zijn

B. Toebes

Verdieping | Verdiepend artikel
december 1999
AA19990912

Het recht op hoor en wederhoor wordt nergens meer geschonden dan binnen de traditionele rechtswetenschap

Interview met Dorien Pessers

T.B. Trotman, K. Vos

Dorien Pessers werd in 1951 geboren te Tilburg. Zij studeerde van 1972 tot 1978 Nederlands Recht aan de Katholieke Universiteit Tilburg. Na haar studie werkte zij als redactiesecretaris bij het NJB en vervolgens als docente vrouwenstudies aan successievelijk de Katholieke Universiteit Nijmegen en de Universiteit van Amsterdam. Sinds 1987 is zij tevens verbonden aan het Clara Wichmann Instituut (CWI). Zij is redactrice van Nemesis en maakte tot 1989 deel uit van de redactie van het Nederlands Juristenblad (NJB). Zij is een productief publiciste, onder andere in het NJB, Nemesis en uitgaven van het Clara Wichmann Instituut.

Verdieping | Interview
januari 1991
AA19910027

Het recht op toegang tot noodzakelijke zorg

J.K.M. Gevers

Wat is de betekenis van het recht op gezondheidszorg in situaties van tekort, en wie kan de burger aansprakelijk stellen als hulp niet (tijdig genoeg) beschikbaar is? Juridische aanspraken op zorgontstaan eerst en vooral op grond van de wettelijke ziektekostenverzekeringen. Die maken dat de verzekeraar er jegens de verzekerde voor heeft in te staan dat die de noodzakelijke zorg kan krijgen. Recente rechtspraak toont dat de patiënt zijn aanspraak beter tot gelding kan brengen als het(slechts) om financiële tekorten gaat dan wanneer van feitelijke capaciteitstekorten sprake is. Ookde overheid is in dat laatste geval niet gemakkelijk aan te spreken. De toegang tot zorg kan op sommigepunten weliswaar beter gewaarborgd worden, maar tegelijk laat schaarste in de zorg zich niet door een eenvoudige juridische formule bezweren.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2003
AA20030437

Het recht van vereniging en de ‘anti-democratische’ organisatie

B. Oosting

Na alle commotie rond de opvoering van Fassbinders vermeende antisemitische toneelstuk 'Het vuil, de stad en de dood' zijn de extremistische 'anti-democratische' groeperingen weer in het middelpunt van de belangstelling komen te staan.Hierdoor kwam de vraag naar de mogelijkheden tot juridische bestrijding van dergelijke organisaties prominent in beeld. Het meest geëigende instrument dat het Nederlandse recht kent is de beperking van het in de Grondwet neergelegde recht van vereniging door de artikelen 15 en 16 boek 2 BW. Door middel van deze artikelen kunnen organisaties verboden worden verklaard en/of worden ontbonden. In dit artikel volgt een beschouwing over de vraag of een democratie zich mag verweren tegen 'anti-democratische' organisaties en, zo ja, hoe ver men hierin mag gaan.Hierbij zal tevens het wetsontwerp verboden rechtspersonen, waarvan de parlementaire behandeling (1988) inmiddels is gevorderd tot en met het voorlopig verslag Eerste Kamer, aan de orde komen.

Verdieping | Studentartikel
juni 1988
AA19880359

Het Schotse referendum en het kiesrecht voor gedetineerden

R. van der Hulle

Post thumbnail Het kiesrecht voor gedetineerden is nog altijd een omstreden onderwerp binnen het Verenigd Koninkrijk. De Britse regering voert al jarenlang een felle strijd tegen de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (hierna: het EHRM), waaruit volgt dat een algehele, categorische uitsluiting van gedetineerden van deelname aan verkiezingen niet is toegestaan. Tegen die achtergrond werd het Britse Supreme Court gevraagd een oordeel te geven over de uitsluiting van gedetineerden van deelname aan het op 18 september 2014 gehouden Schotse referendum.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2015
AA20150454

Het SER-advies van 15 mei 1992 over de betrokkenheid van de ondernemingsraad bij de voorbereiding van belangrijke beleidsbeslissingen en projecten

J. Zegers

Volgens een in 1987 uitgevoerd onderzoek is één van de knelpunten in het functioneren van ondernemingsraden dat ze in het algemeen pas op een laat tijdstip bij adviesplichtige besluiten worden betrokken. De onderzoekers wijten dit onder andere aan het huidige systeem van artikel 25 van de Wet op de Ondernemingsraden. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in 1989 aan de SER de vraag voorgelegd of dit 'knelpunt' aanleiding is om tot wijziging van de Wet op de Ondernemingsraden over te gaan. De SER heeft deze vraag beantwoord in zijn advies van 15 mei 1992. Het standpunt van de SER is het onderwerp van dit artikel.

Verdieping | Studentartikel
december 1992
AA19920762

Het slachtoffer en de afgedwongen verschijning van de verdachte