Rechtspleging

De zin en onzin van maatschappelijk effectieve rechtspraak

R. de Bock

“Verwarring over de kerntaak van de rechter is niet wat we nodig hebben in deze verwarrende tijden” aldus Ruth de Bock in deze column.

Opinie | Column
april 2020
AA20200358

Democratischer strafrechtspraak? De betekenis van de inbreng van leken

Th.A. de Roos

Post thumbnail

In dit artikel probeert Theo de Roos de vraag te beantwoorden of de non-participatie van leken (in de zin van niet-juristen die geen professionele bemoeienis hebben met de strafrechtspleging) vanuit het gezichtspunt van de democratie, die immers vereist dat ‘het volk’ beslist, een onoverkomelijk nadeel is voor de acceptatie en legitimiteit van de strafrechtspraak. Allereerst zal hij daartoe kort een blik werpen op de bakermat van de democratie, het antieke Athene. Vervolgens bespreekt hij de strafrechtspraak van België en de rol van het hof van assisen daarin. Ten slotte formuleert hij een antwoord op de vraag: is er sprake van een democratisch tekort in onze strafrechtspraak?

Bijzonder nummer | Privatisering van het strafrecht | Overig
juli 2013
AA20130560

Earl Warren – ‘Super Chief’

J.H. Gerards

Post thumbnail Maar liefst zestien jaar leidde Earl Warren het Amerikaanse Supreme Court, en in die periode bracht hij heel wat reuring teweeg. Nadat hij in 1953 was benoemd, zorgde hij er, met de beroemde uitspraak in Brown v. Board of Education (1954), meteen voor dat de rassensegregatie op Amerikaanse scholen ongrondwettig werd verklaard. Is dit misschien het meest bekende wapenfeit, het ‘Warren Court’ veranderde tussen 1954 en 1969 nog veel meer. Na zijn dood in 1974 schreef Time over hem: ‘He had more impact on his time – and on the future – than many Presidents’.

Rode draad | Beroemde en Beruchte rechters
juni 2010
AA20100432

Een tramlijn door Jeruzalem

Verantwoord ondernemen vanuit Nederland

A.G. Castermans, J.A. van der Weide

Post thumbnail Kan een Nederlandse rechtspersoon in rechte verantwoordelijk worden gehouden voor de betrokkenheid van een dochterbedrijf bij mensenrechtenschendingen in het buitenland? Alex Geert Castermans en Jeroen van der Weide behandelen deze vraag in hun artikel ‘Een tramlijn door Jeruzalem’ aan de hand van een rechtszaak in Frankrijk, aangespannen door de Association France Palestine Solidarité tegen Alstom en Veolia, omdat die twee ondernemingen hun medewerking verlenen aan een project dat volgens de eisers bijdraagt aan de instandhouding van een situatie die in strijd is met het internationaal recht.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2010
AA20100404

Eerherstel voor de wetgever en de wet

T. Hartlief

Post thumbnail In het civiele recht is het grijpen naar de wetsgeschiedenis bij de uitleg van de wet door gebruikers daarvan een tweede natuur geworden. Daar is niets mis mee zolang zij oog hebben voor de beperkingen van deze belangrijke inspiratiebron die het moet hebben van de overtuigingskracht van het aangetroffen materiaal. De wetsgeschiedenis lijkt echter een status te hebben gekregen die die van de wet benadert.

Opinie | Opiniërend artikel
maart 2025
AA20250200

Eindelijk een maatschappelijke orde?

De voorstellen tot wijziging van de Advocatenwet

F.A.W. Bannier

Op het moment is bij de Tweede Kamer een wetsvoorstel in behandeling tot wijziging van de Advocatenwet. Gezien de stellingname van de verschillende politieke partijen bij de bespreking in de Vaste Commissie voor Justitie ziet het ernaar uit dat het wetsontwerp zal worden aangenomen. Bijzonder hoogleraar Advocatuur Floris Bannier plaatst kritische kanttekeningen bij enkele van de voorgestelde wijzigingen.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2011
AA20110026

Expliciet gebruik van de literatuur door de Hoge Raad: een typologie

R. van Dijken

Post thumbnail Slechts in een klein aantal gevallen gebruikt de Hoge Raad expliciet de literatuur in zijn arresten. De auteur brengt in kaart op welke wijzen de Hoge Raad dit doet, door daarvan een typologie op te maken. Deze typologie kan als uitgangspunt dienen voor vervolgonderzoek over de rol van de literatuur in de jurisprudentie van de Hoge Raad.

Verdieping | Studentartikel
oktober 2019
AA20190755

Fijn dat u er allemaal bent (Digitaal boek)

R.A. Torringa

Post thumbnail De familierechter brengt verreweg het grootste deel van zijn tijd door met het vissen in dit troebele water van de onfortuinlijke partnerkeus van de procespartijen. Raadsheren beschrijven hoe zij omgaan met de bijkans onmogelijke opgave om met een gebrekkig en eenzijdig juridisch instrumentarium conflicten te lijf te gaan die primair beheerst worden door niet-juridische factoren.

9789069166872 - 13-06-2001

Geautomatiseerde werken en gegevensdragers, tijd voor vernieuwing

J.W. van den Hurk

Post thumbnail

Kernbegrippen in wetgeving en vooral jurisprudentie met betrekking tot cybercrime zijn ‘geautomatiseerde werken’ en ‘gegevensdragers’. Hoewel de betekenis ervan inmiddels uitgekristalliseerd lijkt te zijn, is niets minder waar. Met name de opkomst van clouddiensten heeft ertoe geleid dat de huidige invulling van deze begrippen niet steeds bruikbaar is. Daarom moet worden gezocht naar begrippen die dat wel zijn.

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2022
AA20220363

Gedragsdeskundige rapportages in strafzaken: een weerbarstige materie

C.M. van Esch

Onderzoek naar forensisch gedragsdeskundige rapportages in strafzaken leert dat gedragsdeskundigen bij de verslaglegging verschillende verplichtingen verzaken. Bovendien zijn veel rapporten weinig toegankelijk. Verrassend is daarom dat rechters zich weinig kritisch opstellen ten aanzien van de gedragsdeskundige adviezen. Zo nemen zij in tachtig procent van de zaken het advies van de gedragsdeskundige over de toerekeningsvatbaarheid over, terwijl de beschrijving van de relatie tussen stoornis en tenlastegelegde dat zelden rechtvaardigt. Dit artikel biedt gebruikers van Pro-Justitiarapportages (en ook gedragsdeskundigen) handvatten om te beoordelen in hoeverre forensisch psychiaters en psychologen ten aanzien van een aantal aspecten bij de verslaglegging voldoen aan hun verplichtingen.

Perspectief | Perspectiefartikel
november 2012
AA20120875

Gedwongen pensionering van rechters: een verouderde norm?

L.M. van den Bosch, R.H.T. Jansen

De Wet rechtspositie rechterlijke ambtenaren kent al bijna een eeuw een harde leeftijdsgrens: zodra een rechter zeventig jaar oud is, moet hij of zij de toga aan de wilgen hangen. De auteurs van dit redactioneel betogen dat de wettelijke pensioenontslagleeftijd voor rechters is verouderd. Zou die leeftijdsgrens niet met de gemiddelde levensverwachting moeten meegroeien?

Opinie | Redactioneel
april 2021
AA20210331

Geschillen als handelswaar

Over cliffhangers en e-Court-soap

E. Bauw

Post thumbnail De werkwijze en het verdienmodel van het digitale arbitrage-instituut e-Court zijn en blijven omstreden. De Hoge Raad zal duidelijkheid moeten geven over de aanvaardbaarheid ervan. Tot die tijd ligt de ‘robotrechter’ stil. Is de commerciële benadering van geschillenbeslechting te verenigen met adequate rechtsbescherming? In ieder geval zal e-Court de kritiek serieuzer moeten nemen dan zij tot nu toe heeft gedaan.

Opinie | Opiniërend artikel
november 2018
AA20180890