Metajuridica

Resultaat 1105–1116 van de 1133 resultaten wordt getoond

Wat is de staat van de rechtsstaat?

De meerwaarde van empirisch-juridisch onderzoek

M.L.M. Hertogh

Post thumbnail Discussies over de rechtsstaat worden meestal gevoerd op basis van een juridisch rechtsstaatbegrip, maar welke rol spelen de beginselen van de rechtsstaat in de dagelijkse praktijk? Marc Hertogh gaat daarop in in deze amuse.

Opinie | Amuse
september 2019
AA20190630

Wat is er mis met de rechterlijke organisatie?

P.P.T. Bovend'Eert

De bestuursstructuur van de rechterlijke organisatie staat al een aantal jaren ter discussie. Veel rechters klagen over de Raad voor de rechtspraak, de bestuurlijke organisatie van hun gerechten en de eenzijdige focus op bedrijfsvoering en productie. Rechters voelen zich onzelfstandige productiemedewerkers in plaats van onafhankelijke professionals. De kritiek is terecht. De wetgever heeft ten onrechte gekozen voor een top-down structuur in de gemoderniseerde rechterlijke organisatie. Het is zaak deze constructiefout te herstellen.

Perspectief | Perspectiefartikel
mei 2016
AA20160406

Wat juristen van apen kunnen leren

H. Gommer

Post thumbnail De mens is evolutionair succesvol omdat hij in staat is tot zeer complexe vormen van samenwerking. Door samen te werken heeft hij zich temidden van allerlei bedreigende omstandigheden weten te handhaven. Dit deed hij aanvankelijk in kleine groepen van jager-verzamelaars. Deze groepen wisten dankzij de instelling van al dan niet geschreven normen – die toegeschreven werden aan de goden – samen te werken als volk of staat. Zonder regels is immers geen afstemming mogelijk en is er dus geen samenwerking op hoog niveau. Het is op het niveau van de groepssamenwerking dat biologie en recht elkaar raken. In dit artikel wordt samenwerking als raakvlak tussen biologie en recht nader onderzocht.

Opinie | Opiniërend artikel
december 2013
AA20130921

Wat kan kunstmatige intelligentie betekenen voor het werk van de rechter

M.J.M.A. van der Put

Mijn proefschrift beoogt een bijdrage te leveren aan de kennis van en discussie over kunstmatige intelligentie (KI) bij het spreken van recht. Het belang van de inzet van KI wordt mede onderstreept door de groeiende werkdruk en het tekort aan rechters. KI kan onder meer snel grote hoeveelheden informatie doorzoeken en verwerken, patronen herkennen en beschrijven. KI biedt alleen al hiermee verschillende mogelijkheden voor inzet in de rechtspraak. In dit artikel wordt een korte beschrijving van het onderzoek gegeven en een aantal conclusies over de inzet van kunstmatige intelligentie bij rechterlijke oordeelsvorming besproken.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
april 2023
AA20230304

Wat kunnen wij leren van de opzet van het Chinese ontwerp-BW?

Over de ideale plaats van het onrechtmatige daadsrecht in een burgerlijk wetboek

J. Guo

Post thumbnail

Sinds de dood van Mao zet China grote stappen om het rechtssysteem te moderniseren. Een van de meest uitdagende wetgevingsprojecten is het vervaardigen van een burgerlijk wetboek. Hoewel in de afgelopen drie decennia reeds veel privaatrechtelijke wetten zijn afgekondigd in China, heeft de Volksrepubliek vooralsnog geen burgerlijk wetboek. Het einde van het codificatieproject lijkt nu in zicht. In deze rode draad-bijdrage licht William Guo de verschillen toe tussen met name het Nederlandse onrechtmatige daadsrecht en dat in het Chinese ontwerp-BW.

Overig | Rode draad | Over de grenzen van het recht
september 2011
AA20110659

Wat rechtvaardigheid en fast food met elkaar gemeen hebben

J.G.H. Altena-Davidsen, F.S. Bakker

Regels zorgen in de meeste zaken voor voorspelbaarheid, gelijkheid en gerechtigheid tegen een lage prijs. Maar ze produceren door hun algemene karakter onvermijdelijk ook onrechtvaardige uitkomsten in uitzonderingsgevallen. De rechter kiest er soms voor om de wet opzij te zetten, teneinde tot een resultaat te komen dat hij verdedigbaar acht in het individuele geval. Het is echter maar de vraag of de rechtvaardigheid daarmee wel echt gediend is.

Opinie | Redactioneel
juni 2013
AA20130425

Wat wil de wetgever?

Reactie op M. Bruijn, J. Koornstra, B. Roorda, J. Schilder & J. Brouwer, ‘Over vermeende wetshistorische interpretatie en selectieve rechtsvinding’

H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith

In het februarinummer 2020 van Ars Aequi schreven M. Bruijn, J. Koornstra, B. Roorda, J. Schilder & J. Brouwer ‘Over vermeende wetshistorische interpretatie en selectieve rechtsvinding’. Harm Kloosterhuis en Carel Smith schreven daarop deze reactie. Met nawoord van Bruijn, Koornstra, Roorda, Schilder & Brouwer.

Opinie | Reactie/nawoord
juni 2020
AA20200565

Water: een openbare zaak

H.Ph.J.A.M. Hennekens

In deze bijdrage wordt nagegaan of water een zaak is in de zin die ons privaatrecht daaraan toekent, waarbij ook een vluchtige blik wordt geworpen op wat het Duitse en Franse recht in dit leren. Daarna krijgt de vraag naar openbaarheid van water aandacht. Duidelijk is dat water verschillende functies vervult. Vanuit die functies wordt de raltie gelegd met het begrip openbaarheid en de gevolgen die het recht daaraan verbindt. Openbaarheid blijkt zowel publiek- als privaatrechtelijk gewaardeerd te worden, waarbij de publiekrechtelijke regelen in toenmende mate het water zijn gaan beheersen. Ook wordt weer even gekeken naar het Franse en het Duitse recht om met enkele conclusies af te sluiten.

Bijzonder nummer | Water
mei 1999
AA19990371

Weet de rechter wat de maatschappij vindt?

Een empirischjuridische blik op het gebruik van maatschappelijke opvattingen bij rechterlijke oordeelsvorming

T. Bouwman, L. Dalhuisen

Post thumbnail Rechters betrekken soms maatschappelijke opvattingen bij hun oordeelsvorming. De vraag is in hoeverre zij deze opvattingen kennen. Weet men wat er speelt? Uit empirisch-juridisch onderzoek blijkt dat de opvattingen in de maatschappij niet altijd overeenkomen met wat rechters zien als de maatschappelijke opvatting. Vraag is daarom of hun oordeel wel hierop gebaseerd zou moeten worden.

Opinie | Opiniërend artikel
december 2023
AA20230956

Welk recht & welke ethiek?

Over Konrad Morgen. The conscience of a Nazi Judge

T.J.M. Mertens

Post thumbnail

Konrad Morgen was een bijzondere rechter: lid van de SS met als opdracht gevallen van corruptie binnen die organisatie te vervolgen. Kan iemand die de rechtvaardigheid is toegewijd zoals hij zelf verklaarde, nochtans als rechter functioneren binnen een dergelijke ‘criminele’ organisatie? Een recente biografie levert een fascinerend, maar gemengd beeld op.

Literatuur | Boekbespreking
november 2017
AA20170911

Werkdruk van rechters

K.G.F. van der Kraats

Post thumbnail De laatste tijd is er (wederom) aandacht gevraagd voor de hoge werkdruk in de Rechtspraak. Zo staat er in de cao voor de rechterlijke macht dat de werkdruk in de Rechtspraak structureel te hoog is. In die cao is opgenomen dat een verkenner wordt aangesteld die gaat onderzoeken wat op korte termijn aan de hoge werkdruk te doen valt. Kim van der Kraats neemt in dit artikel een voorschot op die verkenning.

Perspectief | Perspectiefartikel
oktober 2023
AA20230800

Westers staatsrecht als onderwerp van studie

T. Koopmans

Het boek van Van Caenegem, An historical introduction to Western constitutional law, biedt een rechtshistorisch perspectief op de staatsrechtelijke ontwikkelingen van de 20e eeuw in onze hoek van de wereld. Het belang ervan ligt in de combinatie van de historische en de rechtsvergelijkende dimensie.

Perspectief | Perspectiefartikel
september 1997
AA19970574

Resultaat 1105–1116 van de 1133 resultaten wordt getoond