Metajuridica

Resultaat 925–936 van de 1133 resultaten wordt getoond

Recht van Onderop

Antwoorden uit de rechtssociologie

M.L.M. Hertogh, H.A.M. Weyers

Post thumbnail De invloed van recht op de samenleving en vice versa. De actuele stand van de kennis van de rechtssociologie uiteengezet door gerenommeerde rechtssociologen.

9789069167763 - 08-06-2011

Recht, rechter, rechtsvorming: een agonistisch perspectief

J.E. Esser

Post thumbnail Het Nederlandse debat over de rol van de rechter wordt sterk gekenmerkt door de constitutionele traditie van de democratische rechtsstaat en kent daarmee een aantal vrijwel vaststaande uitgangspunten. Binnen de agonistische democratietheorie staan gedeelde uitgangspunten echter altijd ter discussie. Dat leidt tot een ander perspectief op de scheiding tussen politiek en recht, de trias politica als machtenscheiding en de rol van de rechtswetenschapper.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2020
AA20200933

Recht, taal en de ordening van de werkelijkheid: grensbepalingen, grensverkenningen en grensoverschrijdingen

A.M.P. Gaakeer

Taal is het levend instrument waarmee wij recht spreken en bespreekbaar maken en, uiteindelijk, bepalen wat rechtens heeft te gelden. Het recht beoogt immers ordening, van de samenleving en in het individuele geval. De taal van het recht als vervanger van het geweld van eigenrichting heeft echter ook zijn ‘grenzen’. Deze bijdrage verkent er enige.

Bijzonder nummer | Recht & taal
juli 2015
AA20150602

Recht, tragedie en het tekort van de zuivere rede

L. van den Berge

Post thumbnail

Elk individu dat met het recht te maken krijgt is uniek. Maar om orde te scheppen in een onoverzichtelijke werkelijkheid kan het recht niet anders dan een systeem uit de grond stampen dat berust op kunstmatige indelingen en algemene regels die ongelijke monniken tot op zekere hoogte gelijke kappen opzetten. Oftewel: het recht is als een tragische held die het nooit goed kan doen, aldus Lukas van den Berge in deze bijdrage in de reeks ‘Rechtvaardigheid’.

Blauwe pagina's | Rechtvaardigheid
februari 2018
AA20180100

Rechter en politiek in de DDR

G.J.M. van Wissen

In deze bijdrage aan het bijzonder nummer 'Rechter en Politiek' wordt het ideologisch en juridisch kader geschetst waarin de rechter in de vroegere DDR functioneerde. De conclusie is dat de rechter een verlengstuk is geweest van het communistische regime en in die functie een belangrijke bijdrage heeft geleverd aan de instandhouding van de heerschappij van de Sozialistische Einheitspartei Deutschlands (SED), de Oostduitse communistische partij. Vervolgens wordt aangegeven hoe na de Wende tot op zekere hoogte een Selbstreinigung van de rechters heeft plaats gevonden. Het resultaat hiervan is dat een meerderheid van de vroegere DDR-rechters haar functie verder zal kunnen uitoefenen.

Bijzonder nummer | Rechter en politiek
november 1992
AA19920743

Rechter en politiek in de negentiende eeuw

R. Pieterman

Rechter en politiek waren ook in de negentiende eeuw nauw met elkaar verweven. De Nederlandse eenheidsstaat moest zijn bestaansrecht na 1813 onder moeilijke omstandigheden bewijzen. Oude elites trachtten hun autonomie in de rechterlijke organisatie te herstellen. De Koning maakte aanspraak op volledig gezag over het Openbaar Ministerie door het buiten de rechterlijke macht te plaatsen. Na 1848 veranderde het politieke bestel ingrijpend. Dit had ook gevolgen voor de onderlinge verhouding tussen wetgever, rechter en bestuur, zoals blijkt uit de discussies over het legisme en onafhankelijke administratieve rechtspraak. In deze bijdrage zal blijken dat plaats en functie van de rechter ook in de negentiende eeuw op een complexe en dynamische wijze met politieke machtsstrijd en maatschappelijke ontwikkelingen verbonden zijn.

Bijzonder nummer | Rechter en politiek
november 1992
AA19920705

Rechter of wetgever

E.H. Hondius

Ewoud Hondius schrijft over een nieuwe trend: voor gewenste veranderingen in het recht wordt niet steeds een beroep op de wetgever gedaan. Sommige veranderingen kunnen via de rechter worden bewerkstelligd.

Opinie | Column
mei 2013
AA20130371

Rechters in oorlogstijd

N.J.H. Huls

Post thumbnail In dit rechtssociologische artikel wordt eerst een beschrijving gegeven van de inhoud van de film 'Judgment at Nuremberg' waarin de vervolging van vier rechters van Nazi-Duitsland centraal staat. Volgens Huls is de film een belangrijke spiegel als er gekeken moet worden naar de huidige berechting van oorlogsmisdadigers. De auteur maakt tevens een vergelijking met de Nederlandse vreemdelingenrechtspraak en constateert dat er sinds 11 september 2001 een verslapping van de democratische waarborgen hierbij is.

Verdieping | Studentartikel
mei 2009
AA20090333

Rechters: het zijn net(te) mensen

B. Groothoff, K. Heidary

Ook rechters zijn vatbaar voor mentale valkuilen in het besluitvormingsproces, zo is opnieuw bevestigd in recent onderzoek. Hoewel het voorkomen van deze – vaak onbewuste – processen vrijwel onmogelijk is, bepleiten de auteurs in dit redactioneel dat nieuwe inzichten bijdragen aan de herkenning van mogelijke valkuilen, teneinde ongelijkheden in (strafrechtelijke) besluitvorming te ondervangen.

Opinie | Redactioneel
maart 2024
AA20240195

Rechtmatigheid en behoorlijkheid

P. Rijpkema

In deze amuse wordt door de auteur in gegaan op de verhouding tussen de toetsingsnorm (behoorlijkheid) die de 25-jarige Nationale ombudsman hanteert bij haar oordeel en de rechtmatigheidstoetsing.

Opinie | Amuse
december 2007
AA20070931

Rechtsbeginselen en de morele eenheid van het recht

Dworkins constructivisme

K. Raes

Artikel behorend bij het bijzonder nummer over rechtsbeginselen waarin de verschillen tussen regels en beginselen centraal staan. In het artikel wordt ingegaan op de collisie van regels of beginselen, de visie van Dworkin op integer recht, juridisch constructivisme en rechtsbeginselen als optimaliseringsgeboden.

Bijzonder nummer | Rechtsbeginselen
oktober 1991
AA19910773

Rechtsbeginselen en natuurrecht

D.H.M. Meuwissen

Het is de bedoeling in deze bijdrage iets op te merken over rechtsbeginselen vanuit natuurrechtelijk gezichtspunt. De structuur van het betoog — bestaande uit een vijftal paragrafen — is de volgende. Eerst wordt iets gezegd over de betekenis van 'natuurrechtelijk'. Vervolgens komt in een voorlopige analyse de betekenis van het begrip rechtsbeginsel ter sprake. Tenslotte komen structuur en inhoud van rechtsbeginselen aan de orde, waarbij tevens wordt ingegaan op de vragen welke door de redactie aan de auteurs zijn gesteld. Het artikel wordt afgesloten met een korte literatuuraantekening.

Bijzonder nummer | Rechtsbeginselen
oktober 1991
AA19910730

Resultaat 925–936 van de 1133 resultaten wordt getoond