redelijkheid en billijkheid

Verandering van omstandigheden en de uitleg van overeenkomsten

Naar aanleiding van 'Rebus sic stantibus' door prof.mr. P. Abas

M.W. Hesselink, B. Oosting, C.E. du Perron

Verleden jaar verscheen van de hand van prof. mr. P. Abas het boek 'Rebus sic standibus, een onderzoek naar de toepassing van de clausule rebus sic standibus in de rechtspraak van enige Europese landen'. Naar aanleiding van het verschijnen van deze monofrafie organiseerde het Amsterdams juridische dispuut 'Johannes van der Linden' in oktober 1989 een debat tussen de auteur en prof. mr. H.C.F. Schoordijk. In dit artikel wordt aan de hand van de studie van Abas en een verslag van het debat ingegaan op het vraagstuk van de verandering van omstandigheden en - in samenhang daarmee - op de controverse die op het gebied van de uitleg van overeenkomsten bestaan tussen voorstanders van de beperkende werking van goede trouw, zoals Abas, en aanhangers van de methode van de normatieve uitleg, zoals Schoordijk. Daarbij wordt tevens aandacht besteed aan de rol in de discussie van de door Suijling en Bregstein ontwikkelde leemtetheorie.

Literatuur | Boekbespreking
september 1990
AA19900563

Maandbladartikel

Verantwoordelijke vennootschappen en anderszins activistische aandeelhouders

O. Oost

Post thumbnail Een groep aandeelhouders van Shell zet zijn vennootschapsrechtelijke rechten in om bepaalde maatschappelijke doelen te bereiken, zoals het tegengaan van klimaatverandering. In deze bijdrage worden de juridische en morele grenzen hiervan verkend.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2019
AA20190038

Maandbladartikel

Vernietiging van huwelijkse voorwaarden, houdende ‘koude uitsluiting’, op grond van dwaling (Zeeuwse huwelijkse voorwaarden)

A.J.M. Nuytinck

Hoge Raad 9 september 2005, nr. C04/096HR, ECLI:NL:HR:2005:AT8238, JOL 2005, 469 (Zeeuwse notaris) Ten eerste komt hier aan bod of het mogelijk was dat huwelijkse voorwaarden staande het huwelijk nog moeten worden opgesteld. Echter spelen hier ook de interne aspecten van de huwelijkse voorwaarden. Er werd hier namelijk dwaling van de kant van de vrouw aangenomen omdat zij er niet van op de hoogte was dat ze geen recht had op de vruchten van de arbeid van de man, maar dacht dat het alleen om externe werking ging.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
januari 2006
AA20060046

Maandbladartikel

Voorkomen en aantasten van zekerheidsverschaffing op basis van artikel 20 Algemene Bankvoorwaarden

J.L.M. Groenewegen

Bancaire kredietverlening gaat in de praktijk gepaard met zekerheidsverschaffing, waarbij de Algemene Bankvoorwaarden (verder: ABV) een belangrijke rol spelen. In dit verband rijst de vraag naar de consequenties hiervan voor de overige crediteuren van de desbetreffende kredietnemer. In dit artikel zullen enkele aspecten van zekerheidsverschaffing aan banken worden besproken, mede tegen de achtergrond van twee belangrijke arresten van de Hoge Raad over deze materie. De nadruk zal in het bijzonder liggen op de aantasting van verschafte zekerheden door middel van de Actio Pauliana ex artikel 42 en 47 Fw. De gebruikelijke restrictieve interpretatie van laatstgenoemd artikel wijst de auteur van de hand, waartegenover hij een alternatief stelt dat voortbouwt op de door de Hoge Raad uitgezette lijnen. In dit artikel zal allereerst worden ingegaan op de vraag onder welke omstandigheden de zekerheidsverlangens van een bank (nog) gerechtvaardigd zijn en in hoeverre de debiteur/ kredietnemer door middel van een kort geding zekerheidsverschaffing kan voorkomen, zonder onmiddellijke stopzetting van de kredietverlening te riskeren. Vervolgens komen de aantasting van reeds verstrekte zekerheden en de verweermogelijkheden van de bank hiertegen aan de orde. In tegenstelling tot de gewone crediteur buiten faillissement beschikt de faillissementscurator nog over een extra aantastingsmogelijkheid in artikel 47 Fw. Omdat zal blijken dat de 'normale' Actio Pauliana slechts in enkele uitzonderingsgevallen tot zekerheidsaantasting kan leiden, komt aan artikel 47 Fw een bijzondere betekenis toe, welke een uitgebreide bespreking rechtvaardigt.

Verdieping | Studentartikel
februari 1989
AA19890095

Maandbladartikel

Voorwoord NBW SPECIAL

P. van der Grinten, F. van Maasakker, I. Reuder

Voorwoord bij de special over het NBW in dichtvorm waarin vele karakteristieken van het nieuwe burgerlijk recht naar voren komen.

Opinie | Redactioneel
december 1991
AA19911058

Maandbladartikel

Zorgplicht in de relatie heeft geen wifi maar bluetooth nodig

L.A.G.M. van der Geld

In haar column in het juninummer vraagt Lucienne van der Geld zich af: wat als we de redelijkheid en billijkheid, samen met de zorgplicht voor gehuwden, in de blender zouden gooien? Wat als we daaruit een nieuwe, maatschappelijke norm pureren? Eentje die niet afhangt van huwelijkse status of juridische clausules. Een norm die gewoon begint bij de goede wil.

Opinie | Column
juni 2025
AA20250431

Maandbladartikel