Recht op een Crompouce® en een sugardaddy?
Sugar and spice is het handelsmerk van de sugarbaby. Die gedraagt zich vriendelijk, is charmant en plezierig gezelschap voor een sugardaddy (of sugarmommy). Die zit meestal goed in de slappe was. In ruil voor het gezelschap krijgen sugarbaby’s cadeaus. Vaak betalen sugardaddy’s ook mee aan de kosten van levensonderhoud. Het ‘sugardaddy-en-sugarbaby-isme’ is een uit de Verenigde Staten overgewaaid verschijnsel en ook in Nederland in opkomst. Er zijn inmiddels verschillende Nederlandstalige websites die je helpen om een sugarbaby te worden. Want waar ontmoet je zo’n sugardaddy?
Door het leven gaan als sugardaddy of sugarbaby is natuurlijk iemands goed recht. Maar als een sugardaddy of sugarmommy een kwestbare persoon is, wat dan? De zeer vermogende Italiaanse actrice Gina Lollobrigida, die in de jaren 50 van de vorige eeuw Hollywood veroverde en dit jaar overleed, was een sugarmommy. Haar sugarbaby Andrea Piazzolla werd kort geleden door de rechter in Rome veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf wegens het financieel misbruik maken van de kwetsbare actrice. Volgens de familie heeft haar sugarbaby ongeveer 10 miljoen euro van de actrice afhandig weten te maken.
Hier in Nederland zitten we midden in ‘Bolkmania’. Wat is er aan de hand? Frits Bolkestein, oud-VVD-leider met een broze gezondheid, zou 85.000 euro aan Soumaya Sahla hebben betaald voor haar promotieonderzoek en levensonderhoud. Deze zelfverklaarde protegé (of sugarbaby?) ken je misschien wel van de Piranha-zaak tegen de Hofstadgroep. Zij werd daarin veroordeeld vanwege verboden wapenbezit en lidmaatschap van een terroristische organisatie. Tegenwoordig werkt zij als politicoloog en deradicaliseringsexpert. Sahla heeft nu aangifte gedaan wegens smaad tegen de neef van Bolkestein omdat die aan een journalist liet weten dat zij financieel profiteerde van zijn oom. Inmiddels is het vermogen van Frits Bolkestein door de rechter onder bewind gesteld. Door deze beschermingsmaatregel behartigt een bewindvoerder voortaan Bolkesteins belangen.
Over belangen gesproken, even iets anders. De crompouce! De kruising tussen een tompouce en een croissant – is door TikTok een sweet craze geworden. Een Utrechtse bakker heeft een aantal jaren geleden ‘crompouce’ als merknaam laten registreren om haar belangen als uitvinder te beschermen. Zij heeft nu een advocaat in de arm genomen die verschillende bakkers en supermarkten heeft aangeschreven. De strekking van de brief is: de crompouce mag wel door anderen gemaakt en verkocht worden, maar alleen nadat een licentie is gekocht bij de Utrechtse bakker.
Hoewel het de vraag is of de Utrechtse bakker de naam ‘crompouce’ kan (blijven) claimen, hebben Albert Heijn en Jumbo al eieren voor hun geld gekozen en gaat de crompouce onder een nieuwe naam door het leven. Specialisten in auteurs- en merkenrecht betwijfelen of het mogelijk is om de naam, het uiterlijk en het product ‘crompouce’ te beschermen. Toch zijn er inmiddels bakkers die voortaan met een licentie de Crompouce® maken en verkopen. Een ‘crompromis’ in onze polder.
Het is belangrijk dat er juridische instrumenten zijn om iemands belangen te beschermen. Bijvoorbeeld tegen profiteurs van kwetsbare mensen (Bolkmania). En ook van uitvinders (de crompouce). Maar die juridische instrumenten hebben ook een keerzijde. Met een beschermingsbewind over iemands vermogen ontneem je voor een deel diens autonomie. En met het auteurs- en merkenrecht lukt het niet altijd je uitvinding te beschermen. Aan de andere kant, zoals een bakker uit Wijk bij Duurstede meent, moeten bakkers elkaar wellicht ook wat gunnen. ‘Iedereen verkoopt bruinbrood en tompoucen, daar doen we toch ook niet moeilijk over?’
Het is uiteraard goed dat er juridische beschermingsmiddelen zijn, maar daar zou het niet per se op aan moeten komen. Er bestaat toch ook nog zoiets als eigen verantwoordelijkheid? Je hoeft geen cadeaus aan te nemen, ook al dringt je (kwetsbare) sugardaddy nog zo aan. En als je bedrijfsmatig een crompouce gaat bakken, kun je ook eerst afvragen of je die zo mag noemen. Bezin dus eer je aan een sugarrush begint!*
* Een van de berichten over de crompouce had de kop ‘Utrechtse bakker claimt uitvinder te zijn en strijdt tegen kopieën’. Ik las de zin maar half en dacht als laatste deel te lezen: ‘en strijdt tegen calorieën’. Want de crompouce is 388 calorieën, 100 meer dan een tompouce en 220 meer dan een croissant. Wat te kiezen?
Deze column is eerder verschenen in Ars Aequi december 2023.
Categorie: Columns