Tag: Metajuridica

Stel, je bent rechter en viert, blakend van gezondheid, je zeventigste verjaardag. Dan dient het pensioen zich verplicht aan. Artikel 117 Grondwet stelt dat rechters voor het leven worden benoemd, maar staat toe om bij wet in formele zin een rechterlijke pensioenleeftijd vast te stellen. De wetgever heeft die grondwettelijke mogelijkheid benut. Al bijna een […]
De klassieker summum ius summa iniuria biedt een mooi voorbeeld van de verschillende betekenissen die in een rechtsspreuk gelezen kunnen worden. De oudste bron van deze rechtsspreuk is een verhandeling van Cicero (De officiis), die de spreuk aanhaalt ter veroordeling van een bedrieglijke vorm van wetsuitleg. Hij illustreert dat aan de hand van twee voorbeelden. […]
‘Zij die geboren worden groeten u’. Onder deze titel publiceerde de civilist Hans Nieuwenhuis in 1988 een artikel over de aansprakelijkheid jegens toekomstige generaties. Zoals altijd formuleert hij zijn vragen helder: ‘Is het mogelijk dat hetgeen wij thans doen en laten een onrechtmatige daad oplevert jegens hen die over driehonderd jaar worden geboren? Is het […]
‘De mens wordt vrij geboren, en is alom geketend.’ Met deze dramatische zin opent Rousseau zijn verhandeling Het maatschappelijk verdrag (1762). Hij schreef het op het hoogtepunt van de Verlichting. De intellectuele stroming van de Verlichting keerde zich tegen het dogmatische autoriteitsgeloof (Kerk, monarchie) en verkondigde een op de rede gebaseerd wereldbeeld onder het motto […]
In 2017 werd Neil Gorsuch als kandidaat-rechter van het US Supreme Court bij de benoemings-hearings aan de tand gevoeld over zijn dissenting opinion in Frozen trucker-zaak (10th Cir. 2016 8 augustus 2016, No. 15-9504 (Transam Trucking v. Administrative Review Bd.)). Het ging in deze zaak om het volgende. Een vrachtwagenchauffeur bevriest bijna in zijn truck, […]
Boekbespreking. Met Bauhaus Laws creëerde jurist en historicus Daniel Damler een geslaagd gesamtkunstwerk, waarin een grote hoeveelheid modernistische, politieke, artistieke en architectonische ontwikkelingen nauw vervlochten raakt met het juridische gedachtegoed zoals dat zich ontwikkeld heeft sinds 1919: het jaar waarin Bauhaus – dé moderne school voor kunst en design – het licht zag. In Damlers boek, […]
Nog steeds lees je wel dat de civiele rechter ‘lijdelijk’ is. Daarmee wordt dan bedoeld dat de rechter geen feiten mag aanvullen en dat de rechter gebonden is aan de rechtsgronden die partijen aan hun vordering of verweer ten grondslag hebben gelegd. De ratio van de ‘lijdelijkheid’ van de rechter zou gelegen zijn in de […]
De rechtsspreuk dura lex sed lex – de wet is hard, maar het is de wet – treffen we voor het eerst in deze vorm aan in een geschrift uit de elfde eeuw: de Collectarium canonum van bisschop Burchard van Worms. De rechtsspreuk is nauw verbonden met de idee van de rule of law, de gedachte dat wij onderworpen zijn […]

Meer is beter?

Auteur: . Geplaatst op .
Als de regering weer een nieuw pakket aan maatregelen heeft gepresenteerd om de coronacrisis te bestrijden, zou je wel willen weten hoe die besluitvorming precies is verlopen. Lagen er verschillende scenario’s en varianten op tafel, waarover iedereen zijn of haar mening mocht geven? Waren ze het eens of hebben ze gestemd? Of heeft er iemand […]
Hoe bestaan universele mensenrechten? Op deze vraag zijn in de loop van de geschiedenis nogal verschillende antwoorden gegeven. Voor sommigen zijn mensenrechten retorische verzinsels, voor anderen zijn het zelfevidente waarheden. Jeremy Bentham behoorde tot de eerste groep. In zijn bekende publicatie ‘Anarchical Fallacies; Being An Examination of the Declarations of Rights Issued During the French […]