Resultaat 805–816 van de 1039 resultaten wordt getoond

Recht & moraal: de Hoge Raad tijdens de seksuele revolutie

C.W. Maris

Rechtsvorming is onlosmakelijk verbonden met de verhouding tussen recht en moraal. Welke rol speelt de moraal in de raadkamer van de Hoge Raad? En hoe gaat hij om met de afweging tussen morele opvattingen, die in de samenleving dikwijls aan verandering onderhevig zijn? In deze bijdrage worden deze vragen in de sleutel gezet van de turbulente ontwikkelingen ten aanzien van de zedenwetgeving in de twintigste eeuw. Bij uitstek het gebied waar het morele aspect nadrukkelijk aanwezig is. In de afgelopen eeuw maakte de Nederlandse zedenwetgever een cyclische beweging rond pornografie. In 1886 stelde hij zich liberaal op, in 1911 formuleerde hij een veel strenger pornografieverbod op grond van de christelijke moraal, om in 1984 terug te keren naar het liberale beginpunt. Onder invloed van de veranderende tijdgeest speelde de Hoge Raad in deze kringloop herhaaldelijk een rechtsvormende rol. In het begin van de twintigste eeuw boog hij het recht alvast in moralistische richting, na de seksuele revolutie van de jaren zestig zette hij juist weer koers naar de liberale vrijheid, in beide gevallen tegen de bedoeling van de wetgever in. Wat betekent deze morele cyclus voor de eenentwintigste eeuw?

Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2005
AA20050807

Recht en bureaucratie: Kafka en de toeslagenaffaire

L. van den Berge

Post thumbnail Naar Franz Kafka wordt vaak verwezen als symbool van kille bureaucratie en overdreven regelzucht. Volgens Lukas van den Berge waarschuwt Kafka ons juist voor wat er kan gebeuren als beambten zich niet aan algemene regels houden. Maar belangrijker nog: zijn werk herinnert ons aan de verantwoordelijkheid die wij dragen voor ons eigen handelen en beslissen. Voor juristen valt het belang daarvan haast niet te overschatten.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2022
AA20220658

Recht en Verandering

M. Geerdink, I. Laurijssens

Op 25 maart 1999 organiseerde het Centrum voor Recht, Bestuur en Samenleving van de Rijksuniversiteit van Groningen een symposium onder de titel 'Recht en Verandering'. De centrale vraag die hier aan de orde kwam, is in hoeverre het recht reageert op de maatschappij of andersom, of het recht in staat is de maatschappelijke ontwikkelingen te beïnvloeden. Dagvoorzitter was professor Lokin. Hieronder volgt een verslag van de lezingen zoals die door de verschillende sprekers werden gehouden.

Verdieping | Studentartikel
september 1999
AA19990616

Recht op Homohuwelijk?

F. Schutte - Heide-Jrg

Artikel waar er vanuit het oogpunt van de mensenrechten wordt ingegaan op de openstelling van het huwelijk voor mensen met hetzelfde geslacht (homohuwelijk). Er wordt ingegaan op het wetsvoorstel, vergelijkingen worden gemaakt met de regeling van het geregistreerd partnerschap in Scandinavische landen en er wordt gekeken in hoeverre de regeling op bescherming van het EVRM kan rekenen.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 1997
AA19970086

Recht op onderwijs en het onderwijsrecht

R. van Schoonhoven

Post thumbnail

Er is flink wat beweging rond artikel 23 Grondwet. Zo komt de wetgever recent tot nieuwe invullingen van de bescherming die bijzondere scholen toekomt op basis van de ‘vrijheid van richting’. En er gaan stemmen op om het ‘recht op onderwijs’ van leerlingen en studenten onder te brengen in het artikel, daar waar claims op dat recht nu nog vooral worden gebaseerd op het EVRM. In deze bijdrage zet ik beide tendensen uiteen en geef ik aan dat er een opdracht ligt voor het constitutioneel onderwijsrecht om te komen met antwoorden op nieuwe vragen.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2021
AA20211001

Recht, Politiek en het Systeem van Collectieve Veiligheid

W.G. Werner

In dit artikel behandelt de auteur de werkzaamheden en taken bij niet-interstatelijke oorlogen aan de hand van de volgende vraag: 'Welke functie hebben begrippen zoals ‘geweld’ en ‘zelfverdediging’ in de context van niet-traditionele conflicten waarin de Veiligheidsraad niet in staat blijkt om tijdig en doeltreffend op te treden?' Daarbij komen aan de orde: Het gebruik van geweld teneinde grootscheepse mensenrechtenschendingen te voorkomen of te beëindigen (de zogenoemde ‘humanitaire interventies’) en het gebruik van grensoverschrijdend geweld tegen niet-statelijke actoren, zoals bijvoorbeeld transnationaal of globaal opererende terroristische groeperingen.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090510

Recht, rechter, rechtsvorming: een agonistisch perspectief

J.E. Esser

Post thumbnail Het Nederlandse debat over de rol van de rechter wordt sterk gekenmerkt door de constitutionele traditie van de democratische rechtsstaat en kent daarmee een aantal vrijwel vaststaande uitgangspunten. Binnen de agonistische democratietheorie staan gedeelde uitgangspunten echter altijd ter discussie. Dat leidt tot een ander perspectief op de scheiding tussen politiek en recht, de trias politica als machtenscheiding en de rol van de rechtswetenschapper.

Verdieping | Verdiepend artikel
oktober 2020
AA20200933

Rechten van de mens in het klassieke Islamitische staatsrecht

R. Hijma

De vraag naar de universele gelding van mensenrechten duikt regelmatig op. In de islamitische wereld is in de afgelopen vijftien jaar een aantal islamitische mensenrechtenverklaringen tot stand gekomen. Aan deze verklaringen ligt vaak de opvatting ten grondslag dat de Islam reeds vanaf zijn ontstaan mensenrechten gekend heeft.In het onderstaande wordt, na een korte uiteenzetting over achtergrond, inhoud en betekenis van deze moderne verklaringen, genoemde opvatting nader onderzocht. Nu bij mensenrechten de opvattingen over de staat, en over de verhouding staat versus onderdanen in het bijzonder, van cruciaal belang zijn, is het zaak daarvan kennis te nemen. In hoeverre kende het klassieke islamitische staats¬recht mensenrechten, dan wel bood de theorie ruimte voor de erkenning van dergelijke rechten? Of getuigt de opvatting dat de Islam reeds vanaf haar ontstaan mensenrechten gekend heeft van een knap staaltje achteraf-interpreteren? Deze vragen worden beantwoord door middel van de bespreking van een drietal klassieke islamitische boekwerken over het staatsrecht. (Al-Mawardï, Ibn Dja-maca en Ibn Taimiyya)

Verdieping | Verdiepend artikel
juli 1989
AA19890659

Rechterlijke risicoregulering bij gezondheids- en milieurisico’s

E.R. de Jong

Post thumbnail

Omdat de grenzen van het traditionele instrumentarium om gezondheids- en milieurisico’s te reguleren zouden zijn bereikt, wordt inmiddels het potentieel van het aansprakelijkheidsrecht – en dus rechterlijke risicoregulering – als alternatief risico-reguleringsinstrument verkend. Het is de vraag of het aansprakelijkheidsrechtelijke instrumentarium voldoende is toegerust op deze taak. In dit artikel wordt besproken onder welke condities regulering van risico’s via het aansprakelijkheidsrecht zou kunnen geschieden.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2015
AA20150872

Rechterlijke toetsing van de getuigenbeschermingsovereenkomst bij een kroongetuigendeal: de rechter-commissaris als waakhond

Z.L. Moezel

Post thumbnail De kroongetuige is niet meer weg te denken uit het Nederlandse strafproces. Het instrument kan echter problemen veroorzaken voor de betrouwbaarheid en integriteit van de opsporing. In dit artikel wordt verkend of toetsing van de getuigenbeschermingsovereenkomst door de rechter-commissaris in het geval van een kroongetuigendeal kan leiden tot een betere waarborging van de betrouwbaarheid en integriteit van de opsporing.

Verdieping | Studentartikel
februari 2023
AA20230089

Rechters in oorlogstijd

N.J.H. Huls

Post thumbnail In dit rechtssociologische artikel wordt eerst een beschrijving gegeven van de inhoud van de film 'Judgment at Nuremberg' waarin de vervolging van vier rechters van Nazi-Duitsland centraal staat. Volgens Huls is de film een belangrijke spiegel als er gekeken moet worden naar de huidige berechting van oorlogsmisdadigers. De auteur maakt tevens een vergelijking met de Nederlandse vreemdelingenrechtspraak en constateert dat er sinds 11 september 2001 een verslapping van de democratische waarborgen hierbij is.

Verdieping | Studentartikel
mei 2009
AA20090333

Rechtsbescherming in de jeugdbescherming

H.J. van Boven, M.R. Bruning, M.J.E. Lenglet

Post thumbnail De zorgen over de jeugdhulp en jeugdbescherming nemen de laatste jaren toe. Daarbij is specifiek aandacht voor de rechtsbescherming van ouders en minderjarigen en de noodzaak tot verbetering hiervan. In opdracht van de proeftuin Utrecht en Utrecht-West hebben wij een verkennend onderzoek uitgevoerd naar verschillende perspectieven op rechtsbescherming van betrokkenen in de jeugdbescherming. Het onderzoek bestaat uit een literatuuronderzoek, interviews en een focusgroep. In deze bijdrage bespreken wij onze onderzoeksresultaten.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2024
AA20240109

Resultaat 805–816 van de 1039 resultaten wordt getoond