Verdiepend artikel

Een rechtseconomisch perspectief op vallende bloempotten

L.T. Visscher

Juristen zien compensatie, preventie en schadespreiding als de belangrijkste doelstellingen van het onrechtmatigedaadsrecht, terwijl rechtseconomen de schadevergoeding juist als middel zien waarmee preventie en schadespreiding worden nagestreefd. Aan de hand van een recent ongeval waarbij een vrouw werd gedood door een van een balkon gevallen bloempot, wordt de rechtseconomiesche analyse van het onrechtmatigedaadsrecht verduidelijkt. Speciale aandacht gaat uit naar de keuze tussen fout- en risicoaansprakelijkheid, de invulling van de zorgvuldigheidsnorm en het bepalen van de schadevergoeding bij overlijden.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2005
AA20051000

Een stapje dichter bij een geen-bezwaarsysteem?

De Wet op de orgaandonatie gewijzigd

M.A.J.M. Buijsen

Post thumbnail Nederland kent een groot tekort aan donorganen. In de ogen van velen is de sterfte onder patiënten op de lange wachtlijsten voor orgaantransplantaties vermijdbaar, daar de tekorten vaak ook toegeschreven worden aan het beslissysteem van de Wet op de orgaandonatie (WOD). Met enige regelmaat wordt daarom een lans gebroken voor de invoering van een geen-bezwaarsysteem (na overlijden zijn mensen orgaandonor, tenzij zij daartegen bezwaar kenbaar hebben gemaakt), omdat men gelooft dat daarmee meer donororganen beschikbaar komen. Steevast is een fel maatschappelijk debat het gevolg. Tot op heden is er onvoldoende politieke steun voor een systeemwijziging. Men houdt vast aan het systeem van expliciete toestemming (na overlijden zijn mensen geen orgaandonor, tenzij zij van toestemming blijk hebben gegeven). Ondertussen wordt de WOD stilletjes beetje bij beetje verspijkerd.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2014
AA20140093

Een tramlijn door Jeruzalem

Verantwoord ondernemen vanuit Nederland

A.G. Castermans, J.A. van der Weide

Post thumbnail Kan een Nederlandse rechtspersoon in rechte verantwoordelijk worden gehouden voor de betrokkenheid van een dochterbedrijf bij mensenrechtenschendingen in het buitenland? Alex Geert Castermans en Jeroen van der Weide behandelen deze vraag in hun artikel ‘Een tramlijn door Jeruzalem’ aan de hand van een rechtszaak in Frankrijk, aangespannen door de Association France Palestine Solidarité tegen Alstom en Veolia, omdat die twee ondernemingen hun medewerking verlenen aan een project dat volgens de eisers bijdraagt aan de instandhouding van een situatie die in strijd is met het internationaal recht.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2010
AA20100404

Een vruchtbare samenwerking met de volksvertegenwoordiging. De kabinetsformatie naar Nederlands staatsrecht

G.J. Leenknegt

Een uiteenzetting van hoe de kabinetsformatie in Nederland verloopt.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2002
AA20020798

Een wettelijk verbod op conversietherapie: symboolwetgeving of bittere noodzaak?

L. Postma, J. Verhagen

Post thumbnail

De zogenaamde ‘homogenezingstherapie’, ook wel conversietherapie, is een fenomeen dat de gemoederen bezighoudt. Van verschillende kanten uit de samenleving wordt voor een juridische aanpak voor het voorkomen en tegengaan van conversietherapie gepleit. Maar is een wettelijk verbod aangewezen? En is daar een afzonderlijke bepaling voor nodig? In deze bijdrage bezien de auteurs of het strafrecht en gezondheidsrecht reeds voldoende mogelijkheden bieden om conversietherapie aan te pakken.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2022
AA20220098

Eens Natura 2000, voor altijd Natura 2000?

C.W. Backes

Post thumbnail Het ‘schrappen’ van Natura 2000-gebieden is niet mogelijk. Juridisch zou mogelijk zijn de instandhoudingsdoelstellingen van dergelijke gebieden te wijzigen. Of dit ecologisch zinvol is, is een andere vraag. Het is zeer onwaarschijnlijk dat dit wezenlijk zou bijdragen aan de oplossing van de stikstofcrisis. De oorzaken van deze crisis zijn te hoge stikstofdeposities en een inefficiënt en bureaucratisch Nederlands juridisch kader. Aan beide moet worden gewerkt.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2020
AA20200549

Eenvoud en verleidelijkheid

Rechtsvergelijkende analyse en taal van descriptie

M. Adams

Ieder van ons ervaart permanent het verlangen – de reflex – om onbekende verschijnselen te willen duiden in termen of categorieën die je meent te herkennen of te begrijpen. Dat maakt het onverwachte hanteerbaar; eenvoudig misschien. Een dergelijk verlangen kan echter zo verleidelijk blijken dat dit tot grove misleiding wordt. Zeker voor de rechtsvergelijker gaat het dan om een fundamenteel probleem. Kan aan de verleiding worden ontkomen? In dit artikel wil ik deze vraag proberen te beantwoorden aan de hand van onder meer een leerstuk uit de rechtsantropologie.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2011
AA20110796

Eerwraak en het Nederlandse Strafrecht

M. Siesling

Hoe moet de rechter omgaan met een verdachte die zich beroept op een gebruik dat door zijn culturele achtergrond ingegeven is en dat naar zijn mening moreel juist is, terwijl het in de Nederlandse samenleving niet geaccepteerd is?

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2004
AA20040770

Eigendomsverkrijging van meteorieten: toe-eigening, natrekking, aanwas of schatvinding?

J.E. Jansen

Post thumbnail Van wie is een meteoriet? De Nederlandse literatuur en rechtspraak zwijgen over deze kwestie. In Frankrijk, Amerika, Duitsland en Oostenrijk is dat anders. Verschillende oplossingen worden aangedragen: er zou sprake zijn van eigendomsverkrijging door toe-eigening, natrekking, aanwas of schatvinding. Een rechtsvergelijkende rondgang is de moeite waard omdat hij interessante vragen opwerpt over de reikwijdte van de verschillende originaire wijzen van eigendomsverkrijging.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2020
AA20201048

Enig inzicht in het fiscale tipgeversregime: openheid van zaken of blijft Judas anoniem?

C. Hofman

Post thumbnail Het fenomeen ‘participatie van burgers’ binnen de rechtshandhaving is van alle tijden, maar in het belastingrecht is het onderwerp recent in opspraak, bijvoorbeeld vanwege de ‘Tipgeverszaak’. In deze bijdrage wordt de rol van anonieme tipgevers in het belastingprocesrecht belicht. Het doel is een overzicht te bieden van de toepasselijke regelgeving en rechtspraak en de eigenaardigheden in kaart te brengen die met het fenomeen en de juridisering ervan samenhangen.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2018
AA20180704

Enkele opmerkingen over de inhoud van oude zakelijke rechten

R. Bobbink

Post thumbnail Oude zakelijke rechten bestonden al vóór de invoering van het huidige Burgerlijk Wetboek, maar komen hierin niet voor. Ik verklaar waarom oude zakelijke rechten blijven voortbestaan, hoewel het Burgerlijk Wetboek hen niet kent. Voorts ga ik in op drie problemen die in de praktijk spelen rond oude zakelijke rechten: het bewijs van oude zakelijke rechten, de vaststelling van het gewoonterecht dat op oude zakelijke rechten van toepassing is en de verhouding van dit gewoonterecht tot het thans geldende burgerlijk recht.

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2025
AA20250348

Ereschulden en mensenrechten

G. Jungslager

Gedurende de bezetting van Nederlands-Indië hebben er ernstige schendingen van de rechten van de mens plaatsgevonden. Als gevolg daarvan menen velen dat Japan nu een ereschuld in te lossen heeft ten opzichte van de nog in leven zijnde slachtoffers en hun nabestaanden. In Tokio zijn processen tegen de Japanse overheid aanhangig gemaakt om genoegdoening te verkijgen. In dit artikel wordt ingegaan op de positie van de Nederlandse gelaedeerden, en de Stichting Japanse Ereschulden die hun belangen behartigt.

Verdieping | Verdiepend artikel
januari 1997
AA19970020