Strafrecht en criminologie

De Schiedammer Parkmoord (Digitaal boek)

Een rechtspsychologische reconstructie

P.J. van Koppen

Post thumbnail Een rechtspsychologische reconstructie van de Schiedammer parkmoord, aan de hand van hetzelfde dossier als waarop de rechtbank en het Hof hun beslissingen baseerden.

9789069164847 - 26-05-2003

De semi-monistische invloed van het Statuut van het Internationaal Strafhof op nationaalrechtelijke vervolging van internationale misdrijven

G.G.J. Knoops

Rechtbank Rotterdam 7 april 2004, nr. 10/000050-03, ECLI:NL:RBROT:2004:AO7178, LJN-nummer AO7178 Deze zaak kan worden gezien als een eerste voorbeeld waarbij zich de semi-monistische rol van het internationaal strafrecht als het gaat om de doorwerking naar de nationale rechtssfeer voordeed. Immers, deze zaak betrof een vervolging ten overstaan van een Nederlandse strafrechter: - van een niet-Nederlander - voor feiten gepleegd buiten Nederland, en - Welke feiten zijn gepleegd jegens een niet-Nederlands slachtoffer.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
oktober 2004
AA20040729

De strafjury en haar taak

P.J. van Koppen

Post thumbnail In dit artikel bespreek ik juryrechtspraak, vooral die in België en in de Verenigde Staten. Juryrechtspraak is een stuk ingewikkelder dan men vaak denkt en juryrechtspraak heeft voor menigeen onvermoede neveneffecten.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2023
AA20230119

De strafrechtelijke aansprakelijkheid naar Engels en Nederlands recht

A. van Veen

Kent het Engelse strafrecht net als het Nederlandse een deelnemingsfiguur als doen plegen? Wanneer is er sprake van causaal verband naar Engels strafrecht? Hoe gaat het Engelse recht om met ondeugdelijke poging? Vragen als deze zullen in de loop van dit artikel beantwoord worden. De strafrechtelijke aansprakelijkheid, in het bijzonder de strafrechtelijke gedraging, wordt in dit artikel naar Engels en naar Nederlands recht behandeld. Om uiteindelijk tot de conclusie te komen tot de grenzen van strafrechtelijke aansprakelijkheid. In een spiegel van een andere erkennen wij onze eigenaardigheden het best.

mei 1994
AA19940387

De strafrechtelijke aansprakelijkheid van de lokbeambte:een hardnekkig misverstand (inclusief nawoord)

J.F. Nijboer bewerkt door P.A.M. Mevis

Reactie en nawoord bij een artikel dat eerder in Ars Aequi wer gepubliceerd over de strafrechtelijke aansprakelijkheid van de lokbeambte. Met een nawoord van Clara Fetter

Opinie | Reactie/nawoord
februari 1988
AA19880092

De strafrechtelijke bestrijding van rassendiskriminatie

J. Hoens

In dit artikel wordt bekeken in hoeverre de Nederlandse samenleving juridisch het verbod om naar ras te discrimineren heeft erkend. In Nederland is en wordt aan dit verbod voor het grootste gedeelte vorm gegeven in het strafrecht. Allereerst wordt beschreven wát dat verbod inhoudt en welke handelingen worden verboden. Vervolgens hoéver dat verbod gaat. Ten derde zal worden weergegeven hoé het verbod wordt gehandhaafd. Deze drie punten worden behandeld naar aanleiding van het verdrag, de wetswijzigingen die daar uit voort vloeiden in 1971 en de recente verandering van artikel 429 quater Sr. Tenslotte wordt een belangrijke zwakke plek van de strafrechtelijke benadering van rassendiscriminatie belicht. Daarmee wordt gedoeld op de rol die daarin aan het slachtoffer is toebedeeld. Voor de oplossing van zijn probleem is het slachtoffer namelijk afhankelijk van het functioneren van het strafrechtelijk apparaat.

oktober 1981
AA19810547

De strafrechtelijke handhaving van klimaatnormen

S.J. Lopik

Op 19 september 2025 promoveerde Sjoerd Lopik aan de Universiteit Leiden met het proefschrift Klimaatstrafrecht: De rol van het strafrecht binnen het juridische antwoord op klimaatverandering. In deze bijdrage vertelt hij over zijn onderzoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
oktober 2025
AA20250729

De strafrechtelijke toetsing van bestuursrechtelijke beschikkingen

B.V.G. Eggen

Post thumbnail Bestuursrechtelijke beschikkingen kunnen van bepalende invloed zijn voor strafrechtelijke aansprakelijkheid, bijvoorbeeld wanneer overtreding van die beschikking strafbaar is gesteld. De vraag rijst of de strafrechter de rechtmatigheid van de beschikking in de strafprocedure mag beoordelen, ook als de bestuursrechter zich al over die rechtmatigheid heeft uitgelaten. Heeft het besluit dan formele rechtskracht? Of is het dan aan de strafrechter om aanvullende rechtsbescherming te bieden?

Rode draad | Snijvlakken & Kruisbestuivingen
oktober 2023
AA20230788

De strafrechter buitenspel. Buitengerechtelijke afdoening van strafbare feiten in heden en toekomst

J.H. Crijns

Op het eerste gezicht lijkt het strafrecht het rechtsgebied te zijn waarvoor buitengerechtelijke afdoening het minst geschikt is. De beginselen van de rechtsstaat en het strafrecht verdragen zich moeilijk met een strafrechtspleging waarin vervolging en bestraffing onderwerp zijn van een koehandel tussen verdachte en Openbaar Ministerie. Niettemin kent ook het strafrecht een rijke historie en een boeiende toekomst waar het gaat om afdoening van geschillen buiten de rechter om. Doelmatig is dit zeer zeker, maar vanuit het oogpunt van de rechtsstaatgedachte kleven hier de nodige bezwaren aan. In dit licht zullen de huidige mogelijkheden, alsmede het toekomstbeeld van de buitengerechtelijke afdoening in dit artikel nader worden beschouwd.

Bijzonder nummer | Buiten de rechter om
juli 2002
AA20020513

De strijd om vuilnis in het strafrecht en in het privaatrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail Van wie is vuilnis dat iemand aan de straat zet, in een afvalbak gooit of naar de gemeentelijke milieustraat brengt? Is er sprake van prijsgeving of van overdracht? Dat is niet alleen in het privaatrecht van belang, maar ook in het strafrecht: het is immers onmogelijk een zaak die van niemand is te stelen en het wegmaken van een zaak zonder eigenaar is evenmin strafbaar. Welke gezichtspunten gelden in strafrechtelijke uitspraken waarin van belang is of een zaak zonder eigenaar is of niet en of iemand daar al dan niet van uit mag gaan, en wat leren deze uitspraken voor het privaatrecht? Aanleiding voor deze bijdrage vormt een recent arrest van de Hoge Raad waarin de motivering dat sprake was van prijsgeving te wensen overlaat.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2024
AA20240993

De taalpositie en de analyse van de Commissie Van Traa

B. Hoogenboom

Auteur betoogt dat door het gebruik van een bepaald begrippenapparaat men wat betreft de bestrijding van grote criminaliteit blind wordt voor de werkelijkheid. Volgens de schrijver moeten verschillende soorten onderscheid opgeheven worden om tot een helder beeld van de werkelijkheid te komen.

Opinie | Opiniërend artikel
juni 1997
AA19970411

De telefoontap is de voorstellen van de Commissie-Moons

J.A. Klein Kranenburg

Het afluisteren en opnemen van telefoongesprekken door justitie is een steeds vaker gehanteerd middel in de strijd tegen de toenemende criminaliteit. Gezien het ingrijpende karakter van de maatregel is een zorgvuldige wettelijke regeling van de telefoontap geboden. De Commissie-Moons heeft in het kader van de herziening van het gerechtelijk vooronderzoek voorstellen gedaan tot wijziging van de huidige regeling. Deze zullen van enkele kritische kanttekeningen worden voorzien.

Verdieping | Studentartikel
februari 1991
AA19910126