Romeins recht

Tribonianus, de verguisde architect van het recht

E. Koops

Tribonianius is niet erg bekend en ook niet erg bemind, maar hij verdient beter, zo vindt Egbert Koops. Justinianus en het Romeinse recht hebben heel veel te danken aan de tomeloze inzet van Tribonianus.

Perspectief | Column
mei 2022
AA20220423

Maandbladartikel

Twee conflicten uit het dagelijkse leven in het oude Rome

J.E. Spruit

In dit artikel wordt ingegaan op de dogmatiek, rechtsvinding en wijze van recht bedrijven in het Romeinse recht.

Overig | Rode draad | Digesten
september 2006
AA20060589

Maandbladartikel

Uitleg van afstand van zekerheidsrechten

E. Koops

Post thumbnail

Vrijwillige verkoop levert meer op dan executoriale verkoop, maar een potentiële koper wil niet voor de volle prijs een zaak kopen waarop nog zekerheidsrechten rusten. Crediteuren doen daarom afstand van die rechten. Dat leidt tot problemen van uitleg, want als het even kan, willen crediteuren hun zekerheid graag behouden tot het geld binnen is.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
september 2013
AA20130699

Maandbladartikel

Van absoluut naar relatief: pleidooi voor een paradigmaverschuiving bij verpanding van vorderingen

A.J.H. Smit

Post thumbnail Deze dissenting opinion stelt het uitgangspunt ter discussie dat de vestiging van een pandrecht op een vordering een absoluut recht oplevert.

Rode draad | Dissenting opinions
mei 2024
AA20240470

Maandbladartikel

Verliezen aan de zee: over geschiedenis en rechtvaardiging van beperking van maritieme aansprakelijkheid

T. Lubbers

Post thumbnail Waar een debiteur op het land met zijn gehele vermogen instaat voor zijn schulden, is dat op zee niet altijd het geval. De scheepseigenaar kan zijn aansprakelijkheid voor maritieme vorderingen namelijk beperken. Vroeger kon hij zelfs volstaan met afstand van zijn schip aan de crediteur. Dit eeuwenoude privilege wordt doorgaans uitgelegd als een welbewuste inbreuk op de rechten van de crediteur en op de rechtvaardigheid, ter stimulering van investeringen in de maritieme economie. Maar klopt dat beeld wel?

Bijzonder nummer | Recht door zee
juli 2025
AA20250486

Maandbladartikel

Voortvluchtige slaven en lege bierflesjes

J.E. Jansen

Wat hebben voortvluchtige slaven uit het oude Rome en lege bierflesjes uit het heden met elkaar gemeen? Jelle Jansen legt het uit in deze column.

Opinie | Column
september 2013
AA20130645

Maandbladartikel

Zelfmoord in de common law

Over het menselijk lichaam en het vermogensrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail

Tot 3 augustus 1961 was het plegen van zelfmoord in Engeland en Wales een strafbaar feit. Op die dag maakte section 1 van de Suicide Act aan deze toestand een einde. De strafbaarheid van zelfmoord leeft voort in het taalgebruik: to commit suicide, zelfmoord plegen. De bepaling uit 1961 is interessant omdat zij een schakel vormt tussen het moderne recht en de twee stelsels die juridische studenten sinds de Middeleeuwen bestudeerden, het Romeinse recht en het canonieke recht, en die tezamen verklaren waarom men in Nederland rechten studeert en niet recht, rechtsgeleerdheid, rechtskunde of rechtswetenschap.

Blauwe pagina's | Bijzondere bepalingen
oktober 2016
AA20160700

Maandbladartikel

Zoekt niet en gij zult vinden

F. Brandsma

Post thumbnail Hoe een liefhebber van boeken in de rechtenstudie verzeild raakte, daarin inspirerende colleges Rechts­geschiedenis kreeg en zodoende nog meer boeken ging lezen. Hoe dit hem op het pad van de rechtsgeschiedenis bracht en wat een geluk deze keuze hem bracht: ‘Two roads diverged in a wood, and I –/ I took the one less traveled by,/ And that has made all the difference.’ (Robert Frost, ‘The Road Not Taken’.)

Blauwe pagina's | Eerste kennismaking
november 2025
AA20250740

Maandbladartikel