rechtsstaat

Hoofddoekjes als bedreiging voor de democratie

H. Gommer

Het Europese Hof voor de Rechten van de Mens kwam op basis van een toetsing van de seculiere democratie aan de mensenrechten tot een politieke uitspraak waar het ging om een verbod op hoofddoekjes. Niet de wet werd getoetst, maar de wenselijkheid van een repressief systeem in het geval van een jonge democratie. De vraag naar de relatie tussen sharia en mensenrechten blijkt ons westerse systeem een spiegel voor te houden. Een dialoog zal dus nog veel nieuwe inzichten kunnen opleveren. Omdat we in Nederland een open democratie hebben, is het maar zeer de vraag of een verbod hier nodig is om de rechtsstaat te beschermen. Vermoedelijk geldt juist het tegendeel. Vegl: Leyla sahin v. Turkey EHRM 10 november 2004 Vegl: Refah Partisi and others v. Turkey EHRM 13 februari 2003

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2007
AA20070496

Inleiding op de film Das Leben der Anderen

In deze bijdrage in de serie 'Recht & Cultuur' wordt ingegaan op de film 'Das Leben der Anderen'. Deze film gaat over Oost-Duitsland in welk land destijds geen ontzag bestond voor persoonlijke vrijheidsrechten en en in welk land er geen rechtsstaat gold. De auteur koppelt het onderwerp van de film aan de maatregelen die thans genomen worden in de strijd tegen het terrorisme en trekt enige parallellen.

Blauwe pagina's | Recht en Cultuur
september 2009
AA20090526

Inzake opsporing; eindrapport Enquêtecommissie Opsporingsmethoden

A. van Veen, P. Werdmuller

In de democratische rechtsstaat vraagt elk optreden van bestuur, politie en justitie een zo precies mogelijke wettelijke grondslag. Bij de toepassing van strafrecht en strafvordering binnen de democratische rechtsstaat kan het doel de middelen niet heiligen. De toepassing van proportionaliteit en subsidiariteit moet geschieden binnen de grenzen van wettelijke bevoegdheden en niet daarbuiten. Regeling van de opsporingsmethoden is noodzakelijk, zowel naar inhoud als naar procedure en controle. Het gaat niet alleen om de vraag wat er mag, maar ook om de vraag hoe toezicht en gezag worden uitgeoefend. Dit volgens het adagium: geen bevoegdheid zonder verantwoordelijkheid, geen verantwoordelijkheid zonder verantwoording.

Annotaties en wetgeving | Wetgeving
juni 1996
AA19960423

Joyce

A. van Vught

Koen van Vught stelt in deze column de vraag: "Wat doet u voor de rechtsstaat?"

Perspectief | Column
april 2025
AA20250311

Juridisch pragmatisme in het fiscaal en ondernemingsrecht

A.I. Elvan, D.A. Groenewoud

In zijn Funda-beschikking neemt de Hoge Raad het concept van de ‘economische werkelijkheid’ tot uitgangspunt voor het enquêterecht. In Ondernemingsrecht 2023/101 signaleren Assink & Timmerman een opmars van dit concept in het ondernemingsrecht en betogen zij dat de 'economische werkelijkheid' doorgetrokken moet worden naar het ondernemingsrecht in zijn volle breedte. In dit redactioneel wordt gereflecteerd op deze opvatting door een vergelijking te maken met eenzelfde concept in het fiscaal recht. Daar gaat de 'economische realiteit' al even mee.

Opinie | Redactioneel
juni 2024
AA20240491

maart 1990

Katern 34: Bestuursrecht

H. Bolt

september 1990

Katern 36: Bestuursrecht

R.L. Vucsán

juni 1992

Katern 43: Criminologie

M.A. Zwanenburg

december 2001

Katern 81: Rechtsfilosofie en rechtstheorie

A. Soeteman

Kerkasiel als laatste strohalm

Over de rechtsbescherming van de vrijheid van godsdienst, de democratische rechtsstaat en kwetsbare rechtelozen

C. van den Broeke

Post thumbnail In Kampen biedt een kerk bescherming aan uitgeprocedeerde asielzoekers in de vorm van een estafettekerkdienst. Hiermee geeft de kerk een politiek signaal af dat het onbarmhartig is minderjarigen uit te zetten naar het land van herkomst. Doordat dit in de vorm van een estafettekerkdienst 24/7 plaatsvindt, is er een patstelling ontstaan, want justitie mag het kerkgebouw niet binnentreden.

Opinie | Opiniërend artikel
juni 2025
AA20250432

Loeff versus Struycken: wie had gelijk?

R.J.N. Schlössels

In deze bijdrage bij de 'Canon van het recht' bespreekt de auteur de de uitkomsten van de discussie tussen Struycken en Loeff aan het begin van de vorige eeuw over de invoering van algemene bestuursrechtspraak in Nederland. In het artikel komen kort de argumenten van beide heren over al dan niet invoering hiervan aan de orde. Aan het einde bespreekt de auteur het ongelijk van beiden aan de hand van het stelsel van de invulling van de hedendaagse bestuursrechtspraak.

Overig | Rode draad | Canon van het Recht
oktober 2009
AA20090686

Mag de rechtsstaat voor de burger worden gesloten?

Bouwstenen voor een meer burgervriendelijk bestuursrecht

M. Scheltema

Post thumbnail Tegen de achtergrond van een responsieve vormgeving van de rechtsstaat wordt in dit stuk nagegaan hoe wetgever, rechter en bestuursorganen kunnen bijdragen aan het meer burgervriendelijk maken van het bestuursrecht. Een groter gewicht voor algemene beginselen in verhouding tot dwingende wetsbepalingen, en een meer rechtsstaat-conforme interpretatie van artikel 120 Grondwet moeten daarbij voorkomen dat de rechtsstaat voor de burger wordt gesloten.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2021
AA20210809