Maandbladartikel

Maanhandel (II)

S.B.

De column gaat over het onwaarschijnlijke fenomeen van de maanhandel, waar een ieder die dat wil een stukje van de maan tot zijn eigendom kan maken.

Opinie | Column
oktober 2002
AA20020719

Maanhandel I

S.B.

Deze column gaat over het onwikkelen van tentamenvragen door de docent aan de hand van krantenknipsels, waarbij een knipsel eruit wordt gelicht omdat het daar om het eigendomsrecht van een maansteen ging, iets wat tot de verbeelding spreekt.

Opinie | Column
september 2002
AA20020599

Maar dat is niet logisch! Denkfouten en drogredenen in juridische argumentatie

H.T.M. Kloosterhuis

Post thumbnail Voor iedere jurist is het beoordelen van argumentatie dagelijkse kost. Toch levert dat soms moeilijkheden op. Dat is bijvoorbeeld het geval bij denkfouten en drogredenen: argumentaties die aanvaardbaar lijken, maar waarmee bij nadere beschouwing iets mis is. De ontmaskering van de drogredenen in juridische argumentatie is interessant en belangrijk. Het kan gaan om logische fouten, maar ook om valkuilen in de taal die juristen voor elkaar creëren. Bij die valkuilen gaat het erom te laten zien hoe we niet-klaarblijkelijke onzin kunnen analyseren als klaarblijkelijke onzin. In deze bijdrage wordt een overzicht gegeven van deze drogredenen in juridische argumentatie.

Perspectief | Perspectiefartikel
september 2016
AA20160673

Maatregelen tot vreedzaam gebruik van de ruimte

M.A.R. Lucassen

Het gebruik van de kosmische ruimte voor militaire doeleinden speelt al jaren in de relaties tussen staten, in het bijzonder bij de wapenbeheersingsproblematiek, een belangrijke en ingewikkelde rol. Hoezeer de technologische verlokkingen het karakter van de rol bepalen kan geïllustreerd worden met de hoog opgelaaide discussie omtrent de militarisering van de kosmische ruimte sinds de vorig jaar in maart door Reagan gehouden 'Star Wars' toespraak. Hierin onthulde hij zijn denkbeelden over een verdedigingsprogramma tegen strategische raketten in de ruimte. In dit artikel zal kort worden ingegaan op deze technologische ontwikkelingen waarbij uiteindelijk zal blijken dat deze ontwikkelingen de bestaande maatregelen hard voorbij rennen. De vigerende afspraken, verdragen en voorstellen blijken ontoereikend te zijn en vaak slecht aan te sluiten op het huidige proces van militarisering van de ruimte. Vervolgens zal kort de mogelijkheid van samenwerking op dit gebied in beschouwing genomen worden.

oktober 1984
AA19840539

Maatschappelijk effectieve rechtspraak als kader voor een nieuwe verhouding tussen rechter en rechtzoekenden?

R.C. Hartendorp

In dit artikel komt aan de orde wat maatschappelijke effectieve rechtspraak inhoudt en dat het als een vorm van responsieve rechtspraak kan worden gezien. De auteur duidt de opkomst van maatschappelijke effectieve rechtspraak en betoogt dat het een antwoord van de Rechtspraak is op de grotere positie die rechtzoekenden in gerechtelijke procedures hebben gekregen. Dit stelt rechters voor nieuwe vragen. Maatschappelijk effectieve rechtspraak biedt ruimte om op gezaghebbende wijze invulling te geven aan die grotere rol van rechtzoekenden

Literatuur | Oratie
oktober 2023
AA20230806

Maatschappelijke due diligence en bestuurdersaansprakelijkheid: leuker kunnen we het niet maken, wel duidelijker

C.H.A. van Oostrum, J.M.W. Pool

Post thumbnail De Europese Commissie heeft in haar richtlijnvoorstel Corporate Sustainability Due Diligence bepalingen opgenomen die bestuurders verantwoordelijk maken voor duurzaamheidskwesties. Door weerstand tegen deze bepalingen is het de vraag of ze in de uiteindelijke richtlijn worden opgenomen, terwijl aannemelijk is dat de bepalingen een positief effect kunnen hebben op de duurzame prestaties van ondernemingen. Deze bijdrage gaat over hoe deze bepalingen zich verhouden tot het Nederlandse recht.

Opinie | Opiniërend artikel
oktober 2023
AA20230766

Maatschappelijke juridisering

C. Zijderveld

Het rapport van de Commissie Van Kemenade werd geconcludeerd dat: het bestuur in ons land te veel door gedetailleerde regels wordt beheerst, er te veel beroepsmogelijkheden bij de rechter zijn en dat de rechter te vaak op de stoel van de rechter gaat zitten. Naar aanleiding daarvan wil auteur proberen de sociaal-culturele dimensies van de juridisering te belichten.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 1999
AA19990634

Maatstaven voor beoordeling van sancties

W. Duk

Tot de beslissingen van gewicht die de Nederlandse wetgever in 1881 bij de vaststelling van het Wetboek van Strafrecht heeft genomen, behoort de aanvaarding van een stelsel van straffen zonder speciale minima. De ruimte die daarmee aan de rechter is gelaten bij het bepalen van de in concreto op te leggen straf, doet denken aan een bekende figuur uit het bestuursrecht: de discretionaire bevoegdheid van een openbaar ambt dat ‘vrije’ beschikkingen kan geven. Een vergelijking ligt voor de hand; te meer omdat bestuursorganen dikwijls - mede in individuele gevallen - over de toepassing van sancties hebben te beslissen, en zij juist ook daarbij in de regel binnen ruime wellelijke grenzen opereren.

mei 1981
AA19810231

Macht en willekeur, of hoe het Europees Hof voor de Rechten van de Mens negen eisen voor kwalitatief goede wetgeving neerlegde

B. van der Sloot

Post thumbnail

Niet alleen het handelen van de uitvoerende macht en de consequenties daarvan voor de rechten van burgers, maar ook wetgeving als zodanig kan een schending van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens opleveren. Wetten moeten zo zijn opgesteld dat ze de kans op machtsmisbruik minimaliseren en burgers in staat stellen redelijkerwijs in te schatten hoe de uitvoerende macht zijn bevoegdheden wel of niet zal inzetten, dixit het Europees Hof voor de Rechten van de Mens.

Verdieping | Verdiepend artikel
april 2021
AA20210337

Machtsstrijd over persoonsgegevens

De zaak Schrems v. Data Protection Commissioner van het Europees Hof van Justitie

B. van der Sloot

Post thumbnail

Op 6 oktober 2015 heeft het Hof van Justitie Europese Unie (HvJ EU) uitspraak gedaan in de zaak Maximillian Schrems tegen Data Protection Commissioner. De zaak betrof de legitimiteit van de doorvoer van persoonsgegevens van Europese burgers naar landen buiten de EU, in het bijzonder de Verenigde Staten. De Richtlijn bescherming persoonsgegevens stelt dat persoonsgegevens alleen naar derde landen mogen worden doorgevoerd als daar een passend beschermingsniveau wordt gewaarborgd. De Europese Commissie had in een beschikking vastgesteld dat de Verenigde Staten inderdaad een dergelijk beschermingsniveau kent. Het Hof van Justitie heeft deze beschikking echter ongeldig verklaard.

Opinie | Opiniërend artikel
april 2016
AA20160248

Machtsverdeling, Grondwet en conventie

G.J.A. Geertjes

Een belangrijk deel van de Nederlandse Grondwet is gedurende de afgelopen honderdvijftig jaar opvallend onveranderd gebleven: de grondwetgever heeft een groot aantal van de nog altijd geldende regels omtrent de verhoudingen binnen en tussen regering en parlement al in 1848 vastgelegd. Na die periode vinden echter belangrijke veranderingen plaats: de Nederlandse constitutie democratiseert, het kiesstelsel verandert en politieke partijen worden steeds belangrijker. Politiek gaat daardoor steeds meer draaien om de verdeling van macht, terwijl de grondwettelijke regels daarop maar in beperkte mate zijn afgestemd. Mede dankzij conventies, ongeschreven regels die (de ambten van) regering en parlement binden, blijft de Nederlandse Grondwet toch bij de tijd. In deze bijdrage wordt besproken hoe dit eigenlijk mogelijk is.

Rode draad | Grenzeloze Grondwetten
april 2022
AA20220315

Machtsverhoudingen in de structuurvennootschap

S.E. Bartels, G.T.M.J. Raaijmakers

Redactioneel artikel waarin de wijziging van de structuurvennootschap wordt besproken. Er gaan geluiden dat de aandeelhouders meer macht moeten krijgen. De redacteuren betogen dat dit niet het geval dient te zijn en dat de RvC onafhankelijk moet kunnen handelen omdat dit in het belang van de vennootschap is.

Opinie | Redactioneel
september 1993
AA19930599