Vind een Maandblad-aflevering
Kies de maand en het jaar waarin het nummer dat je zoekt is verschenen en ga naar de aflevering.
* Van 2012 tot en met heden vind je naast de artikelen van de betreffende maand ook het volledige nummer integraal.
* Vóór 2012 vind je per nummer alleen de losse artikelen die in dat nummer zijn verschenen en kun je niet het volledige nummer integraal bekijken.
Maandblad december 2023





Als je als student het nieuws nauwlettend volgt en jezelf kritische vragen stelt over opvallende dingen die je in de krant of op sociale media leest of op tv ziet, kun je overal interessante onderwerpen vinden voor een artikel, annotatie, thesis enzovoort. In deze amuse geeft Rob van Gestel een voorbeeld van hoe het recht eigenlijk gewoon op straat ligt.
In 2019 heeft de Hoge Raad een toetsingskader geschetst voor de toepassing van de Mr. Big-methode. Aangezien een aantal jaar is verstreken sinds dit baanbrekende arrest, wordt in dit artikel onderzocht wat het toetsingskader betekent voor verkregen bewijs bij aanverwante ‘werken onder dekmantel’-methoden. Hierbij komt aan de orde wanneer het kader van toepassing is, hoe het wordt toegepast en welke betekenis het kader heeft bij aanverwante ‘werken onder dekmantel’-methoden.
In deze bijdrage staat de rechtsvormende taak van de Hoge Raad in het goederen- en insolventierecht centraal. Anders dan soms wordt aangenomen, stelt de Hoge Raad zich daarbij niet per se terughoudender op dan bij (bijvoorbeeld) verbintenissenrechtelijke vraagstukken. Zowel op het terrein van het insolventierecht als bij goederenrechtelijke kwesties wordt de rechtsontwikkeling voor een belangrijk deel vormgegeven in rechtspraak van de Hoge Raad. Het beste voorbeeld van terughoudendheid biedt de benadering van de problematiek van de trust en afgescheiden vermogens in het Nederlandse recht, maar zelfs daar is de Hoge Raad niet alleen maar terughoudend. Bij goederenrechtelijke figuren zoals (fiduciaire) eigendom en pandrecht is de rechtspraak van de Hoge Raad zelfs de belangrijkste bron van de rechtsontwikkeling. Gelukkig maar. De weerbarstigheid van de praktijk vraagt erom dat de Hoge Raad de moeilijke vragen niet uit de weg gaat.
De insolventieprocedure van cryptovaluta-beurs FTX is – met miljoenen gedupeerde klanten, miljarden aan (deels verdwenen) activa en een ongekend gebrekkige administratie – bijzonder te noemen. Tegelijkertijd worden cryptofaillissementen steeds gebruikelijker en zijn de oorzaken veelal hetzelfde als in traditionele insolventieprocedures. In deze bijdrage komen enkele crypto-insolventieprocedures aan de orde, wat die bijzonder maakt en wat juist niet, en de impact van de recente cryptoverordening MiCA.
De afgelopen jaren werd Nederland geconfronteerd met een toename van aanslagen door de georganiseerde misdaad op objecten en personen die geen onderdeel uitmaken van criminele netwerken. Tegen deze achtergrond wordt door politici en journalisten steeds vaker de term narcoterrorisme gebruikt. In dit artikel wordt de herkomst van deze term onderzocht en gekeken in welke mate deze past bij de situatie in Nederland met betrekking tot de georganiseerde misdaad. Daarnaast worden de voor- en nadelen benoemd van het gebruik van deze term in het maatschappelijke en wetenschappelijke debat. Tot slot reflecteren we op de politieke aandacht voor dit geweld en de impact daarvan op de democratische rechtsorde.
In dit artikel wordt ingegaan op het fenomeen ‘grondspeculatie’, waarbij handelaren landbouwgronden opkopen voor een bedrag net boven de agrarische waarde en deze in kleine percelen verdelen om ze vervolgens tegen veel hogere prijzen te verkopen aan particuliere beleggers. Deze praktijk kenmerkt zich onder meer door hebzucht (aan de zijde van de kopers) en misleiding (aan de zijde van de verkopers). Potentiële kopers worden benaderd door bemiddelaars en onder druk gezet met de belofte van lucratieve ontwikkelingen op de door hen te verwerven perceeltjes. De AFM lijkt machteloos tegen deze speculatie, omdat grondhandelaren zich door hun handelwijze onttrekken aan de geldende vergunningsplichten. De rol van de notaris binnen deze speculatieve transacties wordt in deze bijdrage nader onderzocht, met daarbij bijzondere aandacht voor hun wettelijke zorg- en informatieplicht. De tot nu toe gewezen jurisprudentie op dit terrein wijst enerzijds uit dat notarissen aansprakelijk kunnen worden gesteld als zij hun informatieplicht niet naleven, maar anderzijds is hier ook een duidelijke rode draad ten gunste van de notaris te ontwaren. Ook de (recente) aandacht in de media en de politiek, waarbij notarissen vaak het (onterechte) mikpunt zijn, komt aan bod. Ten slotte worden suggesties gedaan voor mogelijke maatregelen ter bestrijding van grondspeculatie.
Rechters betrekken soms maatschappelijke opvattingen bij hun oordeelsvorming. De vraag is in hoeverre zij deze opvattingen kennen. Weet men wat er speelt? Uit empirisch-juridisch onderzoek blijkt dat de opvattingen in de maatschappij niet altijd overeenkomen met wat rechters zien als de maatschappelijke opvatting. Vraag is daarom of hun oordeel wel hierop gebaseerd zou moeten worden.
Wat hebben erfrecht en strafrecht met elkaar te maken? Nogal veel! De bloedige hand erft niet: je erft niet van degene die je zelf om het leven hebt gebracht. En wat te denken van het erven van een ‘criminele’ nalatenschap? Met spraakmakende zaken zoals die van Yvon K. is het ‘strafrechtelijke erfrecht’ weer volop in de belangstelling. Yvon K., verdacht van het om het leven brengen van haar partner, overleed een paar dagen vóór de uitspraak in haar strafzaak. Vererft nu de erfenis van de om het leven gebrachte partner naar haar kinderen?
In dit interview met cassatieadvocaat mr. Philip Fruytier staat het werk van de cassatieadvocaat in civiele zaken centraal. Waar houdt de cassatieadvocaat zich dagelijks mee bezig en wat maakt het werk spannend? Daarnaast komen enkele ontwikkelingen op het gebied van cassatie aan bod en wordt een uitstapje gemaakt naar procederen bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.