Vijftig weeffouten in het BW (Digitaal boek)
Een ode aan het Burgerlijk Wetboek, ter ere van zijn 25-jarig bestaan
Het nieuwe Nederlandse Burgerlijk Wetboek viert in 2017 zijn vijfentwintigste verjaardag: een mooie aanleiding voor een bundel over dit imposante wetgevingsproject. Deze bundel gaat over weeffouten in het BW. De oorsprong van dit onderwerp ligt in het onderwijs. Tijdens het verzorgen van werkgroepen en hoorcolleges loopt iedere docent tegen wetsartikelen aan die lastig zijn uit te leggen aan studenten. Hoewel ze in de rechtspraktijk geen problemen (meer) opleveren, lijkt er ergens in zulke artikelen of het wettelijke systeem een dogmatische kink in de kabel te zitten of – om de beeldspraak van deze bundel te gebruiken – lijkt een draad verkeerd te zijn geweven. Dat leidt tot hoofdbrekens voor docenten en glazige blikken van studenten.
Deze bundel behandelt zo’n vijftig weeffouten die juristen in de praktijk of in de wetenschap tegenkomen. De bundel bestrijkt alle boeken van het BW, zelfs het niet-bestaande Boek 9. Sommige bijdragen overstijgen het BW zelfs, bijvoorbeeld door aandacht te besteden aan de wisselwerking met het Europese recht of het bestuursrecht. In een tijd van toenemende specialisatie binnen vakgebieden belicht de bundel juist het burgerlijk recht in al zijn facetten.
De bundel heeft niet tot doel het BW op de korrel te nemen, maar is juist bedoeld als een lofzang. Het BW is al vijfentwintig jaar de bakermat van het Nederlandse burgerlijke recht. Door het identificeren van weeffouten hopen de redactie en de auteurs bij te kunnen dragen aan de verdere vervolmaking van dit complexe maar bovenal mooie juridische monument.
Deze digitale uitgave is alleen toegankelijk voor WO en HBO rechtenstudenten via de faculteitsbibliotheken. Geen toegang? Vraag bij jouw faculteitsbibliotheek of zij al een licentie hebben.
Deze digitale uitgave is niet individueel aan te schaffen. Bibliotheken kunnen een licentie nemen en op ip-niveau toegang krijgen tot alle digitale uitgaven van Ars Aequi, neem hiervoor contact op met onze klantenservice.
Bekijk inhoudsopgave
Inhoudsopgave Vijftig weeffouten in het BW (Digitaal boek)
Inleiding – Vijftig weeffouten in het BW
Redactie
BOEK 1 – PERSONEN- EN FAMILIERECHT
Personen- en familierecht
Gezagsbeëindiging: soms een brug te ver?
Mariëlle Bruning
1 Herziening kinderbeschermingsmaatregelen
2 Nieuwe rechtsgronden voor ondertoezichtstelling en gezagsbeëindiging
3 Toepassing gezagsbeëindiging
4 Aanpassing gezagsbeëindiging gewenst?
De onder curatele gestelde ouder die geen ouder is en een wet die niet (anders) bepaalt
Merel Jonker
1 Introductie
2 Het vestigen van ouderschap
3 Ontkenning van het door huwelijk ontstane ouderschap en vernietiging van de erkenning
4 Wilsbekwaam
5 Wilsonbekwaam
6 Een weeffout die rechtgebreid moet worden?
Huwelijksvermogensrecht
De verhouding tussen de kosten van de huishouding en privéschulden
Thijs Beumers & Ewout Cornelissen
1 Inleiding
2 De richting van artikel 1:84 BW: de gemeenschappelijke inkomsten
3 De richting van artikel 1:96 BW: het privévermogen van Adam
4 Tegenstrijdige richtingen: wat nu?
5 Analoge toepassing artikel 1:87 lid 4 BW
6 Afsluiting
BOEK 2 – RECHTSPERSONEN
Rechtspersonenrecht: algemeen
Besluitvorming en vertegenwoordiging van rechtspersonen over de band van artikel 2:16 BW
Cees de Groot
1 Inleiding
2 Artikel 2:16 lid 1 en 2 BW in het algemeen
3 Artikel 2:16 lid 2 BW – een besluit van een orgaan van een rechtspersoon dat een voorwaarde is voor een tot een wederpartij gerichte rechtshandeling
3.1 Inleiding
3.2 De Europeesrechtelijke achtergrond van de vertegenwoordigingsregels in Boek 2 BW
3.3 De Nederlandse regeling
4 Conclusie
Verenigingen
Besluit of vaststellingsovereenkomst? Het royementsberoep tussen Boek 2 en Boek 7 BW
Koen van Vught
1 Inleiding
2 Een besluit?
3 Wanneer een besluit?
4 Aantastbaarheid
5 Conclusie
Vennootschapsrecht
Het verbod met het oog op financial assistance voor de NV
Titiaan Keijzer
1 Inleiding
2 Opzet en (Europese) achtergrond artikel 2:98c BW
2.1 Introductie: artikel 2:95 BW en artikel 2:98 BW
2.2 Het complement: artikel 2:98c BW
2.3 Inhoud artikel 2:98c BW
3 Effecten artikel 2:98c BW
3.1 Belemmeringen Leveraged Buyouts en Management Buyouts…
3.2 …en oplossingen aangereikt door de rechtspraktijk
3.3 De Hoge Raad aan zet
4 Interne inconsistentie artikel 2:98c BW
4.1 Onderlinge verhouding lid 1 en 2
4.2 Gevolgen schending: nietigheid of vernietigbaarheid?
4.3 Toegevoegde waarde?
5 Afsluiting
5.1 Samenvatting
5.2 Aanbeveling
Een gaal in Boek 2: het ontbreken van artikel 2:217a BW
Friso van de Pol
1 Inleiding
2 De gedachtenspinsels van de wetgever …
3 … en hun problematische gevolgen
4 Conclusie
Stichtingen
De nietige stichting en het vernietigbare (dus vooralsnog geldige) testament
Wino van Veen
BOEK 3 – VERMOGENSRECHT IN HET ALGEMEEN
Rechtshandelingen en volmacht
Contract of rechtshandeling: weeffout in het BW?
Ewoud Hondius
1 Inleiding
2 Meijers
3 Van Gajus tot Scholten
4 Van contract naar rechtshandeling: elk voordeel…
5 Andere codificaties
6 Europa
7 Weeffout of geen weeffout?
Volmachtverlening door een handelingsonbekwame
Thijmen Nuninga & Friso van de Pol
1 Introductie
2 De orthodoxie van volmachtverlening door een handelingsonbekwame
2.1 De opzet van het BW: geen bijzondere regeling
2.2 Resterende bekwaamheid
2.3 Conversie en partiële nietigheid
3 Aansluiting bij de te verrichten rechtshandeling
3.1 Een alternatief voor de dogmatiek
3.2 Een alternatief voor het alternatief
4 Een nieuwe lezing van artikel 3:63 BW
Het besluitbegrip: niet steeds één juist antwoord
Rolf Ortlep
1 Inleiding
2 Ervaren ingewikkeldheid
3 Balans en slotopmerking
Verkrijging en verlies van goederen
Artikel 3:98 BW: de vestiging, overdracht, afstand én wijziging van beperkte rechten
Kirsten Everaars
1 Inleiding
2 Een oude visie
3 Een nieuwe visie
4 Een Duitse visie
5 Tot slot: wijziging van het Burgerlijk Wetboek?
Derdenbescherming en het voorbehouden beperkte recht
Egbert Koops
1 Inleiding
2 Wie verkrijgt het voorbehouden beperkte recht?
3 De constructie van het voorbehouden beperkte recht
4 Slot
De levering bij voorbaat van roerende zaken
Emil Verheul
1 Inleiding
2 De gangbare benadering: levering door bezitsverschaffing
3 De ambivalentie van deze benadering van de levering bij voorbaat
4 Een andere wijze van leveren
5 Conclusie
Weeffouten tijdens de werkgroep – artikel 3:246 lid 5 BW
Tom Booms
1 Introductie
2 Artikel 3:246 lid 5 BW lijkt van toepassing…
3 …maar is het praktisch bijna nooit
4 Een schrale oogst
Het vuistpandrecht onder vuur door de levering longa manu
Chris Kruizinga & Tim van Polanen
1 Casus
2 Het juridisch kader van artikel 3:86 lid 2 BW
3 De ambiguïteit van feitelijke macht
4 De ratio van het vuistpandrecht
5 Is een oplossing nodig voor de praktijk?
Verhaalsrecht op goederen
Het retentierecht en de registers
Frank Verstijlen
1 Inleiding
2 Het probleem nader verkend
2.1 Het retentierecht op onroerende zaken
2.2 Het retentierecht en derden
2.3 Onroerende zaken en het registerstelsel
3 Toch kenbaarheid van het retentierecht uit de registers?
4 En nu?
5 Tot slot
BOEK 4 – ERFRECHT
Versterferfrecht
De aansprakelijkheid voor schulden der nalatenschap bij de wettelijke verdeling
Pim Huijgen
1 Inleiding
2 De huidige wettelijke verdeling
3 De weeffout
4 Voorstel tot verbetering
Testamentair erfrecht
Onzekerheden en onduidelijkheden rondom tweetrapsmakingen
Leon Verstappen
1 Inleiding
2 Populariteit tweetrapsmakingen
3 Sturen van de vererving
4 Weeffout
4.1 Overgang van goederen
4.2 Overgang van schulden
4.3 Beneficiaire aanvaarding
4.4 Executele en bewind
5 Oplossingen
6 Vruchtgebruikbepalingen
7 Onzekerheid
Gevolgen van erfopvolging
De boedelnotaris: een zwevende functionaris?
Martin Jan van Mourik
1 Inleiding
2 De notaris als functionaris; de functie van boedelnotaris
3 De partijnotaris
4 De taak van de boedelnotaris
5 Boedelnotaris en executeur
6 De boedelnotaris en de uitlegging van uiterste wilsbeschikkingen
7 Taak voor de wetgever?
BOEK 5 – ZAKELIJKE RECHTEN
Eigendom in het algemeen
Goed, (voorwaardelijke) eigendom, zaak, vermogensrecht
Reinout Wibier
1 Inleiding
2 Goed, zaak, vermogensrecht, (voorwaardelijke) eigendom
3 Tweedehands software, e-books en revindicatie van giraal geld
3.1 Tweedehands software
3.2 E-books
3.3 Revindicatie van giraal geld
4 Conclusie
Appartementsrechten
De Vereniging van Eigenaars (VvE): het stiefzusje van de gewone vereniging
Roel Mertens
1 Inleiding
2 Gebondenheid van leden van de vereniging/de VvE aan besluiten van de
algemene vergadering/vergadering van eigenaars
3 Elektronisch vergaderingen bijeenroepen en elektronisch stemmen
4 Tot slot
Kan een beperkt recht gevestigd worden op een bestanddeel van een
onroerende zaak? Over de artikelen 5:118 en 5:118a BW
Pernille van der Plank
1 Inleiding
2 De regeling van artikel 5:118 en 5:118a BW
3 De achtergrond van de regeling
BOEK 6 – ALGEMEEN GEDEELTE VAN HET VERBINTENISSENRECHT
Verbintenissen in het algemeen
De knellende criteria van het rechterlijk bevel en verbod
Tim Bleeker
1 Inleiding
2 Achtergrond en ontwikkeling van het rechterlijk bevel en verbod
3 Grondslag, vereisten en verhouding tot de schadevergoedingsactie
4 Knellende kleren
5 Afronding
Het Europese recht als bron van verbintenissen
Ruben de Graaff
1 Inleiding
2 Het Nederlandse stelsel van verbintenissen
3 Het ontstaan van Europese verbintenissen
4 Europese verbintenissen en artikel 6:1 BW
5 Afronding
Aansprakelijkheid in fasen en causaliteit
Wouter den Hollander & Daniël Stein
1 Inleiding
2 Causaliteit in vestigings- en omvangsfase
3 Haperende aansluiting
4 Overloop
5 Voorbij het onderscheid?
6 Besluit
Artikel 6:76 BW: aansprakelijkheid voor tussenpersonen in de precontractuele fase
Anne de Vries-Stotijn
1 Inleiding
2 Verdeeldheid in de rechtspraak
3 Artikel 6:76 BW ziet ook op de precontractuele fase
4 Rechtsonzekerheid: welke precontractuele verbintenissen?
5 Verduidelijk artikel 6:76 BW
Onrechtmatige daad
Weeffout of winkeldochter? Over de toerekening krachtens verkeersopvattingen in het derde lid van artikel 6:162 BW
Eddy Bauw
Van aardbeving naar aansprakelijkheid
Pleidooi voor invoering van ‘de fundamentele rechtsschending’ naar aanleiding van Rechtbank Noord-Nederland 1 maart 2017, ECLI:NL:RBNNE:2017:715 (Eisers/NAM en Staat)
Jessy Emaus
1 Introductie
2 Aansprakelijkheid voor immateriële schade als gevolg van aardbevingen door gasboringen
3 Erkenning van rechtsschendingen in het schadevergoedingsrecht
4 Naar een nieuwe figuur in het aansprakelijkheidsrecht: de fundamentele rechtsschending
4.1 Een nieuwe figuur: waarom?
4.2 Wat aan de erkenning van de nieuwe figuur voorafgaat
5 De betekenis van de fundamentele rechtsschending voor de zaak Eisers/NAM
en Staat
Kwalitatieve aansprakelijkheden van Afdeling 6.3.2 BW, over steken en patronen
Siewert Lindenbergh en Joost Stam
1 Inleiding
2 De cumulatie of kanalisatie van kwalitatieve aansprakelijkheden
3 Kwalitatieve aansprakelijkheid jegens medebezitters
4 Afronding
Verbintenissen uit andere bron dan onrechtmatige daad of overeenkomst
Het schadevereiste van de verrijkingsactie. Een weeffout?
Teun van der Linden
1 Inleiding
2 Het schadevereiste als obstakel
3 De toelaatbaarheid van abstracte schadebegroting
4 Wat is schade in een verrijkingsrechtelijke context?
5 Besluit
Overeenkomsten in het algemeen
Artikel 6:233 BW – Hoe de doorwerking van Europees consumentenrecht tornt aan het systeem van het Nederlandse privaatrecht
Chantal Mak
1 Insteek
2 Het BW als ‘seamless web’
3 Doorwerking van Europees recht
4 Herstel door de Hoge Raad
5 Losse eindjes
BOEK 7 – BIJZONDERE OVEREENKOMSTEN
Koop en ruil
Weeffouten bij consumentenkoop
Harriët Schelhaas & Aster Schreuder
1 Inleiding
2 Het recht op schadevergoeding in artikel 7:24 lid 1 BW: een verwarrende
doublure
3 Schadevergoeding bij een gevaarlijk product: een ingewikkelde kanalisatie
3.1 Koop en productaansprakelijkheid
3.2 De argumentatie van de wetgever…
3.3 …en waarom deze niet voldoende overtuigt
4 Klachtplicht bij consumentenkoop
5 Conclusie
Eigendom komt met gebreken
Leon Trapman
1 Inleiding
2 De verhouding tussen artikel 7:15 en 7:17 BW
3 Publiekrechtelijke beperkingen
4 Bos/Smeenk
5 Reacties in de literatuur
6 Portsight/De Vries
7 Conclusie
Financiëlezekerheidsovereenkomsten
Over de (onjuiste) implementatie van de fzo-richtlijn
Yael Diamant
1 Inleiding
2 Financiëlezekerheidsovereenkomsten
3 Repo’s in de zeventiende en eenentwintigste eeuw
4 Onjuiste implementatie van de fzo-richtlijn
5 Conclusie
Huur
De overlast ondervindende huurder en artikel 7:204 lid 3 BW
Jaap Dammingh
1 Inleiding
2 Het arrest Van Gent/Wijnands
3 Bevat de wet een omissie (of ‘weeffout’)?
4 Mijn suggestie voor aanvulling van artikel 7:204 lid 3 BW
5 Tot besluit
Opdracht
De onvolkomen beëindigingsregeling van artikel 7:411 BW
Eric Tjong Tjin Tai
1 Beëindiging van overeenkomsten
2 Beginselen van opzegging
3 Loon na beëindiging van de opdracht
4 Voorstel tot verbetering
Arbeidsovereenkomst
Artikel 7:628 BW en het nul-uren-contract
Harry van Drongelen
1 Inleiding
2 Van risicosfeer van de werkgever naar de risicosfeer van de werknemer
3 Een afwijkingsmogelijkheid en de uitzondering daarop
4 Toch nog op tijd het licht gezien
5 Slot
De redelijke grond van artikel 7:669 BW en de bijzondere gevallen van artikel 7:671 BW
Marko Jovović en Ilse Zaal
1 Introductie
2 De verhouding tussen artikel 7:671 en 7:669 BW in het algemeen
3 De bijzondere gevallen van artikelen 7:671 BW en 7:669 BW
4 Conclusie
De transitievergoeding en elkaar opvolgende werkgevers: de wetgever is aan zet
Imke Lintsen
1 Inleiding
2 Het opvolgend werkgeverschap: geen vorm van contractsoverneming
3 De verschuldigdheid van de transitievergoeding door de vorige werkgever
4 Geldt de fictie onverkort?
5 Achteruitgang in arbeidsvoorwaarden. Niet voorzien?
6 Hoe nu verder?
Artikel 7:690 BW
Johan Zwemmer
1 Inleiding
2 De achtergrond van de wettelijke regeling van de uitzendovereenkomst
3 De allocatiefunctie in de wetsgeschiedenis
4 Hoge Raad 4 november 2016: artikel 7:690 BW eist geen allocatiefunctie
5 Aanpassing definitie uitzendovereenkomst in artikel 7:690 BW
Aanneming van werk
Een weeffout in oud en komend recht: de aansprakelijkheid na oplevering van bouwwerken
Monika Chao-Duivis
1 Inleiding
2 Wat te denken van het voorstel?
2.1 Systematiek van de regeling
2.2 Hoe zit het met bewijs van het niet ontdekt zijn van het gebrek ten tijde van de oplevering?
2.3 Invulling begrip consument?
3 De totstandkoming van de Wet Kwaliteitsborging in het algemeen
Vaststellingsovereenkomst
De geldigheid van de vaststellingsovereenkomst: een bijzondere ‘beslissing’ van de wetgever
Charlotte de Kluiver & Mike Soyer
1 Inleiding
2 Bezint eer ge begint: de begrippen opgehelderd
3 Artikel 7:902 BW en de fout
4 Etymologie van een weeffout
5 Conclusie
BOEK 8 – VERKEERSMIDDELEN EN VERVOER
Wegvervoer
Artikel 8:1108 BW: weeffout of gebrekkig weefgetouw? Doorbraak van de aansprakelijkheidslimiet bij vervoer van goederen over de weg
Ingrid Koning
1 Inleiding
2 Vervoerderaansprakelijkheid, de essentials
3 Het sluitstuk van de aansprakelijkheidsregeling. Bewuste roekeloosheid.
3.1 Het Droste cacaoblik (met een foutje)
3.2 Willful Misconduct in Boek 8 BW
3.3 Fifty-seven shades of doorbraak
BOEK 9 – RECHTEN OP VOORTBRENGSELEN VAN DE GEEST
Waar is Boek 9 dan gebleven?
Dirk Visser & Hanneke Spath
1 What’s in a name?
2 De eerste vijftig jaar
3 De tussenbalans van Brinkhof
4 Waarom Boek 9 BW er alsnog moet komen
BOEK 10 – INTERNATIONAAL PRIVAATRECHT
Verbintenissen uit andere bron dan overeenkomst
Onlogisch analogisch
De overeenkomstige toepassing van Europese conflictregels in grensoverschrijdende smaadzaken ex artikel 10:159 BW
Laura van Bochove
1 Boek 10 BW: weeffout(vrij)?
2 Artikel 10:159 BW: analogische toepassing Rome II-Verordening in
smaadzaken
3 De uitzonderingspositie van smaad in het Europese conflictenrecht
4 Analogische toepassing van Rome II in de praktijk: Dahabshiil
5 De risico’s van toepasselijkheid buitenlands smaadrecht
6 Oplossing: (beperkte) toepassing van de lex fori
Verschijningsvorm: Digitale uitgaven (download pdf)
Auteur(s): , M.T. Beumers, C.C. de Kluiver, A.M. Overheul, F.Q. van de Pol, L.S.A. Trapman (red.)
1e druk 2017
Verschijningsdatum: 11-10-2017
ISBN: 9789069169613
Pagina's: 406
U heeft geen toegang tot de download(s) van dit product.
Login of bekijk onze abonnementen