Romeins recht

Reizen in het recht

A.S. Hartkamp

Post thumbnail Rechten gaan studeren, het recht blijven bestuderen en belangstelling ontwikkelen voor het recht – hoe is dat in mijn geval verlopen?

Blauwe pagina's | Eerste kennismaking
maart 2025
AA20250172

Romeins recht in het rechtencurriculum – een pleidooi

Y.E.M. Cremers, D. de Vries

Waar een vak Romeins recht vroeger verplicht deel uitmaakte van de Nederlandse bacheloropleidingen Rechtsgeleerdheid, kennen thans nog slechts drie van de tien rechtenfaculteiten een verplicht vak Romeins recht. In de hoop de bredere ontwikkeling van een afnemende interesse in de historische wortels van ons recht te keren, geven de auteurs een pleidooi voor structurele verankering in het rechtencurriculum van een vak Romeins recht. Met een historisch, een academisch en een praktisch argument hopen zij het Romeinse recht weer op de curriculaire kaart te zetten.

Opinie | Redactioneel
september 2022
AA20220611

Solidariteit en corona: lessen uit het verleden

L. van den Berge

Het algemeen belang vereist soms dat de overheid maatregelen neemt die sommigen met een onevenredig zware last opzadelen. Wie buitenproportioneel getroffen is, heeft soms recht op schadevergoeding, ook al is het overheidshandelen op zichzelf rechtmatig. Aldus luidt althans de strekking van een opmerkelijk arrest van het Hof van Friesland uit 1611. In de coronacrisis komt het goed van pas dat arrest nog eens zorgvuldig te bestuderen.

Blauwe pagina's | Spraakmakende Zaken
februari 2021
AA20210108

Stenen voor brood

Tweeluik over Romeinsrechtelijk onderwijs

J.A. Ankum

Op 22 september 1992 werd in Amsterdam het congres 'Société internationale pour l'histoire des droits antiquités' gehouden. Professor Zwalve (RUG) gaf daar een lezing over de toekomst van het Romeinsrechtelijk onderwijs. Zijn pleidooi kwam erop neer dat bestudering van het Romeinse recht alleen zin heeft als het gezien wordt in verbinding met het hedendaagse recht en dat het onderwijs in dat vak zich met name op die verbinding moet richten. Deze visie lokte veel reactie uit van onder anderen professor Ankum (UvA). Hij vindt de visie van Zwalve op het Romeinse recht onhoudbaar en is van mening dat sinds in Duitsland in 1900 het Romeinse recht als geldend recht werd afgeschaft, het Romeinse recht uitsluitend volgens de nieuw-humanistische methode bestudeerd kan worden. Deze tegengestelde stellingnames waren voor de redaktie van Ars Aequi aanleiding om beide hoogleraren uit te nodigen de discussie in dit blad voort te zetten.

Perspectief | Perspectiefartikel
juni 1993
AA19930459

The History of the Decline and Fall of the Roman Empire

J.H.A. Lokin

Post thumbnail

In deze aflevering van de rubriek ‘Bijzondere boeken’ schrijft Jan Lokin over zijn favoriete boek The History of the Decline and Fall of the Roman Empire, een 3.000 pagina’s dik, gedegen geschiedwerk waarin Edward Gibbon in prachtig proza een beeld schetst van de bijna anderhalf milennium durende teloorgang van het Romeinse Rijk.

Blauwe pagina's | Bijzondere boeken
maart 2013
AA20130182

Van absoluut naar relatief: pleidooi voor een paradigmaverschuiving bij verpanding van vorderingen

A.J.H. Smit

Post thumbnail Deze dissenting opinion stelt het uitgangspunt ter discussie dat de vestiging van een pandrecht op een vordering een absoluut recht oplevert.

Rode draad | Dissenting opinions
mei 2024
AA20240470

Verliezen aan de zee: over geschiedenis en rechtvaardiging van beperking van maritieme aansprakelijkheid

T. Lubbers

Post thumbnail Waar een debiteur op het land met zijn gehele vermogen instaat voor zijn schulden, is dat op zee niet altijd het geval. De scheepseigenaar kan zijn aansprakelijkheid voor maritieme vorderingen namelijk beperken. Vroeger kon hij zelfs volstaan met afstand van zijn schip aan de crediteur. Dit eeuwenoude privilege wordt doorgaans uitgelegd als een welbewuste inbreuk op de rechten van de crediteur en op de rechtvaardigheid, ter stimulering van investeringen in de maritieme economie. Maar klopt dat beeld wel?

Bijzonder nummer | Recht door zee
juli 2025
AA20250486

Zelfmoord in de common law

Over het menselijk lichaam en het vermogensrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail

Tot 3 augustus 1961 was het plegen van zelfmoord in Engeland en Wales een strafbaar feit. Op die dag maakte section 1 van de Suicide Act aan deze toestand een einde. De strafbaarheid van zelfmoord leeft voort in het taalgebruik: to commit suicide, zelfmoord plegen. De bepaling uit 1961 is interessant omdat zij een schakel vormt tussen het moderne recht en de twee stelsels die juridische studenten sinds de Middeleeuwen bestudeerden, het Romeinse recht en het canonieke recht, en die tezamen verklaren waarom men in Nederland rechten studeert en niet recht, rechtsgeleerdheid, rechtskunde of rechtswetenschap.

Blauwe pagina's | Bijzondere bepalingen
oktober 2016
AA20160700

Zoekt niet en gij zult vinden

F. Brandsma

Post thumbnail Hoe een liefhebber van boeken in de rechtenstudie verzeild raakte, daarin inspirerende colleges Rechts­geschiedenis kreeg en zodoende nog meer boeken ging lezen. Hoe dit hem op het pad van de rechtsgeschiedenis bracht en wat een geluk deze keuze hem bracht: ‘Two roads diverged in a wood, and I –/ I took the one less traveled by,/ And that has made all the difference.’ (Robert Frost, ‘The Road Not Taken’.)

Blauwe pagina's | Eerste kennismaking
november 2025
AA20250740