Misbruik van het identiteitsverschil en crediteursbenadeling. Een onderzoek naar vereenzelviging en klassieke vormen van redres
Boekbespreking. De beperkte aansprakelijkheid van rechtspersonen kan in bepaalde gevallen ongewenste consequenties hebben. Wanneer van het verschil in identiteit tussen rechtspersonen misbruik wordt gemaakt, zou dat zonder tegenmaatregelen tot gevolg kunnen hebben dat het in wezen de crediteur is die het faillissement betaalt. In het verleden is de Hoge Raad verschillende keren ingegaan op de vragen onder welke voorwaarden en op welke wijze (misbruik van) het identiteitsverschil van rechtspersonen aangepakt dient te worden. Op 5 september is Jan Elbers aan de Open Universiteit gepromoveerd op een studie naar deze problematiek.
De opbouw van het proefschrift is als volgt. In deel I gaat Elbers in op ‘reguliere’ crediteursbenadeling ten opzichte van misbruik van identiteitsverschil (hoofdstuk 2) en de omstandigheden wanneer van misbruik van identiteitsverschil sprake is (hoofdstuk 3). In deel II wordt vervolgens zeer grondig ingegaan op de bestaande rechtsmiddelen, zoals onrechtmatige daad, pauliana en vereenzelviging, om misbruik van identiteitsverschil van rechtspersonen tegen te gaan (hoofdstukken 4 tot en met 10). Elbers concludeert in deel III (hoofdstuk 12) dat deze bestaande rechtsmiddelen volstaan om misbruik van identiteitsverschil van rechtspersonen tegen te gaan, mits de rechter bereid is de curator danwel crediteur in voorkomende gevallen tegemoet te komen ter zake van de bewijslast. Een aparte wettelijke antimisbruikbepaling is wat Elbers betreft dus niet nodig.
Die uitkomst valt wellicht niet bijzonder spannend te noemen. Wel vormt het proefschrift van Elbers als zodanig een bijzonder nuttig en grondig naslagwerk voor eenieder die zich (verder) in de praktische en de meer wetenschappelijke aspecten van het leerstuk van vereenzelviging in de meest ruime zin wil verdiepen. (TiK)
J. Elbers
Misbruik van het identiteitsverschil en crediteursbenadeling. Een onderzoek naar vereenzelviging en klassieke vormen van redres
Zutphen: Paris 2014, 770 p., € 89
Categorie: Boekbesprekingen