Contract Law in Russia
Boekbespreking. In 2014 haalde Rusland om verschillende redenen – Oekraïne en MH17, maar ook Sotsji – de voorpagina's. Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen dat de sancties die in 2014 in gang zijn gezet spoedig tot een einde zullen komen. Er is een aanzienlijke kans dat daardoor ook private Russische ondernemingen geraakt zullen worden. Bij de jurist die te maken krijgt met het Russische contractenrecht kan daarom de behoefte ontstaan zich meer in dat rechtsgebied te verdiepen. Contract Law in Russia is niet specifiek met het oog op de recente ontwikkelingen geschreven, maar voorziet wel in die behoefte. Opgemerkt zij overigens dat het boek in eerste instantie geschreven is voor degenen die zijn grootgebracht in de common law-traditie.
Het boek begint met een korte geschiedenis (vanaf 1830) van het recht zoals dat gold in Rusland (later in de Sovjet-Unie) en het recht zoals dat geldt vandaag de dag. Ook wordt een beknopt overzicht gegeven van Russische staatsorganen, het rechtssysteem en enkele aan het Russische contractenrecht ten grondslag liggende rechtsbeginselen. Vervolgens worden verschillende deelaspecten van het Russische contractenrecht behandeld. Enkele bijdragen worden hieronder uitgelicht.
Hoofdstuk 3 gaat in op de formele geldigheidsvereisten zoals die voortvloeien uit het Russische contractenrecht. De auteurs zetten uiteen dat het Russische contractenrecht een vrij formele benadering hanteert. Zo bepaalt artikel 160 Russisch BW dat alleen in bij wet voorziene gevallen een digitale in plaats van een handgeschreven handtekening is toegestaan. Voorts geldt dat bepaalde transacties inzake bijvoorbeeld roerende (kunst) en onroerende goederen slechts tot stand komen door inschrijving in een register dat beheerd wordt door de Staat.
In hoofdstuk 6 worden vervolgens nietigheids- en vernietigbaarheidsgronden van contracten besproken. Deze concepten hebben onder Russisch en Nederlands contractenrecht een vergelijkbare betekenis. Wel komen aan verschillende Russische staatsorganen (zoals de Belastingdienst) bijzondere bevoegdheden toe om de ongeldigheid van contracten vast te stellen. De auteurs besteden hier dan ook enige aandacht aan. Verder komen leerstukken zoals het schijncontract en doeloverschrijding door rechtspersonen aan bod.
Als laatste onderdeel van deze opsomming noem ik het leerstuk van wanprestatie, dat aan de orde komt in hoofdstuk 10. De auteurs concluderen dat hoewel het wettelijk raamwerk voor schadevergoeding redelijk te noemen valt, het in de praktijk zeer lastig is om voor de rechter schadevergoeding af te dwingen. Dit heeft vooral te maken met de bewijslast ter zake van het lijden van schade en de omvang daarvan en de bewijslast inzake het causaal verband. Boetes worden bovendien vaak gematigd. Contracterende partijen dienen hierop verdacht te zijn.
Onderwerpen die in de andere hoofdstukken bijvoorbeeld aan de orde komen zijn aanbod en aanvaarding (hoofdstuk 4) en de overeenkomst van opdracht (hoofdstuk 9). Yefremova, Yakovleva en Henderson hebben een interessante inleiding op het Russische contractenrecht geschreven. Zowel de praktiserend jurist als de minder beroepsmatig geïnteresseerde in het Russisch contractenrecht zijn bovendien zeer geholpen met de vele verdere verwijzingen. (TiK)
M. Yefremova, S. Yakovleva, J. Henderson
Contract Law in Russia
Oxford/Portland: Hart Publishing 2014, 304 p., € 32,50
Categorie: Boekbesprekingen