Rode draad

Resultaat 313–324 van de 516 resultaten wordt getoond

Machtsverdeling, Grondwet en conventie

G.J.A. Geertjes

Een belangrijk deel van de Nederlandse Grondwet is gedurende de afgelopen honderdvijftig jaar opvallend onveranderd gebleven: de grondwetgever heeft een groot aantal van de nog altijd geldende regels omtrent de verhoudingen binnen en tussen regering en parlement al in 1848 vastgelegd. Na die periode vinden echter belangrijke veranderingen plaats: de Nederlandse constitutie democratiseert, het kiesstelsel verandert en politieke partijen worden steeds belangrijker. Politiek gaat daardoor steeds meer draaien om de verdeling van macht, terwijl de grondwettelijke regels daarop maar in beperkte mate zijn afgestemd. Mede dankzij conventies, ongeschreven regels die (de ambten van) regering en parlement binden, blijft de Nederlandse Grondwet toch bij de tijd. In deze bijdrage wordt besproken hoe dit eigenlijk mogelijk is.

Rode draad | Grenzeloze Grondwetten
april 2022
AA20220315

Maandbladartikel

Mag het een hokje meer zijn?

Ontwikkelingen rond sekseregistratie

M. van den Brink

Overheden registreren het geslacht van hun ingezetenen binair: ‘M’ of ‘F’. Maar de praktijk is grilliger. Mensen laten zich niet zo gemakkelijk in hokjes stoppen. De kritiek op het binaire model neemt toe en de ontwikkelingen volgen elkaar op dit moment snel op. Oplossingen worden in verschillende richtingen gezocht: meer hokjes of geen hokjes meer? Dit artikel beschrijft deze ontwikkelingen, onderzoekt de mogelijkheden en concludeert dat het wenselijk en verstandig is om – voorzichtig – toe te werken naar het afschaffen van registratie.

Rode draad | Recht en seksualiteit
oktober 2016
AA20160774

Maandbladartikel

Mandata principis

J.H.A. Lokin

De mandata principis waren praktische en morele richtlijnen die met name de provinciale gouverneurs meekregen wanneer zij hun ambt in het grote rijk aanvaardden. Ook bevatten zij regels van etiquette; hoe hoort het eigenlijk. Waren zij rechtsbronnen in formele zin of slechts reglementen? In het rijtje van keizerlijke verordeningen – edicta, decreta en epistulae – kwamen zij niet voor. Werden zij ad hoc gegeven of in een boekwerkje? Intrigerende vragen waarop het antwoord onduidelijk blijft. Wél weten we dat keizer Justinianus de mandata in Novelle 17 in ere herstelde. Hem was het voornamelijk te doen om de corruptie van de ambtenaren tegen te gaan.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
december 2013
AA20130957

Maandbladartikel

Medische Experimenten op Incompetenten: Over Individuele Rechten en Rechtbescherming

Incl. Afsluiting Rode Draad

L. Bergkamp

Ter afsluiting van de rode draad 'De positie van onbekwamen in het recht' wordt er een artikel gepubliceerd over medische experimenten bij incompetenten. De auteur komt de conclusie dat medische experimenten bij wilsonbekwamen niet toelaatbaar zijn en geeft daar veel gronden voor aan. Daartoe bespreekt de auteur een concept-wetsvoorstel en gaat daarbij met name in op de begripsomschrijvingen.

Overig | Rode draad | De positie van onbekwamen in het recht
december 1991
AA19911157

Maandbladartikel

Medische missers tussen straf en schade

J. Sijmons

Bij medische missers kan zowel het strafrecht als het civiele recht worden ingezet. In dit artikel wordt deze samenloop besproken, nadat eerst enige casuïstiek illustreert hoe de strafrechter met tekortschieten van zorg omgaat. Wat de normstelling betreft leunt het strafrecht uiteindelijk op civiele en bestuursrechtelijke normen. De rechtvaardiging voor het inzetten van het strafrecht wordt bij gewone fouten meestal niet gevoeld. Ondanks dat de roep op toepassing snel klinkt, blijkt het strafrecht als zwaarder instrument toch voorbehouden aan ernstige gevallen en zelfs dan wordt terughoudend gestraft. Het meest effectief is het strafrecht waarschijnlijk daar, waar het tot nu toe weinig wordt ingezet, namelijk tegen zorginstellingen in plaats van zorgverleners.

Rode draad | Snijvlakken & Kruisbestuivingen
mei 2023
AA20230370

Maandbladartikel

Menselijke waardigheid en de rechten van niet rechtmatig verblijvenden

A.B. Terlouw

Het bieden van bed, bad en brood aan onrechtmatig in Nederland verblijvende vreemdelingen is sinds jaar en dag onderwerp van discussie, zowel binnen regering en parlement, als tussen het Rijk en de gemeenten. Internationale en nationale rechters hebben zich gebogen over de vraag of uitgeprocedeerde asielzoekers recht hebben op een vorm van opvang. In deze bijdrage wordt nagegaan welke rechten onrechtmatig in Nederland verblijvenden hebben. Hoe beschermenswaardig zijn zij, wat betekent hun recht op menselijke waardigheid en welke opvang wordt in de praktijk nog aan uitgeprocedeerde asielzoekers geboden?

Rode draad | Beschermenswaardige partijen
april 2020
AA20200412

Maandbladartikel

Mensenrechten bij Cicero

R.R. Brouwer

In de ontstaansgeschiedenis van het begrip mensenrechten in de Grieks-Romeinse traditie neemt Cicero een bijzondere plaats in. Mede onder invloed van Antiochus van Ascalon paste Cicero de natuurrechtstheorie van de Stoa zo aan dat we in Over de Wetten, maar ook in Over de taken van een impliciet gebruik van het begrip kunnen spreken.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
december 2013
AA20130965

Maandbladartikel

Mensenrechten en meerderjarige onbekwamen

E.B. van Veen

In dit artikel, behorend bij de rode draad 'de positie van onbekwamen in het recht', wordt ingegaan op de invloed van mensenrechten op de onbekwaamheidsverklaring van bepaalde personen en de vertegenwoordigingsbevoegdheid. Er wordt daarnaast in gegaan op de gedwongen behandeling van mensen.

Overig | Rode draad | De positie van onbekwamen in het recht
juni 1991
AA19910484

Maandbladartikel

Mensenrechten in Amerika en het Caribisch gebied

Een interview met Gloria de Mees

P.J.A. van Achthoven, K. Haex, E. ten Hoor

Deze derde Rode Draad staat in het teken van de mensenrechtenbescherming binnen de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). Aan de hand van een interview met Gloria de Mees, die sinds 2023 lid is van de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Rechten van de Mens (de Commissie), staan we stil bij het mensenrechtensysteem van de OAS, de rol van de Commissie daarin en de manier waarop de OAS en de Commissie zich verhouden tot de internationale en Europese mensenrechten.

Rode draad | Buiten Westen
maart 2025
AA20250224

Maandbladartikel

Minderjarigen in het recht

J.E. Doek

Dit artikel geeft een korte schets van wat men zou kunnen noemen de uitwendige geschiedenis van ht jeugdrecht zodat de lezer enige weet heeft van de aard en de omvang van het jeugdrecht. Vervolgens wordt ingegaan op de ontwikkeling van de leidende ideeën in het jeugdrecht.

Overig | Rode draad | Minderjarigen in het recht
januari 2000
AA20000025

Maandbladartikel

Misbruik van omstandigheden in het erfrecht

H.J. de Jonge

Deze bijdrage richt zich hoofdzakelijk op misbruik van omstandigheden in het erfrecht. De verboden beschikkingen (art. 4:57 tot en met 4:62 BW) komen zijdelings aan de orde. De auteur pleit voor het erkennen van misbruik van omstandigheden als vernietigingsgrond voor uiterste wilsbeschikkingen en doet een suggestie hoe een dergelijk stelsel gestalte kan krijgen.

Rode draad | Recht & Geest
november 2021
AA20211039

Maandbladartikel

Mulder q.q.-CLBN (Connection) tien jaren later

Annotatie

R.D. Vriesendorp

Hoge Raad 17 februari 1995, nr. 15743, ECLI:NL:HR:1995:ZC1641, NJ 1996, 471; Ars Aequi 1995, p. 604-611 (AA19950604) (Mulder/CLBN) Inning van verpande vorderingen door pandgever/curator.

Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikel
september 2005
AA20050744

Maandbladartikel

Resultaat 313–324 van de 516 resultaten wordt getoond