Metajuridica

september 2025

KwartaalSignaal 176: Rechtsfilosofie en rechtstheorie

L. ten Haaf, T.E. Riesthuis

september 2025

KwartaalSignaal 176: Rechtsgeschiedenis

F. Brandsma

september 2025

KwartaalSignaal 176: Rechtssociologie

P. de Winter

Kwetsbare verdachten tijdens het politieverhoor

K. Geijsen

Op 1 november 2018 promoveerde Koen Geijsen aan de Universiteit Maastricht op zijn proefschrift Persons at risk during interrogations in police custody: different perspectives on vulnerable suspects. In dit artikel vertelt hij over de resultaten van zijn onderzoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
mei 2019
AA20190416

L.J. van Apeldoorn (1886-1979), Inleiding tot de studie van het Nederlandsche recht (1933)

C.J.H. Jansen

Inleiding tot de studie van het Nederlandsche recht van L.J. van Apeldoorn (eerste druk 1933) is lang in het collectieve geheugen van Nederlandse juristen blijven hangen. Vermoedelijk speelde het lidmaatschap van de NSB van de auteur daarbij een rol, maar de hoge kwaliteit van het boek zal hier ook zeker aan hebben bijgedragen. Corjo Jansen bespreekt in dit artikel het boek en plaatst het in context.

Literatuur | Boekbespreking
januari 2021
AA20210093

Laat de rechter met rust!

G.J.A. Geertjes, E.M.T. Huijzer

De rol van de rechter in de samenleving lijkt de laatste jaren steeds meer ter discussie te staan. Eerst bleef het debat over de rechter beperkt tot het gebrek aan vertrouwen in strafrechters, bijvoorbeeld door rechterlijke dwalingen in verschillende grote strafzaken, zoals in de zaak Ina Post en de Schiedammer parkmoord. Inmiddels worden ook binnen andere rechtsgebieden fundamentele discussies over de rol en de positie van de rechter gevoerd.

Opinie | Redactioneel
januari 2012
AA20120005

Leeftijdsgrenzen en het grenzeloze verlangen naar een kind

De discussie over de oudste moeder van Nederland vanuit rechtsfilosofisch perspectief

B.C. van Beers

In maart 2011 beviel de 63-jarige Tineke Geessink van een dochter. Haar post-menopauzale zwangerschap deed en doet veel stof opwaaien. Britta van Beers plaatst in dit artikel de drie meest gehoorde bezwaren tegen Geessinks zwangerschap in juridisch en filosofisch perspectief.

Bijzonder nummer | Gezondheidsrecht
juli 2011
AA20110574

Legitimatie van positieve discriminatie. Twee redeneerpatronen

B.P. Sloot

De sociale verhouding tussen blanken en zwarten in de Verenigde Stalen van Amerika heeft de rest van de westerse wereld voortdurend gefascineerd. Het schrille contrast tussen het Amerikaanse gelijkheidscredo en de verwerkelijking ervan voor met name het zwarte deel van de bevolking heeft bij ons, sympathiserende buitenstaanders, gevoelens van verontwaardiging opgeroepen. Sprak dominee Martin Luther King, de belangrijkste voorvechter in de strijd om de gelijkberechtiging van zwarte Amerikanen, immers niet enorm tot onze verbeelding? Zou de traditionele belangstelling voor het lot van de zwarten in de Verenigde Staten op zich zelf al een kennisneming van de recente ontwikkelingen op dit gebied rechtvaardigen de verandering in de positie van minderheidsgroeperingen in ons eigen land maakt een dergelijke kennisneming noodzakelijk. De reden daarvoor is dat zich in toenemende mate overeenkomsten gaan vertonen tussen de posities van minderheden in de Verenigde Staten en in Nederland. Op de eerste plaats wordt erkend dat de inburgering van minderheden in Nederland grote problemen oproept. Vervolgens is komen vast te slaan dat het verschijnsel van discriminatie ook binnen onze landsgrenzen op ruime schaal voorkomt. Op de derde plaats wordt in toenemende mate een beroep gedaan op juridische middelen om discriminatie te bestrijden. De aanscherping van artikel 429 quater van het Wetboek van Strafrecht is daar het laatste voorbeeld van. Zo’n juridische benadering van wat in feite een sociaal-politiek probleem is, is een typisch Amerikaanse manier van doen. Ten slotte wordt de toenemende overeenkomst lussen beide landen inzake de rassenproblematiek nog eens versterkt doordat in Nederland de in Amerika zeer controversiële praktijk van positieve discriminatie door de wet wordt toegelaten. Op dit verschijnsel van positieve discriminatie zoals dat in de Verenigde Staten tot stand is gekomen en op de vragen die het daar heeft opgeroepen wordt in dit artikel nader ingegaan.

oktober 1981
AA19810655

Lessen uit de kredietcrisis: heeft de vrije markt haar krediet verspeeld?

O. Couwenberg

Post thumbnail In dit artikel wordt ingegaan op de tweespalt die er ontstaat bij een gereguleerde markteconomie. De vraag is altijd of er meer vrijheid of minder vrijheid gegeven dient te worden aan de grote spelers in een kapitalistisch systeem. Er wordt ingegaan op de veranderingen in het denken over de markt en het al dan niet toestaan van zelfregulering.

Verdieping | Studentartikel
februari 2009
AA20090100

Lessons from Italy for a more effective use of crown witnesses in the Netherlands

G. Cavagnoli, L.J.J. Peters

Post thumbnail In recent years, crown witness deals have become one of the most debated topics in Dutch criminal procedural law. The Minister of Justice and Safety is turning to Italy as an inspiration to improve Dutch law. What lessons can be learned from this country? How can the success of the Italian legislation on collaborators with justice be explained, and what can be taken from it for the Netherlands? This contribution provides comparative insights, and extracts some important lessons.

Bijzonder nummer | Reizen naar Recht
juli 2024
AA20240704

Leven als Mars in Gallië

E. Koops

Post thumbnail

Wie is de eigenaar van een schenking aan een godheid? Dit privaatrechtelijke probleem is nu niet meer zo actueel, maar de Romeinse juristen vonden voor dit probleem een eigenzinnige, praktische en – door de opkomst van het Christendom – tamelijk onderbelicht gebleven oplossing.

Blauwe pagina's | Onderbelicht
juni 2012
AA20120414

Liberalisme versus Fascisme & Over Radbruch en Kant

Open brief van C.W. Maris op de reactie van Th. Mertens & Reactie van Mertens op de brief van Maris

C.W. Maris, T.J.M. Mertens

Open brief van C.W. Maris op de reactie van Th. Mertens en vice versa. De eerste brief besteed aandacht aan de vraag of het nationaal-socialisme kan worden gezien als een rechtvaardigheidsideaal. Iedere rechtvaardigheidsopvatting berust uiteindelijk niet op mythes of onbewijsbare metafysica. Liberalisme is een hoger ideaal omdat economische wedijver produktiever is dan fysieke strijd, zodat in Radbruchs filosofie beide op gelijke hoogte zouden moeten staan. Mertens stelt dat ook ten aanzien van rechtspositivisme niet alleen de theoretische uitgangspunten in ogenschouw genomen moeten worden, maar ook in concreto bezien moet worden wat dergelijke opvattingen voor de inrichting van de rechtsorde betekenen en tegen welke historische achtergrond ze geschreven werden. Radbruch gaat uit van een waarderelativisme waardoor het nationaal-socialisme, met zijn absolute waarden, in zijn filosofie niet gelijk kan staan met het liberalisme. Met natuurkundig bewijsbare metafysica heeft dat niks van doen.

Opinie | Opiniërend artikel | Overig | Rode draad | Recht en ethiek
november 1998
AA19980876