Internationaal Europees en buitenlands recht

Het leerstuk van de openbare-orde-exceptie: de Rubik’s cube van het internationaal privaatrecht?

Iraanse huwelijkse voorwaarden langs de lat van de Nederlandse openbare orde

A.A.H. van Hoek, A.E. Oderkerk

Hoge Raad 19 november 2021, ECLI:NL:HR:2021:1721 (Iraanse huwelijkse voorwaarden)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juni 2023
AA20230455

Maandbladartikel

Het legaliteitsbeginsel in Straatburgs perspectief

J. de Hullu

Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM/ECHR) 22 november 1995, Application no. 20190/92, ECLI:CE:ECHR:1995:1122JUD002019092 (C.R. v. the United Kingdom) Het Europese Hof benadrukt het prominente belang van het strafrechtelijke legaliteitsbeginsel. Strafbaar gedrag moet duidelijk in het recht zijn omschreven, en dat recht moet aan diverse kwalitatieve vereisten zoals toegankelijkheid en voorzienbaarheid voldoen. Extensieve interpretatie is problematisch. Dit alles neemt echter niet weg dat het wel mogelijk en in het licht van het legaliteitsbeginsel toelaatbaar is om regelgeving over strafrechtelijke aansprakelijkheid door interpretatie geleidelijk te verhelderen en aan gewijzigde om¬standigheden aan te passen, wanneer die ontwikkeling tenminste overeenstemt met de essentie van het delict en redelijkerwijs te voorzien was.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
juli 1996
AA19960508

Maandbladartikel

Het Leyden-Amsterdam-Columbia Summer Program in American Law

G.P. Poiesz, J.J. de Robbé

Elk jaar wordt in Leiden dan wel in Amsterdam een introductie gegeven in verschillende gebieden van het Amerikaanse recht door hoogleraren van Columbia University, New York. Het Columbia Summer Program vormt een uitstekende wijze om in betrekkelijk korte tijd vertrouwd te raken met het Amerikaanse rechtssysteem. Voor een goed begrip van het proces van de Europese eenwording is dit recht een belangrijke bron. Voorts garandeert de internationale deelname dat men kennismaakt met de specifieke manier van denken die inherent is aan een heel ander rechtsstelsel. Het programma staat mede om die redenen al jaren in de belangstelling. In dit artikel pogen de auteurs een schets te geven van de opzet, het doel en de inhoud van het Columbia Summer Program.

Perspectief | Perspectiefartikel
februari 1993
AA19930108

Maandbladartikel

Het Ministerie van de Economische Zaken: gasbeleid en EEG-mededingingsrecht

K.J.M. Mortelmans

Hof van Justitie Europese Gemeenschap (HvJ EG) 12 december 1991, zaak T 39/90, ECLI:EU:T:1991:71 (NV Samenwerkende Elektriciteits-Produktiebedrijven (SEP) tegen Commissie van de Europese Gemeenschappen) In dit arrest is aan de orde in hoeverre de gegevens uit een contract en gedragsregels tussen de Nederlandse Gasunie en een andere gasleverancier verstrekt moeten worden en hoe een directoraat van de EC met deze gegevens moet omgaan. In de noot wordt daar verder op ingegaan. Ook wordt in de noot aandacht besteed aan de werkzaamheden door het Gerecht van Eerste Aanleg.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
mei 1992
AA19920276

Maandbladartikel

Het Nederlandse ‘polygamiebeleid’ en artikel 8 EVRM

R.A. van der Pol

In dit artikel wordt ingegaan op de in 1992 geldende beleidsregel dat voor een in Nederland verblijvende in polygamie gehuwde vreemdeling slechts één echtgenote en daaruit geboren kinderen voor gezinshereniging in aanmerking komen. De vraag die bij deze beleidsregel gesteld wordt, is of deze regeling wellicht in strijd is met art. 8 EVRM dat recht geeft op 'family life' zonder al te grote inmenging van de staat. Er wordt ingegaan op het begrip polygame in het Nederlandse vreemdelingenrecht en uitspraken van het EHRM en de Hoge Raad inzake polygamie en het recht op gezinsleven.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 1992
AA19920476

Maandbladartikel

Het Nederlandse parlement als Europese waakhond?

A.C.M. Meuwese

Post thumbnail

Het Verdrag van Lissabon heeft de nationale parlementen een rol gegeven bij het terugfluiten van de Europese wetgever als zij vinden dat nationale wetgevers een onderwerp even goed of beter kunnen regelen. Hoe voorkomen we, na de tweede, in de herfst van 2013 aan de Europese Commissie toegekende,‘gele kaart’, dat dit constitutionele experiment verzandt in een kat-en-muisspel?

Opinie | Amuse
april 2014
AA20140250

Maandbladartikel

Het Nederlandse strafrecht in de ban van het Unierecht

M.J.J.P. Luchtman, R.J.G.M. Widdershoven

Post thumbnail Het Nederlandse strafrecht europeaniseert in hoog tempo. De EU-invloed op de strafrechtspleging is al veel groter dan velen denken. Zo is de betekenis van het Handvest van de Grondrechten en de rechtspraak van het Hof van Justitie sterk toegenomen, terwijl de directe betekenis van het EVRM vermoedelijk zal gaan afnemen. Dit artikel brengt de belangrijkste ontwikkelingen ter zake in kaart.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2018
AA20180873

Maandbladartikel

Het nieuwe LGO-besluit

F.A.N.J. Goudappel

Post thumbnail Het nieuwe LGO-besluit inzake de Landen en Gebieden Overzee herdefinieert de relatie die de Europese Unie heeft met de overzeese gebieden van de lidstaten. De overzeese gebieden krijgen meer inspraak, er zijn nieuwe subsidiemogelijkheden maar ook worden er strengere eisen gesteld aan in- en export.

Verdieping | Verdiepend artikel
juni 2014
AA20140452

Maandbladartikel

Het nieuwe Surinaamse BW: invloeden van en overeenkomsten met het Nederlandse BW

A.C. Akkal-Ramautar

Post thumbnail Het nieuwe Surinaamse Burgerlijk Wetboek, ingevoerd in 2025, vervangt het oude Burgerlijk Wetboek van 1869 en markeert een belangrijke modernisering. Het is gebaseerd op de Nederlandse en Caribische regeling, maar bevat ook specifieke Surinaamse accenten en omvat acht boeken. Bijzonder zijn de wijzigingen in het erfrecht, de regeling voor langdurig onverdeeld gebleven gemeenschappen en het appartementsrecht. Opmerkelijk is de erkenning van allo­diale eigendom als volwaardig eigendomsrecht. Door aansluiting bij de Nederlandse nummering blijft gebruik van Nederlandse literatuur en jurisprudentie mogelijk, wat rechtszekerheid en rechtsontwikkeling bevordert.

Rode draad | Buiten Westen
oktober 2025
AA20250715

Maandbladartikel

Het Post-Kadi Tijdperk

Over hoe een progressieve benadering vooruitgang kan smoren

L.J. van den Herik

Post thumbnail De directe verdienste van het Kadi-arrest van 2008 is dat het geleid heeft tot de oprichting van de VN-Ombudspersoon en betere rechtsbescherming binnen het Al-Qaeda-sanctieregime. Echter de Kadi-zaak richt zich uitsluitend op dit sanctieregime en ook in de literatuur is het meer algemene gebrek aan rechtsbescherming voor alle sanctieregimes onderbelicht gebleven. Recente politieke voorstellen om het mandaat van de Ombudspersoon geleidelijk uit te breiden naar andere regimes trachten hier verandering in aan te brengen. Maar het laatste Kadi-arrest van 18 juli 2013 lijkt deze ambities op een lager pitje te zetten nu het de Ombudspersoon als zodanig als onvoldoende heeft aangemerkt. Dit artikel bespreekt het meer algemene probleem van onvoldoende rechtsbescherming binnen sanctieregimes en de implicaties van het meest recente Kadi-arrest.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2013
AA20130811

Maandbladartikel

Het proces Milosevic (2002)

E. van Sliedregt

Het Milosevic proces is nog gaande, maar reeds nu al historisch te noemen. Milosevic zal de geschiedenis ingaan als het eerste (ex-)staatshoofd dat terechtstaat voor een internationaal straftribunaal. Hieronder volgt een korte bespreking van ‘Milosevic in Den Haag’.

Overig | Rode draad | Historische rechtszaken
december 2003
AA20030911

Maandbladartikel

Het proces Öcalan

T. Prakken

In de rubriek Mensenrechten deze keer geen doorwrochten juridische beschouwingen maar een verslag van een betrokkene bij een zaak.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 1999
AA19990642

Maandbladartikel