Internationaal Europees en buitenlands recht

Rechtsmacht hangt ook uit de loop van een geweer

M. den Heijer

Post thumbnail

Niet langer kan volgehouden worden dat ten tijde van oorlog uitsluitend de bijzondere regels gelden van het oorlogsrecht. Mensenrechten verliezen in een gewapend conflict hun werking niet, zo blijkt uit recente rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Wat betekent dat voor de normering van het optreden van ‘onze jongens’ (en meisjes) in bijvoorbeeld Mali, Irak en de wateren rond Somalië?

Verdieping | Verdiepend artikel
mei 2015
AA20150357

Rechtsmiddelen in en om Straatsburg

R.A. Lawson

Het EVRM beïnvloedt op tal van manieren de nationale stelsels van rechtsmiddelen. Daarnaast doet zich de vraag voor in hoeverre een beroep op het EHRM als rechtsmiddel kan worden gezien; uitspraken van het EHRM lijken meer recht dan middelen op te leveren. En welke rechtsmiddelen staan de klager ten dienste - in Straatsburg en in eigen land - als het EHRM uitspraak in zijn zaak heeft gedaan? Aan de hand van een concreet geval wordt ingegaan op recente ontwikkelingen met betrekking tot rechtsmiddlen in en om Straatsburg

Overig | Rode draad | Rechstmiddelen
november 2001
AA20010875

Rechtspluralisme en traditionele autoriteiten in hedendaags Afrika

J.M. Ubink

Post thumbnail Afrikaanse staten hebben een pluralistisch rechtssysteem geërfd van het kolonialisme. Na onafhankelijkheid dacht men dat gewoonte­recht en traditionele autoriteiten langzaam zouden verdwijnen, maar de laatste decennia zien we juist een herwaardering en toenemende formalisering van ‘tradition’. Maar hoe functioneren deze van oorsprong prekoloniale structuren, die in de koloniale tijd behoorlijk zijn ontwricht, in staten met democratisch verkozen bestuur, met grondwetten die gelijkheid en mensenrechten propageren, binnen een sterk geglobaliseerde wereld die gekenmerkt wordt door kapitalistische in plaats van subsistentie-economieën?

Rode draad | Buiten Westen
november 2025
AA20250782

Rechtsregimes tijdens militaire operaties

P. Ducheine

In deze bijdrage wil de auteur op summiere wijze de vraag beantwoorden aan de hand van welke rechtsregimes functioneel militair geweldgebruik in uitzendsituaties beoordeeld moet worden. ‘Rechtsregime’ wordt in deze bijdrage gebruikt in de betekenis van (rechts)regels die de uitvoering van operaties beheersen, inclusief geweldsinstructies. Samen met de rechtsgrondslagen –rechtsbases – voor een operatie, bieden zij het juridische kader van operaties.

Bijzonder nummer | Oorlog & recht | Verdieping | Studentartikel
juli 2009
AA20090490

Rechtstreekse doorwerking van het EU Handvest van de grondrechten in privaatrechtelijke rechtsverhoudingen

A.S. Hartkamp

Hof van Justitie Europese Unie (HvJ EU) 6 november 2018, gevoegde zaken C-569/16 en C-570/16, ECLI:EU:C:2018:871 (Stadt Wuppertal/Maria Bauer en Volker Willmeroth/Martina Broßonn)

Annotaties en wetgeving | Annotatie
maart 2019
AA20190218

Rechtsvinding door het Hof van Justitie

T. Corthaut, K. Lennaerts

In deze bijdrage gaan we verder en wordt de rechtsvinding door het Hof van Justitie onder de loep genomen. Daarbij zullen zijdelings thema’s aan bod komen die eerdere bijdragen in deze reeks al voor het Nederlandse recht onder de aandacht hebben gebracht. Onze focus is echter vooral op drie, weliswaar verwante, aspecten die de rechtsvinding door het Hof van Justitie net iets anders maken. Ten eerste hebben we aandacht voor de unieke positie van het Hof dat als hoogste Europese rechtscollege niettemin in permanente dialoog staat met het Gerecht van eerste aanleg en, vooral, met de rechtscolleges van hoog tot laag van de vijfentwintig lidstaten. De bijzondere taakverdeling tussen het Hof en de nationale rechtscolleges en de invloed die zij heeft op de rechtsvorming staan daarbij centraal. Ten tweede hebben we aandacht voor de rechtsvergelijking, als een belangrijk instrument om tot rechtsvinding te komen die voor alle lidstaten aanvaardbaar is. Ten slotte worden beide sporen samen gebracht met een korte bespreking van het concept federal common law.

Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikel
september 2006
AA20060581

Rechtsvorming in vergelijkend perspectief: de Engelse Human Rights Act 1998

L.F.M. Verheij

In dit artikel wordt een beeld gegeven van de wijze waarop de Engelse rechter sinds de inwerkingtreding van de Human Rights Act 1998 wetten toetst aan het EVRM. De gewijzigde constitutionele verhouding tussen rechter en wetgever staat daarbij centraal. Na de inleiding wordt de rechterlijke toetsing beschreven zoals deze bestond vr de inwerkingtreding van de Human Rights Act 1998. Vervolgens wordt kort ingegaan op de inhoud van de Human Rights Act 1998 waarmee het EVRM in de Engelse rechtsorde is gencorporeerd. Daaropvolgend wordt de belangrijkste rechtspraak op grond van artikel 3 en 4 van de genoemde wet besproken, waarna wordt afgesloten met een korte rechtsvergelijkende beschouwing. Daarin wordt de rechterlijke toetsing van wetgeving aan het EVRM in Nederland en in het Verenigd Koninkrijk met elkaar vergeleken.

Verdieping | Verdiepend artikel
januari 2007
AA20070028

Rechtsvraag (134) Europees recht

P.S.R.F. Mathijsen

Verhouding Nederlandse regionale steunmaatregelen en het EEG-verdrag

Perspectief | Rechtsvraag
januari 1982
AA19820029

Rechtsvraag (183) internationaal privaatrecht

Th.M. de Boer

Rechtsvraag op het gebied van het internationaal privaatrecht, meer in het bijzonder het internationaal bevoegdheidsrecht en het toepasselijke recht m.b.t. verjaring.

Perspectief | Rechtsvraag
februari 1989
AA19890151

Rechtsvraag (196) Europees milieurecht

Rode draad

J.H. Jans

Rechtsvraag behorende bij de rode draad 'milieurecht' waarbij ingegaan wordt op de Europese aspecten van het milieurecht. De vraag wordt gesteld in hoeverre de Nederlandse overheid nog kan ingrijpen bij afvalstoffenverwerking en -vervoer.

Overig | Perspectief | Rechtsvraag | Rode draad | Milieurecht
juni 1990
AA19900404

Rechtsvraag (230) Internationaal vermogensrecht

The Merchant of Venice

M.V. Polak

Rechtsvraag op het gebied van het internationaal privaatrecht waarbij de hoofdvraag is welke rechtsstelsels bij deze casus van toepassing zijn naar Nederlands internationaal privaatrecht.

Perspectief | Rechtsvraag
januari 1994
AA19940051

Rechtsvraag (232) Intellectuele eigendom-Europees recht

W.A. Hoyng

Rechtsvraag op het gebied van het Europese intellectuele eigendomsrecht, meer in het bijzonder het merkrecht waarbij merkinbreuk bij een internationaal (gedeeltelijk) geregistreerd merk aan de orde is.

Perspectief | Rechtsvraag
april 1994
AA19940252