Bestuursrecht

Twee petten of wederzijdse bevruchting?

Raad van State als adviseur en rechter

B.H. van den Braak

Post thumbnail In 1976 kreeg de Raad van State, naast zijn adviserende taak, ook een rechtsprekende taak. De mogelijke dubbelfunctie van staatsraden daarbij leidde tot (inter)nationale kritiek, met name van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Die kritiek werd enerzijds gepareerd door herziening van de wetgeving en anderzijds door een striktere personele scheiding. Onmogelijk is de dubbelfunctie echter niet. Een poging om dat te veranderen, strandde in 2016.

Blauwe pagina's | Recht en politiek
december 2020
AA20201102

Van ‘Hoevelaken-doctrine’ naar ‘jurisprudence of consequences’

M.L.M. Hertogh

Post thumbnail De meeste (bestuurs)rechters besteden veel tijd aan de totstandkoming van hun oordeel, maar zijn niet geïnteresseerd in de gevolgen van hun uitspraak. Hetzelfde geldt voor veel rechtswetenschappers. Maar juist in een tijd waarin het gezag van de rechter bijna dagelijks ter discussie staat, is het belangrijk dat er meer wetenschappelijk onderzoek wordt verricht naar de doorwerking van jurisprudentie in het overheidsoptreden en dat ook de rechter zich meer gevoelig toont voor de effecten van zijn oordeel.

Opinie | Amuse
februari 2013
AA20130096

Van buon governo naar public governance. Juristen en openbaar bestuur in de Westerse rechtstraditie

Juristen en openbaar bestuur in de Westerse rechtstraditie

A.A. Wijffels

Post thumbnail

Een vraag die zowel rechtenstudenten als professionele juristen zou kunnen aanspreken, is de plaats van de juristen in de polis. De rol van juristen in het openbaar leven lijkt in de huidige tijd achteruit te gaan ten opzichte van de concurrentie van andere sociale wetenschappers. Die tendens zou ertoe kunnen toe leiden dat de rol van juristen uiteindelijk gereduceerd wordt tot technische uitvoering en bijstand om de beleidsbeslissingen, die stroomopwaarts van het besluitvormingsproces zijn genomen op basis van die andere expertises, in juridische teksten om te zetten. In deze bijdrage in de Rode draad ‘Historische wortels van het recht’ belicht Alain Wijffels de rol van het recht en juristen in het openbaar bestuur door de eeuwen heen.

Overig | Rode draad | Historische wortels van het recht
oktober 2013
AA20130776

Van marginale rechterlijke toetsing naar toetsing op maat: einde van een geconditioneerde respons?

R. Ortlep, W.S. Zorg

Post thumbnail

Bij beleids- of beoordelingsvrijheid van het bestuursorgaan is doorgaans de geconditioneerde respons dat de bestuursrechter marginaal toetst. De doctrine lijkt zich evenwel steeds meer te ontwikkelen richting een toetsing op maat. Besproken wordt of van een dergelijke ontwikkeling sprake is en, zo ja, of zij van algemene aard is.

Opinie | Opiniërend artikel
januari 2018
AA20180020

Van Monisme naar Dualisme. Een beschouwing vanuit Amsterdam

R. van Boxtel

De gemeentewet dateert van 1851. Deze wet geeft een uniforme bestuursstructuur aan alle 808 gemeenten van Nederland. De gemeenteraad is het hoogste orgaan en de wethouders komen uit de raad en blijven raadslid. Het College van Burgemeester en Wethouders is belast met het dagelijks bestuur. De uniforme opzet is doorlopend onderhevig geweest aan kritiek. De theoretische opzet en de situatie in de praktijk blijken elkaar niet altijd te dekken. Met name de grote steden voelen dagelijks dat het College van B& W in feite het hoogste orgaan is geworden en dat de raad ‘gedegradeerd’ is tot een nog enkel controlerende instantie. Dit artikel gaat over die  verschuiving van, zoals dat heet, monisme naar dualisme. Na een inleiding, waarin enkele begrippen uitgelegd worden, volgt een terugblik op de totstandkoming van de huidige Gemeentewet. Hierna een inventarisatie van kritieken en analyses met betrekking tot de Gemeentewet en dan een nadere beschouwing van de situatie in Amsterdam. Tot slot een reactie op het vorig jaar uitgebrachte rapport van de Werkgroep Herziening Gemeentewet met daaraan gekoppeld enige conclusies.

januari 1982
AA19820001

Van Parkersburg tot Dordrecht. Juridische ontwikkelingen en uitdagingen inzake PFAS

L.C.J. Bisschop, M.G. Faure

Post thumbnail In deze bijdrage volgen we het juridische PFAS-spoor, van Parkers­burg, West Virginia, tot Dordrecht. We beginnen in de Verenigde Staten omdat Nederlandse rechtszaken, onder andere, bouwen op rechtszaken die daar sinds eind jaren negentig door advocaat Rob Bilott worden gevoerd. We lichten toe wat PFAS zijn en waarom PFAS een probleem zijn, en beschrijven enkele juridische ontwikkelingen en uitdagingen in het bestuurs-, civiel en strafrecht.

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2025
AA20250593

Van websites tot wc-papier

Over de subsidiëring van publiek debat

A. Blomberg, W. den Ouden

Post thumbnail

De amuse draait om de vraag of en hoe het publieke debat voorafgaand aan een referendum moet worden gestimuleerd en gefaciliteerd met subsidies. 

Opinie | Amuse
juni 2016
AA20160422

Vliegen kan niet meer. Niet meer naar Lelystad toe?

L.J.A. Damen

Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State (ABRvS) 7 december 2011, ECLI:NL:RVS:2011:BU7100, LJN: BU7100, nr. 200909551/1/R1

Annotaties en wetgeving | Annotatie
april 2012
AA20120295

Voetbalvandalisme: over de juridische aanpak van een maatschappelijk probleem

D.A. Groenewoud, B. Groothoff

Voetbalvandalisme vormt meer dan ooit een maatschappelijk probleem. In dit redactioneel wordt de vraag opgeworpen of bij de aanpak van dit probleem het bestaande juridische gereedschap volstaat of dat het aanscherping of uitbreiding verdient. De auteurs bezien het instrumentarium achtereenvolgens vanuit een strafrechtelijk, civielrechtelijk en bestuursrechtelijk perspectief en concluderen daarna dat de zere plek bij de uitvoering ligt.

Opinie | Redactioneel
december 2022
AA20220939

Vuilnisbelt Zaanstad

M.C.B. Burkens

Pr. Arr. Rb. Haarlem (k.g.) 6 juni 1980 (Mr. Van den Haak) Kort geding aangespannen door een op bevordering van het leefklimaat gerichte belangenvereniging van bewoners tegen de gemeente Zaanstad, strekkende tot verbod van verdere exploitatie van een vuilnisbelt, welke exploitatie plaatsvond in strijd met het bepaalde in de Hinderwet. Ontvankelijkheid van de belangenvereniging ondanks het verweer van de gemeente, inhoudende dat voor de belangenvereniging een deugdelijke administratiefrechtelijke weg heeft opengestaan en nog openstaat, t.w. een verzoek aan gedeputeerde staten tot het oefenen van politiedwang.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
september 1981
AA19810497

Vuurwerk in Rotterdam

W. Duk

Afdeling Rechtspraak van de Raad van State (mrs. Mulder, Van den Bergh en Van Zeben), zaak no. A-3-2047 (1980). E.M. de Knoop (appellant) tegen de raad van de gemeente Rotterdam (verweerder). Uitspraak van 2 oktober 1981, AB 1982, nr. 331, m. nt.

Annotaties en wetgeving | Annotatie
december 1982
AA19820736

Waait er na het kinderopvang­toeslagenschandaal een frisse wind door de bestuursrechtspraak?

L.J.A. Damen

Post thumbnail Eind 2019 was er de Wende: de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State ‘ging om’ in het Kinderopvangtoeslagenschandaal. Eind 2020 verscheen het – terecht vernietigende – rapport Ongekend onrecht van de Parlementaire ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag. Eind 2021 verschenen zelfreflectierapporten van de rechtbanken en de Afdeling. Waait er nu een frisse PKW (Post-Kinder­opvangtoeslagenschandaal-Wind) door de bestuursrechtspraak?

Verdieping | Verdiepend artikel
september 2022
AA20220627