strafrecht

De bekende Nederlander, de raadsman en de pers

R.P.G.L.M. Verbunt

In dit artikel komt aan de orde hoe een advocaat omgaat en dient om te gaan met media-aandacht in zaak waarin hij of zij als raadsman of -vrouwe optreedt.

Opinie | Opiniërend artikel
april 1997
AA19970203

De betekenis van taal in het strafrecht

N. Rozemond

De taalkundige interpretatiemethode schrijft voor dat aan alle begrippen in een wettelijke strafbepaling betekenis wordt toegekend in verband met de gevallen waarin de bepaling wordt toegepast. Dat gebeurt echter niet altijd, zoals uit het Elektriciteit-arrest, het Runescape-arrest en het Belminuten-arrest blijkt. Deze arresten staan daarom op gespannen met het legaliteitsbeginsel.

Bijzonder nummer | Recht & taal
juli 2015
AA20150624

De gemeentelijke handhaving van de Wmo 2015

De aanpak van pgb-fraude middels de oplegging van een bestuurlijke boete?

B. van der Vorm

Post thumbnail In het verband van de aanpak van fraude met een persoonsgebonden budget (pgb) heeft de gemeente een belangrijke taak. De Wet maatschappelijke ondersteuning 2015 (Wmo 2015) biedt de grondslag van het pgb. Overtreding van de Wmo 2015 kan evenwel niet bestuurlijk worden bestraft. In deze bijdrage wordt onderzocht in hoeverre het zinvol is om een wettelijke grondslag in de Wmo 2015 te ontwikkelen, zodat overtredingen ook kunnen worden bestraft met de oplegging van een bestuurlijke boete.

Verdieping | Verdiepend artikel
november 2024
AA20240939

De gespleten opdracht van het recht

Autonomie en verbondenheid in het privaat-, straf- en staats- en bestuursrecht

L. van den Berge

Post thumbnail

De nabijheid van anderen is voor volwaardig menszijn onontbeerlijk, maar kan ons ook tot stikkens toe benauwen. Het moderne recht tracht ons lucht te geven door scheidingen aan te brengen tussen individuen onderling. Maar tegelijk zal het  moeten erkennen dat de mens een gemeenschapswezen is dat in afzondering van anderen niet volwaardig kan existeren. Hoe kan het recht aan die gespleten opdracht het best voldoen? Dit artikel bespreekt aan de hand van de bijdragen aan dit Bijzonder Nummer hoe de spanning tussen idealen van autonome vrijheid en gebondenheid het gehele recht in haar greep houdt.

Bijzonder nummer | Autonomie
juli 2017
AA20170654

De joyrider, het strafrecht en het goederenrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail

De joyrider: is hij dief? Houder? Bezitter? Maakt het nog iets uit of hij de auto na gebruik (voor de wekelijkse boodschappen of een vakantie op Sicilië) terugbrengt, of elders achterlaat? Jelle Jansen schrijft over de joyrider in het straf- en goederenrecht.

Blauwe pagina's | Bijzondere bepalingen
maart 2016
AA20160156

De ontwikkeling van carrière-oriëntaties van rechtenstudenten: over morele dilemma’s en private interest shift

De strafrechtelijke handhaving van klimaatnormen

S.J. Lopik

Op 19 september 2025 promoveerde Sjoerd Lopik aan de Universiteit Leiden met het proefschrift Klimaatstrafrecht: De rol van het strafrecht binnen het juridische antwoord op klimaatverandering. In deze bijdrage vertelt hij over zijn onderzoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
oktober 2025
AA20250729

De strijd om vuilnis in het strafrecht en in het privaatrecht

J.E. Jansen

Post thumbnail Van wie is vuilnis dat iemand aan de straat zet, in een afvalbak gooit of naar de gemeentelijke milieustraat brengt? Is er sprake van prijsgeving of van overdracht? Dat is niet alleen in het privaatrecht van belang, maar ook in het strafrecht: het is immers onmogelijk een zaak die van niemand is te stelen en het wegmaken van een zaak zonder eigenaar is evenmin strafbaar. Welke gezichtspunten gelden in strafrechtelijke uitspraken waarin van belang is of een zaak zonder eigenaar is of niet en of iemand daar al dan niet van uit mag gaan, en wat leren deze uitspraken voor het privaatrecht? Aanleiding voor deze bijdrage vormt een recent arrest van de Hoge Raad waarin de motivering dat sprake was van prijsgeving te wensen overlaat.

Verdieping | Verdiepend artikel
december 2024
AA20240993

Een wettelijk verbod op conversietherapie: symboolwetgeving of bittere noodzaak?

L. Postma, J. Verhagen

Post thumbnail

De zogenaamde ‘homogenezingstherapie’, ook wel conversietherapie, is een fenomeen dat de gemoederen bezighoudt. Van verschillende kanten uit de samenleving wordt voor een juridische aanpak voor het voorkomen en tegengaan van conversietherapie gepleit. Maar is een wettelijk verbod aangewezen? En is daar een afzonderlijke bepaling voor nodig? In deze bijdrage bezien de auteurs of het strafrecht en gezondheidsrecht reeds voldoende mogelijkheden bieden om conversietherapie aan te pakken.

Verdieping | Verdiepend artikel
februari 2022
AA20220098

Fiscale handhaving, duaal of integraal?

C. Hofman

Post thumbnail In de fiscaliteit wordt gewerkt met een duaal handhavingssysteem: in geval van fiscale fraude kan bestuurs- óf strafrechtelijk worden opgetreden. Het una-via-systeem moet voorkomen dat bestraffende procedures cumuleren. Ons fiscale duale systeem leidt in de praktijk echter tot problemen, juist op het gebied van meervoudige aansprakelijkstelling voor eenzelfde feit. Zou een integraal handhavingssysteem niet beter werken?

Rode draad | Snijvlakken & Kruisbestuivingen
maart 2023
AA20230214

Geschiedenis van het strafrecht in Europa (Digitaal boek)

R. Martinage, A.A. Wijffels

Post thumbnail Dit boek biedt studenten een eerste kijk in het gemeenschappelijk historisch erfgoed van het strafrecht in Europa. Deze uitgave is te gebruiken als een aanvulling op het vak strafrechtsgeschiedenis, maar kan eveneens nuttig zijn als een algemene achtergrond voor alwie in de hedendaagse Europese strafrechtsvergelijking geïnteresseerd is.

9789069164557 - 30-07-2002

Goede raad is duur!

Een rechtsvergelijkende analyse van de verdeling van kosten voor contra-expertises in het straf-, privaat- en bestuursrecht bezien vanuit het perspectief van de onvermogende procesdeelnemer

M. Visser

In dit artikel zal aan de hand van rechtspraak en literatuur worden ingegaan op de positie van financieel onvermogende procesdeelnemers bij het inschakelen van een (contra-)expert. Daarbij zullen de regelingen in het straf-, privaat- en bestuursrecht voor de mogelijke vergoeding van kosten (achteraf) in kaart worden gebracht en zal worden bezien of deze regelingen voldoen aan het recht op equality of arms. Naast een juridische analyse zal de problematiek ook worden beschouwd vanuit een sociaalwetenschappelijke invalshoek.

Literatuur | Proefschriftbijdrage
maart 2024
AA20240272