Resultaat 37–47 van de 47 resultaten wordt getoond
J.E. Esser
Het Nederlandse debat over de rol van de rechter wordt sterk gekenmerkt door de constitutionele traditie van de democratische rechtsstaat en kent daarmee een aantal vrijwel vaststaande uitgangspunten. Binnen de agonistische democratietheorie staan gedeelde uitgangspunten echter altijd ter discussie. Dat leidt tot een ander perspectief op de scheiding tussen politiek en recht, de trias politica als machtenscheiding en de rol van de rechtswetenschapper.
Verdieping | Verdiepend artikeloktober 2020AA20200933
J.C.A. de Poorter
In 2019 bestaat de Awb 25 jaar. Als voorafje voor dit feest presenteert Jurgen de Poorter vast een amuse over bestuursrechterlijke rechtsvorming.
Opinie | Amusenovember 2018AA20180870
A. Hammerstein
Naar aanleiding van het afscheidscollege van prof. mr. C.A.J.M Kortmann waarin de ver aangemeten rol van de rechter bij rechtsvorming aan de orde werd gesteld, gaat Hammerstein in op het fenomeen 'rechtsvorming'. Daarbij bespreekt hij de doctrine, het rapport 'Versterking van de cassatierechtspraak' waarin de rechtsvormende taak ook naar voren komt. Vervolgens wordt de juridische grondslag van rechtsvorming / -vinding besproken. Daarna worden de grenzen van de rechtsvormende taak van de rechter besproken.
Verdieping | Studentartikeloktober 2009AA20090672
E.H. Hondius
In dit artikel wordt de rechtsvorming in landen met een civil law-systeem vergeleken met landen met een common law-systeem. Daarbij wordt ingegaan op de plaats en wijze van rechtsvorming door het hoogste rechtsprekende orgaan. Ook wordt de betekenis in de onderscheiden rechtsstelsels van precedenten behandeld.
Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikelmei 2006AA20060327
I. Giesen, H.N. Schelhaas
Rechtsvorming in Nederland is grotendeels afhankelijk van toeval. Wil de wetgever optreden of niet? Is een procespartij voldoende strijdvaardig om de Hoge Raad in te roepen of niet? Bovendien is de onderlinge verhouding tussen de belangrijkste rechtsvormers (wetgever en Hoge Raad) op zijn minst ondoorzichtig: wie heeft voorrang, wie krijgt voorrang en waarom? In deze bijdrage wordt het spanningsveld tussen de rechtsvormers belicht. Het blijkt dat wetgever en Hoge Raad elkaar steeds dichter naderen. Daarom wordt in deze bijdrage voorgesteld een overlegorgaan tussen beide rechtsvormers op te richten. Dit Periodiek Overleg van Rechtsvormers (POR) moet problemen in de rechtsvorming het hoofd bieden. De taken, bevoegdheden, procedures, et cetera van dat instituut worden in de onderstaande bijdrage geschetst.
Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikelmaart 2006AA20060159
H.T.M. Kloosterhuis, C.E. Smith
Harm Kloosterhuis & Carel Smith gaan deze maand in Vijf Minuten Rechtsfilosofie dieper in op de betekenis van de zin “The life of the law has not been logic: it has been experience” van de Amerikaanse jurist Oliver Wendell Holmes
Perspectief | Columnjanuari 2020AA20200099
R.A.J. van Gestel, M.A. Loth
Zoals de Urgenda-zaak laat zien, roept ‘public interest litigation’ al snel de vraag op of de rechter niet op de stoel van de wetgever gaat zitten, waardoor democratische waarborgen doorkruist zouden worden. Wij menen dat die stelling soms ook omgedraaid kan worden en dat algemeenbelangacties die beslecht worden door de rechter juist als een uitdrukking van democratische legitimatie gezien kunnen worden, zolang de rechter de beleidsvrijheid van de Staat voldoende respecteert en zijn normstellende optreden objectiveert en rechtvaardigt.
Verdieping | Verdiepend artikelseptember 2019AA20190647
T. Hartlief
Rode draad | Rechtsvorming door de Hoge Raadnovember 2015AA20150914
In het februarinummer 2020 van Ars Aequi schreven M. Bruijn, J. Koornstra, B. Roorda, J. Schilder & J. Brouwer ‘Over vermeende wetshistorische interpretatie en selectieve rechtsvinding’. Harm Kloosterhuis en Carel Smith schreven daarop deze reactie. Met nawoord van Bruijn, Koornstra, Roorda, Schilder & Brouwer.
Opinie | Reactie/nawoordjuni 2020AA20200565
F.T. Groenewegen
De wetgever stelt de wetten vast. De rechter past deze toe. Soms is het echter niet duidelijk wat een wet precies voorschrijft. De rechter moet dan de wet interpreteren. De vraag is hoe hij dat dient te doen. Moet hij zich aan de tekst van de wet houden? Welke interpretatiemethoden kan hij gebruiken? Soms resulteert interpretatie in rechtsvorming. Dat roept ook weer de nodige vragen op. Wanneer is er bijvoorbeeld sprake van rechtsvorming?
Literatuur | Proefschriftbijdragejanuari 2007AA20070091
M.V. Polak
Cassatieadvocaten zijn uit op winst in de voorliggende zaak. Rechtsvorming door de Hoge Raad is daaraan ondergeschikt. Toch leveren cassatieadvocaten een bijdrage aan deze rechtsvorming. Door het adequaat selecteren en presenteren van zaken kunnen zij de Hoge Raad soms principiële uitspraken ontlokken.
Overig | Rode draad | Raad en daad | Verdieping | Verdiepend artikeljuni 2005AA20050423
Het Nederlandse debat over de rol van de rechter wordt sterk gekenmerkt door de constitutionele traditie van de democratische rechtsstaat en kent daarmee een aantal vrijwel vaststaande uitgangspunten. Binnen de agonistische democratietheorie staan gedeelde uitgangspunten echter altijd ter discussie. Dat leidt tot een ander perspectief op de scheiding tussen politiek en recht, de trias politica als machtenscheiding en de rol van de rechtswetenschapper. 
In 2019 bestaat de Awb 25 jaar. Als voorafje voor dit feest presenteert Jurgen de Poorter vast een amuse over bestuursrechterlijke rechtsvorming. 
Zoals de Urgenda-zaak laat zien, roept ‘public interest litigation’ al snel de vraag op of de rechter niet op de stoel van de wetgever gaat zitten, waardoor democratische waarborgen doorkruist zouden worden. Wij menen dat die stelling soms ook omgedraaid kan worden en dat algemeenbelangacties die beslecht worden door de rechter juist als een uitdrukking van democratische legitimatie gezien kunnen worden, zolang de rechter de beleidsvrijheid van de Staat voldoende respecteert en zijn normstellende optreden objectiveert en rechtvaardigt. 
