ChatGPT voor juristen, het papieren boek en de stay-at-home-girlfriend
Een testament maken lukt de ChatGPT (nog) niet. De koopovereenkomst voor aandelen in een BV die ik hem liet maken, is in de praktijk nog onbruikbaar. Aangezien ChatGPT antwoord geeft op veel vragen, gaf ik hem opdracht om enkele juridische documenten te maken. Wat ChatGPT wel kan: scripties en artikelen schrijven, en ook uitleggen hoe je een heel-Holland-bakt-waardige taart maakt.
Zou ChatGPT ook een column kunnen schrijven? Dat is heel kwestieus! In één oogopslag zie je dat de tekst die ik de chatbot vroeg te maken elke authenticiteit en emotie miste. Ik zou zo’n chatbot-column niet durven inleveren bij Ars Aequi. Afgelopen weekend vroeg ik mijn 14-jarige nichtje haar aardrijkskunde-paper over terreurgroep Boko Haram even te sturen. Vervolgens vroeg ik de chatbot een paper over Boko Haram te maken. Mijn nichtjes paper ‘won’ glansrijk van de chatbot! Deze laatste produceerde namelijk alleen een eentonige opsomming van feiten. Althans, feiten? De chatbot levert een tekst af zonder bronvermelding.
Inmiddels lijkt bijna het hele land in rep en roer van de ChatGPT. Dat zie je vooral in het (wetenschappelijk) onderwijs en bij biijvoorbeeld juristen en reclamemensen. In het onderwijs vreest men dat leerlingen en studenten door ChatGPT geproduceerde werkstukken inleveren. En beroepers vrezen hun broodwinning. Nu is een van mijn levensmotto’s: angst is een slechte raadgever. Toegepast op de ChatGPT levert het volgende op. Nu is de ChatGPT nog ‘beta’, maar over een tijdje kan deze helemaal doorontwikkeld zijn. In plaats van dit met angst tegemoet zien, bereid je je voor op de komst van zulke superslimme chatbots!
Voor studenten kan ChatGPT bijvoorbeeld een online ‘studiemaatje’ zijn. Ze kunnen aan de chatbot vragen over de leerstof stellen en vervolgens zelf checken, of tijdens college aan mij als docent vragen of het gegeven antwoord juist is of niet. Slim studeren! De student moet er namelijk rekening mee houden dat er fouten in ChatGPT kunnen staan. Er is nu nog een foutmarge van 5%. In dit post-truth-tijdperk is het trouwens ook niet ondenkbaar dat er van buitenaf bewust verkeerde informatie in de chatbot wordt gestopt.
Als ik naar de notariële praktijk kijk – maar dit kan ook voor andere contractenmakers gelden – dan zou de uitontwikkelde chatbot als volgt kunnen worden ingezet. Ik vergelijk het met een arts en apotheker: de arts stelt een diagnose om te weten welk medicijn de kwaal verhelpt. Vervolgens helpt de apotheker met het juiste gebruik van de voorgeschreven medicatie. Ook voor juridische zaken geldt dat zelfmedicatie risicovol is. Eerst moet een analyse worden gemaakt van het juridische probleem voordat een oplossing kan worden geadviseerd. Aan de hand van het recept (advies) van de (notarieel) jurist kunnen cliënten vervolgens de chatbot aan het werk zetten. Waarna ze de jurist de uitkomst van de chatbot kunnen laten controleren.
Nog een mogelijke toepassing van een volgende versie van de ChatGPT: het overnemen van louter administratief werk. Dan kunnen we meer aandacht besteden aan mensen en bedrijven die ons advies inroepen! En op de universiteit: minder tijd kwijt aan administratie ten voordele van de persoonlijke begeleiding van studenten.
Voor sceptici die ChatGPT niet zien zitten: het is de vraag of zulke chatsbots zo snel ingeburgerd raken. Youp van ’t Hek noemde in de jaren 90 een boek niets anders dan een stapel faxen. Het papieren boek heeft de fax echter overleefd. Vorig jaar pas verdween de fax in de rechtspraak. Minister Kuipers wil nu met een wetsvoorstel het gebruik van de fax in de zorg gaan verbieden. Toen de e-reader op het toneel verscheen, leek het ook afgelopen met het papieren boek. Niets bleek minder waar. Alleen de steeds verder stijgende papierprijzen kunnen misschien het papieren boek in levensgevaar brengen. Ik wil maar zeggen: bij veranderingen en nieuwe ontwikkelingen blijft er in de kern veel van het voorafgaande overeind. Neem nu de nieuwste hit op TikTok: ‘stay-at-home-girlfriend’. Deze jonge vrouwen blijven thuis, terwijl hun partner uit werken gaat. Een klassiek verschijnsel waarvan nu niet meer via een offline theekransje wordt kennisgenomen, maar via een digitaal kanaal. Barack Obama zei eens: ‘Wij zijn de verandering die we zoeken.’ Je kunt je echter afvragen: is iedereen wel op zoek naar steeds verandering?
Deze column is eerder verschenen in Ars Aequi februari 2023.
Categorie: Columns